0:00
0:00

0:00

Prawa autorskie: Slawomir Kaminski / Agencja GazetaSlawomir Kaminski / ...

Według badań CBOS rośnie odsetek Polaków, którzy wierzą, że szczepionki są skuteczne i bezpieczne. Coraz więcej z nas uważa też, że szczepienia przeciw najgroźniejszym chorobom powinny być obowiązkowe. Tak wynika z przeprowadzonego w dniach 29.11 - 9.12 2018 roku sondażu CBOS.

Wykres przedstawia szczegółowe wyniki badanie CBOS

93 proc. respondentów uważa, że szczepienia są najskuteczniejszym sposobem ochrony dzieci przed poważnymi chorobami. W 2013 roku było to 73 proc. Zdania, że szczepienie dzieci powoduje więcej dobrego niż złego, jest 90 proc. (w 2013 - 79 proc.), a że szczepionki są bezpieczne – 86 proc. (w 2013 - 74 proc.)

„W zdecydowanej mniejszości zaś są ci, którzy sądzą, że szczepionki promowane są nie dlatego, że są potrzebne, lecz dlatego, że leży to w interesie koncernów farmaceutycznych (22 proc.), oraz respondenci, którzy są zdania, że szczepionki dla dzieci mogą wywołać poważne zaburzenia rozwojowe (18 proc.)” – stwierdzają autorzy raportu CBOS.

Posłowie PiS pomagali antyszczepionkowcom

Jednocześnie poparcie dla obowiązku szczepień rośnie – w 2018 roku o 7 punktów procentowych w stosunku do roku poprzedniego.

Wykres przedstawia szczegółowe wyniki badanie CBOS dotyczące obowiązkowości szczepień

Dzieje się tak mimo coraz powszechniejszej narracji antyszczepionkowej, obecnej m.in. w działaniach stowarzyszenia „Stop NOP” i jego liderki Justyny Sochy, a także sprzyjających im posłów Zjednoczonej Prawicy i Kukiz'15.

Każda szczepionka, podobnie jak każdy lek, może wywołać działania niepożądane. Nawet w przypadku aspiryny ulotka opisuje tak niepokojące skutki uboczne, jak krwawienie do mózgu, uczucie utraty słuchu czy obrzęk twarzy. Takie zapisy oznaczają, że podczas rygorystycznych testów, którym poddawane są leki, natrafiono na niepożądane objawy, nawet jeśli w jednym przypadku na milion.

W przypadku szczepionek używany jest termin medyczny „niepożądany odczyn poszczepienny” (NOP). Zdarzają się rzadko: według analizy Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Krakowie z 2014 roku

liczba niepożądanych odczynów poszczepiennych utrzymuje się na poziomie około 1000 przypadków rocznie. Znakomita większość z nich to tzw. odczyny łagodne,

charakteryzujące się według klasyfikacji Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego „miejscowym obrzękiem kończyny, silnym miejscowym zaczerwienieniem oraz gorączką”.

W latach 2004-2012, które analizowali badacze, NOP-y ciężkie, czyli powodujące konieczność hospitalizacji, zagrażające życiu lub prowadzące do niepełnosprawności, stanowiły od 0,1 do 0,7 proc. przypadków tych odczynów.

Przypadków ciężkich powikłań jest kilka rocznie, a zgonów nie było wcale.

Antyszczepionkowcy podają takie dane w wątpliwość: według nich to kwestia ukrywania prawdziwych skutków NOP, aby korporacje farmaceutyczne mogły unikać odpowiedzialności. Próżno szukać na to dowodów.

„Proszę w tak indywidualnej sprawie, jaką są szczepienia, pozwolić decydować rodzicom” – mówił w Radiu Zet szef kampanii PiS Tomasz Poręba. Także kandydat PiS na prezydenta Warszawy i szef komisji weryfikacyjnej ws. reprywatyzacji Patryk Jaki przyjmował niebezpieczną niby-wolnościową narrację, pisząc do Ministra Zdrowia: „Przymuszanie do szczepień stanowi dyskryminację obywateli RP w stosunku do pozostałych mieszkańców Unii Europejskiej”. Jaki w przeszłości fotografował się z działaczami „Stop NOP”. Również była premier Beata Szydło powątpiewała w korzyści ze szczepień.

Argumenty z internetu kontra wiedza medyczna

Stowarzyszenie Justyny Sochy stworzyło obywatelski projekt ustawy dot. zniesienia obowiązku szczepień, pod którym zebrało 121 tys. podpisów. Jego uzasadnienie pełne było fałszów, półprawd i manipulacji, krytycznie wypowiadali się o nim minister zdrowia Łukasz Szumowski i dr Iwona Paradowska-Stankiewicz, krajowa konsultantka w dziedzinie epidemiologii, która mówiła OKO.press:

„Zniesienie obowiązku mogłyby w Polsce spowodować w krótkim czasie spadek stanu zaszczepienia populacji nawet poniżej 85-90 proc. co mogłoby grozić epidemiami, np. odry”.

Mimo to posłowie PiS niemal jednogłośnie poparli projekt – przeciw odrzuceniu projektu w pierwszym czytaniu było 202 z nich, tylko 5 było za (co ciekawe, wśród nich wcześniejszy sojusznik antyszczepionkowców Patryk Jaki). „Latacie do Brukseli skarżyć się na polski rząd na łamanie prawa, pan Schetyna płacze w rękaw Angeli Merkel, a powinien pan wiedzieć, że w Niemczech i w Belgii nie ma obowiązkowych szczepień!” – mówiła posłanka PiS Bernadeta Krynicka. A

Justyna Socha ze „Stop NOP” forsowała z mównicy sejmowej teorię spiskową, wedle której za obowiązkiem szczepień stoi „wyłącznie interes ekonomiczny”.

Zjawisko odporności zbiorowej nazwała mitem.

Antyszczepionkowy projekt odrzucono dopiero w Komisji Zdrowia oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. O jego autorach krytycznie wypowiadał się tam m.in. główny inspektor sanitarny Jarosław Pinkas.

„To są ludzie, którzy budują spisek, którzy nie potrafią analizować prawdziwej, rzetelnej wiedzy opartej na dowodach naukowych”

– mówił. Według szefa GIS, antyszczepionkowcy „mają wiedzę pozyskaną z Internetu”. A jak wykazał periodyk naukowy American Journal of Public Health, internetowe dyskusje na temat szczepionek podsycane są przez trolle z Rosji.

;
Na zdjęciu Maciek Piasecki
Maciek Piasecki

Maciek Piasecki (1988) – studiował historię sztuki i dziennikarstwo na Uniwersytecie Warszawskim, praktykował m.in. w Instytucie Kultury Polskiej w Londynie. W OKO.press relacjonuje na żywo protesty i sprawy sądowe aktywistów. W 2020 r. relacjonował demokratyczny zryw w Białorusi. Stypendysta programu bezpieczeństwa cyfrowego Internews.

Komentarze