List 200 naukowców i naukowczyń – nie zgadzamy się na wykorzystywanie migrantów w politycznej walce

„Wyrażamy głębokie zaniepokojenie sytuacją, w której temat migracji ponownie został wykorzystany do celów politycznych w trakcie kampanii wyborczej. To niebezpieczny trend, który prowadzi do kreowania atmosfery strachu przed osobami z doświadczeniem migracyjnym i uchodźczym wśród Polek i Polaków. Przedstawianie migrantów i migrantek jako potencjalnego zagrożenia dla bezpieczeństwa Polski w materiałach wyborczych, mediach tradycyjnych i społecznościowych prowadzi do dehumanizacji i stygmatyzacji tej grupy, jednocześnie pogłębiając lęk i napięcia społeczne. (...) Dlatego zachęcamy osoby uprawnione do udziału w referendum do wstrzymania się od oddania głosu poprzez odmowę przyjęcia karty do głosowania” – piszą w liście naukowcy i naukowczynie.

Apel podpisali m.in. prof. Dariusz Stola, prof. Michał Bilewicz, prof. Irena Rzeplińska, prof. Marcin Kula, prof. Antoni Dudek, prof. Małgorzata Bieńkowska.

W ten sposób badacze i badaczki związani z tematem migracji odnieśli się do referendum, które władza przeprowadzi razem z wyborami parlamentarnymi. Pytanie nr 3 w referendum, które odbędzie się 15 października, brzmi: „Czy popierasz przyjęcie tysięcy nielegalnych imigrantów z Bliskiego Wschodu i Afryki, zgodnie z przymusowym mechanizmem relokacji narzucanym przez biurokrację europejską?”

W liście jest też apel do polityków i polityczek oraz mediów. Publikujemy cały list.

W OKO.press pisaliśmy, jak wziąć udział w wyborach, ale nie brać udziału w referendum. Jednak niektóre osoby mogą obawiać się nieprzyjęcia karty referendalnej. A wzięciu udziału w samych wyborach jest najważniejsze. Dlatego w poniższym tekście radzimy, co robić w każdej z tych sytuacji:

Nie bierzcie udziału w referendum

Stanowisko badaczy i badaczek migracji w sprawie pytania referendalnego dotyczącego mechanizmu relokacji

My, niżej podpisani i podpisane, wyrażamy głębokie zaniepokojenie sytuacją, w której temat migracji ponownie został wykorzystany do celów politycznych w trakcie kampanii wyborczej. To niebezpieczny trend, który prowadzi do kreowania atmosfery strachu przed osobami z doświadczeniem migracyjnym i uchodźczym wśród Polek i Polaków. Przedstawianie migrantów i migrantek jako potencjalnego zagrożenia dla bezpieczeństwa Polski w materiałach wyborczych, mediach tradycyjnych i społecznościowych prowadzi do dehumanizacji i stygmatyzacji tej grupy, jednocześnie pogłębiając lęk i napięcia społeczne.

Szczególnie alarmującym przejawem upolityczniania tematu migracji jest zaplanowanie na dzień wyborów, tj. 15 października 2023 roku, referendum dotyczącego unijnego mechanizmu relokacji osób migrujących.

Uważamy, że organizacja referendum w dniu wyborów stanowi nadużycie instytucji demokracji bezpośredniej. Proponowana forma referendum jest obecnie wykorzystywana do celów politycznych, tj. upolitycznienia kwestii migracji i manipulowania opinią publiczną, zamiast spełniać swą główną rolę, jaką jest dawanie obywatelom możliwości decydowania o sprawach kluczowych dla kraju.

Pytanie referendalne zawiera nieprawdziwe informacje dotyczące „przymusowego” mechanizmu relokacji „nielegalnych migrantów”, mimo że w projekcie rozporządzenia UE z dnia 13 czerwca 2023 roku mówi się o relokacjach osób poszukujących ochrony międzynarodowej. Warto również zauważyć, że w ramach mechanizmu solidarności Polska może zdecydować się na inną formę wsparcia pozostałych krajów członkowskich Unii Europejskiej – na przykład poprzez pomoc finansową lub dostarczanie sprzętu, umożliwiającego pomoc osobom w procedurach uchodźczych. Jednocześnie, tak zadane pytanie referendalne ma charakter tendencyjny, sugeruje negatywną odpowiedź i wprowadza zafałszowany obraz sytuacji.

Polska polityka migracyjna powinna być kształtowana w sposób odpowiedzialny, oparty na rzetelnych informacjach, a nie na dezinformacji i manipulacji politycznej. W związku z powyższym wyrażamy nasz sprzeciw wobec planowanego referendum i apelujemy:

• do Rządu Rzeczypospolitej Polskiej, partii rządzącej oraz partii opozycyjnych o zaprzestanie instrumentalnego wykorzystywania tematu migracji dla bieżących celów politycznych i odpowiedzialne prowadzenie kampanii wyborczej, unikając dehumanizacji osób z doświadczeniem migracji;
• do mediów o niepowielanie ksenofobicznej narracji o migrantach i migrantkach oraz kształtowanie przekazu opartego na prawdziwych informacjach i z poszanowaniem standardów etyki dziennikarskiej.

Migracja to złożony temat, który wymaga rzetelnego podejścia, opartego na faktach i szacunku dla praw człowieka. W naszej ocenie przeprowadzenie zaplanowanego referendum nie jest zgodne z tymi założeniami. Dlatego zachęcamy osoby uprawnione do udziału w referendum do wstrzymania się od oddania głosu poprzez odmowę przyjęcia karty do głosowania.

Zapraszamy również całą społeczność akademicką do poparcia powyższego stanowiska.

Warszawa, 29 września 2023 roku

Podpisano:

dr hab. prof. UwB Małgorzata Bieńkowska, Uniwersytet w Białymstoku

dr hab. Michał Bilewicz, prof. UW, Uniwersytet Warszawski

dr Dominika Blachnicka-Ciacek, Uniwersytet Warszawski

dr hab. Natalia Bloch, prof. UAM, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

mgr Milena Błahuta, Uniwersytet Warszawski

prof. dr hab. Michał Buchowski, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

prof. dr hab. em. Henryk Chałupczak, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

dr Izabela Czerniejewska, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

dr hab. Kamilla Dolińska, prof. UWr, Uniwersytet Wrocławski

dr hab. Tomasz Drabowicz, prof. UŁ, Uniwersytet Łódzki

dr hab. Maciej Duszczyk, prof. UW, Uniwersytet Warszawski

dr Kamila Fiałkowska, Uniwersytet Warszawski

dr Izabela Florczak, Uniwersytet Łódzki

dr Klaudia Gołębiowska, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

dr Marcin Gońda, Uniwersytet Łódzki

prof. Elżbieta Goździak, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

dr Paulina Górska, Uniwersytet Warszawski

mgr Aleksandra Gulińska, Uniwersytet Warszawski

mgr Kseniya Homel, Uniwersytet Warszawski

dr hab. Anna Horolets, prof. UW, Uniwersytet Warszawski

prof. dr hab. Krzysztof Jaskułowski, Uniwersytet SWPS

dr Andrzej Jekaterynczuk, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

dr hab. Paweł Kaczmarczyk, prof. UW, Uniwersytet Warszawski

dr Łukasz Kaczmarek, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

dr Dorota Kałuża-Kopias, Uniwersytet Łódzki

dr Marta Kindler, Uniwersytet Warszawski

dr hab. Witold Klaus, prof. INP PAN, Instytut Nauk Prawnych PAN

dr hab. Beata Kowalska, prof. UJ, Uniwersytet Jagielloński

mgr Mateusz Krępa, Uniwersytet Warszawski

dr hab. Paweł Kubicki, prof. SGH, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

prof. dr hab. Marcin Kula, emerytowany profesor Uniwersytetu Warszawskiego

dr hab. Magdalena Lesińska, Uniwersytet Warszawski

dr hab. Aleksandra Lis-Plesińska, prof. UAM Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

dr Kamil Łuczaj, Uniwersytet Łódzki

dr Karolina Łukasiewicz

dra hab. Izabella Main, prof. UAM Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

dr hab. Julita Makaro, prof. UWr, Uniwersytet Wrocławski

mgr Helena Marzec-Gołąb, Uniwersytet Warszawski

prof. dr hab. Rafał Matera, Uniwersytet Łódzki

dr hab. Adriana Mica, Uniwersytet Warszawski

prof. dr hab. Janusz Mucha

dr hab. Natalia Niedźwiecka-Iwańczak, Uniwersytet Wrocławski

prof. dr hab. Cezary Obracht-Prondzyński, Uniwersytet Gdański

mgr Agnieszka Olter-Castillo, Uniwersytet Warszawski

dr Marta Pachocka, badaczka migracji/obywatelka

dr Helena Patzer, Uniwersytet Warszawski

dr hab. Mikołaj Pawlak, prof. UW, Uniwersytet Warszawski

dr hab. Konrad Pędziwiatr, prof. UEK, Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

prof. dr hab. Dorota Praszałowicz, Uniwersytet Jagielloński

dr Marcin Princ, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu mgr Jagoda Przybysz, Uniwersytet Łódzki

mgr Jagoda Przybysz, Uniwersytet Łódzki

dr hab. Paula Pustułka, prof. Uniwersytetu SWPS, Uniwersytet SWPS

dr Robert Rydzewski, Uniwersytet Adama Mickiewicza w Poznaniu

prof. dr hab. Irena Rzeplińska, prof. em. Instytut Nauk Prawnych PAN, Członek Prezydium Komitetu Nauk Prawnych PAN

dr Olena Shelest-Szumilas, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

mgr Anna Skiba, Uniwersytet Warszawski

prof. dr hab. Dariusz Stola, Instytut Studiów Politycznych PAN

dr Justyna Struzik, Uniwersytet Jagielloński

mgr Aleksandra Szkudlarek, Uniwersytet Warszawski

dr Sabina Toruńczyk-Ruiz, Uniwersytet Warszawski

dr Agnieszka Trąbka, Uniwersytet Jagielloński

dr hab. Patrycja Trzeszczyńska, prof. UJ, Uniwersytet Jagielloński

mgr Olga Wanicka, Uniwersytet Warszawski

dr hab. Katarzyna Waniek, prof. UŁ, Uniwersytet Łódzki

mgr Iga Wermińska-Wiśnicka, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

dr Aleksandra Winiarska, Uniwersytet Warszawski

prof. dr hab. Joanna Wojdon Uniwersytet Wrocławski

mgr Dominik Wzorek, Instytut Nauk Prawnych PAN

mgr Patrycja Ziółkowska Uniwersytet Warszawski

dr Magdalena Żadkowska, "Uniwersytet Gdański

dr Joanna Grzymała-Moszczyńska, Uniwersytet Jagielloński

mgr Stefan Bieńkowski,Uniwersytet Warszawski

prof.dr hab. Halina Grzymała-Moszczyńska, Uniwersytet Ignatianum

mgr Dominik Wach, Uniwersytet Warszawski

mgr Nina Boichenko Instytut Slawistyki PAN

dr hab. Małgorzata Budyta-Budzyńska prof. Collegium Civitas, Collegium Civitas

dr Dominika Pszczółkowska Uniwersytet Warszawski

dr Dominika Bulska, Uniwersytet Warszawski

dr hab. Michał Nowosielski, Uniwersytet WSB Merito w Gdańsku

dr Marek Pawlak, Uniwersytet Jagielloński

dr hab. Patrycja Matusz prof. UWr, Uniwersytet Wrocławski

Prof. Anna Jaroszynska-Kirchmann, Eastern Connecticut State University (Emerita)

dr Karolina Podgórska, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej

dr inż. Maciej Szkudlarek, Instytut Rybactwa Śródlądowego – PIB Olsztyn

dr Rafał Raczyński, Uniwersytet Gdański

dr Małgorzata Łukianow, Uniwersytet Warszawski

dr Elżbieta Kwiecińska, Uniwersytet Warszawski

dr Igor Pietraszewski, Uniwersytet Wrocławski

dr Rafał Raczyński, Uniwersytet Gdański

dr Andrzej Stawicki, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

dr hab. Ryszard Szarfenberg, Uniwersytet Warszawski

dr hab. Dorota Majka-Rostek prof. UWr, Uniwersytet Wrocławski

dr Szymon Pilch, Uniwersytet Wrocławski

mgr Paweł Bagiński, Uniwersytet Warszawski

dr Joanna Malita-Król, Uniwersytet Jagielloński

dr Anna Kuchta, Uniwersytet Jagielloński

dr Agnieszka Mikrut-Żaczkiewicz, Uniwersytet Jagielloński

mgr Magdalena Bogucewicz, Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu

Prof. Anna Muller, University of Michigan- Dearborn

Prof. Grażyna Kozaczka, Cazenovia College (Emerita)

dr hab. Ewa Michna, prof. UJ Uniwersytet Jagielloński

dr Jakub Gałęziowski, Uniwersytet Warszawski

dr Ignacy Jóźwiak, Uniwersytet Warszawski

mgr Klaudia Kosicińska, Instytut Slawistyki PAN/FSU Jena

dr hab. Jan Brzozowski, UJ

prof. dr. hab. Antoni Dudek, UKSW

mgr Katarzyna Krakowska, Collegium Civitas

dr Joanna Kulpińska, Uniwersytet Jagielloński

dr Paweł Dąbrowski, Akademia L. Koźmińskiego

prof. dr hab. Maria Szmeja, Wydział Humanistyczny AGH w Krakowie

Dr Sara Bojarczuk, Ośrodek Badań nad Migracjami, Uniwersytet Warszawski

dr Zuzanna Brunarska, Uniwersytet Warszawski

dr Weronika Kloc-Nowak, Ośrodek Badań nad Migracjami, Uniwersytet Warszawski

mgr Monika Szulecka, Instytut Nauk Prawnych PAN

dr Anna Janicka, Uniwersytet Warszawski

mgr Katarzyna Rakowska, Uniwersytet Warszawski

dr Justyna Łukaszewska-Bezulska, Uniwersytet Warszawski

Dr Aleksandra Borowicz, Uniwersytet Gdański

Dr Anna Rosińska Wspólne, Centrum Badawcze Komisji Europejskiej

dr Anita Brzozowska, Uniwersytet Warszawski

dr Michał Cebula, Uniwersytet Wrocławski

Prof. dr Michał P. Garapich, London Metropolitan University, Uniwersytet Warszawski

dr Ewa Jaźwińska, OBM UW

Mgr Wiktoria Saracyn, Uniwersytet Warszawski

dr Jacek Burski, Uniwersytet Wrocławski

Dr Agnieszka Nowakowska, Wydział Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego

Senior Lecturer Emilia Pietka-Nykaza ,University of the West of Scotland

prof dr hab Piotr Mickiewicz, Uniwersytet Gdański

mgr Marta Górczyńska, Szkoła Doktorska Nauk Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego

dr Anna Gawlewicz, University of Glasgow

dr Agnieszka Bieńkowska, Uniwersytet Jagielloński

dr Katarzyna Waszczyńska, Uniwersytet Warszawski

mgr Katarzyna Czarnota, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

dr Magdalena Kozhevnikova, IEiAK UW

dr hab., prof. IS PAN Karolina Bielenin-Lenczowska, Instytut Slawistyki Polskiej Akademii Nauk

Dr Piotr Cichocki, Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej UW

Dr Piotr Wanicki, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

dr Anna Cichecka, Uniwersytet Wrocławski

profesorka Irena Elżbieta Kotowska, Instytut Statystyki i Demografii SGH, Komitet Nauk Demograficznych PAN

dr Anita Abramowska-Kmon, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

mgr Dominika Winogrodzka, Uniwersytet SWPS

dr Kamil Matuszczyk, Uniwersytet Warszawski

dr hab, prof. SGH Agnieszka Chłoń—Domińczak, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

prof. dr hab. Elżbieta Gołata, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu, Komitet Nauk Demograficznych PAN

dr hab. Monika Stanny, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN

dr hab., prof. UMCS Wojciech Janicki, Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

dr hab., prof. SGH Ewa Gałecka-Burdziak, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

dr hab. Dariusz Chojecki, Uniwersytet Szczeciński

dr Ruta Śpiewak, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN

prof. dr hab. Maria Halamska

profesor Jolanta Gtotowska-Leder ND PAN

Lic. Kesira Adajewa, Akademia Leona Koźmińskiego

Dr Karolina Follis Lancaster University, UK

dr hab. Ireneusz Kuropka Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Komitet Nauk Demograficznych PAN

dr hab. Ewa Maciejewska-Mroczek Uniwersytet Warszawski

dr hab. Joanna Szczepaniak-Sienniak Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Dr Karolina Sobczak-Szelc Ośrodek Badań nad Migracjami Uniwersytet Warszawski

mgr Michał Taracha Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

dr Iwa Kołodziejska, Uniwersytet Warszawski

dr Sylwia Timoszuk, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

dr hab. Tomasz Sikora, UKEN w Krakowie

dr Michał Wanke, Uniwersytet Opolski / Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

dr hab. prof UJ Ewa Kopczyńska, Uniwersytet Jagielloński

dr Justyna Nakonieczna-Bartosiewicz, Uniwersytet Warszawski

dr hab. Paweł Mikołajcza, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu

Dr hab. Marianna Kotowska-Jelonek, Politechnika Świętokrzyska

mgr Emilia Szyszkowska, Ośrodek Badań nad Migracjami, Uniwersytet Warszawski

dr Izabela Grabowska, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

dr hab. prof. UWr Magdalena Ratajczak, Uniwersytet Wrocławski

Dr hab. prof UG Arkadiusz Modrzejewski, Uniwersytet Gdański

dr Katarzyna Kocot-Górecka, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

dr hab., prof. UWr Ewa Banaszak, Uniwersytet Wrocławski

dr Robert Florkowski Akademia, Wychowania Fizycznego w Poznaniu

dr hab. prof. UJ Dariusz Niedźwiedzki, Uniwersytet Jagielloński

dr Wojciech Lipiński, Uniwersytet Warszawski

Profesor Jolanta Grotowska-Leder, SGGW w Warszawie, Komitet Nauk Demograficznych PAN

dr hab. prof. US Paweł Gut, Uniwersytet Szczeciński

dr Elwira Wilczyńska, Instytut Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN

dr Beata Batorowicz, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

Dr Piotr Rudera, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

dr Marcin Woźniak, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu

prof. dr hab. Izabela Grabowska, Akademia Leona Koźmińskiego, Centrum Badań nad Zmianą Społeczną i Mobilnością

dr Małgorzata Owczarska, Uniwersytet Warszawski

mgr Ivanna Kyliushyk, Uniwersytet Warszawski

dr Magdalena Smyk-Szymańska Szkoła Główna Handlowa, FAME | GRAPE

dr Katarzyna Bech-Wysocka, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

dr Agata Jastrzębowska, Akademia Leona Koźmińskiego

dr Kamilla Biskupska, Uniwersytet Wrocławski

dr Katarzyna Kubin, Ośrodek Badań nad Migracjami, Uniwersytet Warszawski

dr hab. prof. UWr Adam Mrozowicki, Instytut Socjologii, Uniwersytet Wrocławski

dr hab., prof.UWr Elżbieta Opiłowska, Uniwersytet Wrocławski

Dr inż. Ziad Abou Saleh, Współpracownik Uniwersytetu SWPS i Merito WSB

dr Agnieszka Kwiatkowska, Uniwersytet SWPS

mgr Zofia Bieńkowska, Uniwersytet Warszawski

dr Marta Widy-Behiesse, Wydział Orientalistyczny UW

mgr Aleksandra Piejka, Pracownia Neuronauki Społecznej, Instytut Psychologii, Polska Akademia Nauk

dr hab. Łukasz Okruszek, Instytut Psychologii PAN

Dr Elżbieta Mirga Wojtowicz, OBM UW

dr hab., prof. SGH Iga Magda, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie

mgr (PhD candidate) Małgorzata Krawczyk,Instytut Psychologii Polskiej Akademii Nauk

mgr Marcelina Wiśniewska, Instytut Psychologii PAN

Dr Kasia Narkowicz, Middlesex University London