PiS powołuje centralny organ pod orwellowską nazwą Instytut Wolności, który ma poddać totalnej kontroli organizacje pozarządowe i kierować publiczne pieniądze tylko do tych, które uzna za swoje. To zagrożenie dla społeczeństwa obywatelskiego było jednym z głównych tematów VIII Ogólnopolskiego Forum Inicjatyw Pozarządowych (8-9 września 2017)
Politycy PiS i podległe mu media publiczne i prawicowe, podzieliły organizacje na "prawicowe i chrześcijańskie" oraz "lewicowe i liberalne". Tym drugim - do których zaliczają organizacje wspierające kobiety, mniejszości seksualne, cudzoziemców, a także te reprezentujące wartości proeuropejskie czy broniące praworządności - zarzucają dbanie o "obce interesy", a nawet traktują je jako zagrożenie dla "porządku konstytucyjnego". I konsekwentnie dążą odcięcia ich od publicznych pieniędzy.
Przeciwko temu wystąpiło VIII Forum Inicjatyw Pozarządowych, które 8-9 wrześnią obradowało w Warszawie. Najważniejszy fragment przyjętej deklaracji brzmi: "Wierzymy, że dziś, gdy spór o wartości, spór o dobro wspólne, spór o Polskę przybrał charakter konfliktu dzielącego Polki i Polaków, sektor organizacji obywatelskich staje się szczególnie ważny. Ich różnorodne misje, cele i postawy opierając się na wspólnym, europejskim systemie wartości, wzmacniają wspólnotę, która została zdefiniowana w Konstytucji RP". [Cała deklaracja poniżej]
W ostatnim roku rząd PiS nie przyznał lub odebrał finansowanie m.in.:
Teraz, zamiast ministrów resortowych, strumieniem środków publicznych do NGO ma zarządzać Narodowy Instytut Wolności - Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego. Nowa instytucja przejmie od Ministerstwa Rodziny jedno z głównych źródeł finansowania organizacji pozarządowych - Fundusz Inicjatyw Obywatelskich.
Ustawa o NIW trafiła do Sejmu już w lipcu 2017 roku. (O blokowaniu udziału organizacji pozarządowych w I czytaniu czytaj tu). Ze względu na zamieszanie wokół ustaw o sądownictwie spadła z wokandy, jednak drugie czytanie zaplanowane jest już w środę 13 września 2017 roku. I być może w tym tygodniu zostanie przegłosowana przez PiS.
Rząd Beaty Szydło ma też aspiracje by przejąć tzw. fundusze norweskie na rozwój społeczeństwa obywatelskiego. Na to rozwiązanie nie chcą się zgodzić Norwegowie.
Protestowały organizacje pozarządowe, które projekt ustawy o NIW nazwały próbą "centralizacji i kontrolowania sektora pozarządowego". Zdecydowanie negatywnie o projekcie wypowiedział się też Rzecznik Praw Obywatelskich. Uznał, że ustawa zagraża wolności zrzeszania się.
Według RPO nie ma gwarancji, że instytucja będzie odporna na wpływy polityczne, a "doświadczenie innych państw sugeruje, że konsekwencją centralizacji i nacjonalizacji trzeciego sektora będzie duża kontrola nad społeczeństwem obywatelskim".
W tym roku organizatorzy i organizatorki Ogólnopolskiego Forum Inicjatyw Pozarządowych postanowili przypomnieć swój manifest z 1996 roku i ponownie ustalić wspólne zasady.
Przyjęta deklaracja pod hasłem "Jedność w różnorodności" jest radykalna w treści, ale delikatna w tonie.
"Wierzymy, że niezależne organizacje społeczne i obywatelskie przejmując część odpowiedzialności za Polskę, mogą liczyć na wsparcie administracji rządowej i samorządowej, biznesu, mediów i świata polityki. (...)
Mamy jednak nadzieję, że współpraca ta opierać się będzie na zasadach partnerstwa i suwerenności, otwartości i przejrzystości oraz poszanowania wzajemnej odrębności i niezależności stron. Tylko taka współpraca daje gwarancje osiągania wspólnych celów".
"Wierzymy, że dziś, gdy spór o wartości, spór o dobro wspólne, spór o Polskę przybrał charakter konfliktu dzielącego Polki i Polaków, sektor organizacji obywatelskich staje się szczególnie ważny. Jest miejscem, w którym możliwe jest zachowanie jedności w różnorodności, w którym prowadzi się konstruktywny dialog i merytoryczne rozmowy ponad podziałami politycznymi.
Organizacje obywatelskie, ich różnorodne misje, cele i postawy opierając się na wspólnym, europejskim systemie wartości, wzmacniają wspólnotę, która została zdefiniowana w Konstytucji RP".
Dziennikarz i reporter. Uhonorowany nagrodami: Amnesty International „Pióro Nadziei” (2018), Kampanii Przeciw Homofobii “Korony Równości” (2019). W OKO.press pisze o prawach człowieka, społeczeństwie obywatelskim i usługach publicznych.
Dziennikarz i reporter. Uhonorowany nagrodami: Amnesty International „Pióro Nadziei” (2018), Kampanii Przeciw Homofobii “Korony Równości” (2019). W OKO.press pisze o prawach człowieka, społeczeństwie obywatelskim i usługach publicznych.
Komentarze