Putin przy windzie opowiada o klęskach Ukrainy, a most krymski zamykają [GOWORIT MOSKWA]

Od wielu dni telewizja pokazywała tę samą scenę. Turyści jadący na wakacje na Krym, stoją w wielokilometrowych korkach. Mimo starań władzy nie udaje się bowiem sprawnie zorganizować dokładnego przeczesywania każdego samochodu pod kątem ładunków wybuchowych. Ale turyści w telewizji są bardzo zadowoleni. Opowiadają do kamery, że „wsio normalno”, zwłaszcza że władza wpadła na pomysł, by stojącym w korku dostarczać wodę. „A tu chodzi o nasze bezpieczeństwo”.

No i tak pilnie chronione połączenie drogowe okupowanego Krymu z Rosją zostaje jednak uszkodzone. I propaganda natychmiast przełącza się w tryb awaryjny „nic się nie stało”. Krym ma dużo zapasów wszystkiego i to nieprawda, że nie ma połączenia z Rosją – bo można jechać na około, przez Mariupol.

Wsio normalno

„Ilia z Moskwy”, którego pociąg utknął na pięć godzin przed mostem, wyraził z powodu mostu żal („Widziałem most, szkoda, oczywiście”), ale dodał, że „on i jego rodzina są szczęśliwi, że zostali nakarmieni w pociągu, a klimatyzatory tam działają”.

Tym razem Putin się przejął jakby mniej niż po pierwszym, październikowym (8 października 2022) ataku na most krymski. Wtedy zarządził bombardowanie cywilnej infrastruktury Ukrainy. Teraz zwołał na godz. 19:00 czasu moskiewskiego (nasza 18:00) spotkanie z władzami (zdalne). Poprosił o raport, jak wygląda sytuacja i pomoc dla uwięzionych w drodze na Krym i z Krymu.

Powiedział, że trzeba wzmocnić ochronę mostu. Następnie wicepremier Chnusnullin, który już zajmował się odbudową mostu, sprawozdał sytuację. O zapowiedział, że jednak most częściowo da się uruchomić w ciągu najbliższych godzin. Jednak jedna nitka drogowa mostu zostanie otwarta „w pełni” we wrześniu, a druga – dopiero w listopadzie. Tak więc teraz trzeba jeździć naokoło Morza Krymskiego, przez Melitopol i Mariupol. A tam natychiast utworzyły się korki – bo drogi te prowadzą przez strefę przyfrontową i są teraz remontowane

Putin z satysfakcją podsumował, że filary mostu nie są naruszone.

Reakcja „nic się nie stało” jest dla propagandy bardzo typowa. Nie znaczy wcale, że „nic się nie stało” – ale że uogólniony Putin nie ma jeszcze pomysłu, jak odpowiedzieć. Ale pomysły ma różne – co pokażemy na końcu tekstu.

Zgodnie z zasadą „nic się nie stało” zareagował Putin kilka dni temu po szczycie NATO w Wilnie. Ponieważ propaganda nie przewidziała, że potrzebny będzie komentarz, Putin musiał udzielić wywiadu w korytarzu, w przejeździe z jednej imprezy na drugą – jak po niespodziewanej wizycie prezydenta Bidena w Kijowie.

Putin użył do tego swojej prywatnej kremlowskiej telewizji

Z pracownikiem Zarubinem (który w zasadzie jako jedyny ma prawo zadawać pytania Putinowi i opowiadać gesta Putini w telewizji).

Obrazek to zadziwiający – więc od razu podzielę się małą uwagą z autokratami, którzy mogą nas czytać, a marzą o własnej telewizji do pokazywania świata oczami władzy. Jak pokazuje przykład pracownika Putina Pawła Zarubina, nie jest to dobre rozwiązanie. Bo prywatna telewizja władzy nie skupia się na tym, żeby wykonać zadanie dobrze – ale na tym, by władza była zadowolona. A jeśli władza specjalizuje się w mafio- a nie medioznawstwie, to nie wie, że oprócz słów liczy się obraz.

Propaganda robi władzę w konia – ale tego władzy nikt nie powie.

Wstąpienie do NATO nic nie da

Więc Putin stoi koło windy i odpowiada na podchwytliwe pytanie pracownika Zarubina: “Jak pan ocenia ostatnie wydarzenia, bo jednak mówią, że Ukraina dostała przyspieszoną ścieżkę do NATO”.

Wywiad spod windy dawkowany jest w kolejnych wydaniach „Wiesti” – od czwartku do niedzieli i puszczony w całości w autorskim programie pracownika Kremla Zarubina w programie ”Moskwa- Kreml-Putin".

No więc tak: Ukraina ma prawo dbać o gwarancje bezpieczeństwa, ale wstąpienie do NATO nic jej nie da, bo NATO stanowi zagrożenie dla Rosji, więc wojna będzie trwać. I nie zmienią tego dostawy broni na front, gdyż „zachodnie czołgi palą się nawet lepiej niż postsowieckie”. A Putin gotowy był przed rokiem uznać jakieś tam prawa Ukrainy – no ale Ukraińcy nie chcieli o tym rozmawiać".

Tu Putin jak zwykle zapomina powiedzieć, że rozmowy z Rosją zostały przerwane po ujawnieniu zbrodni rosyjskich w Buczy – bo żadna władza z demokratycznym mandatem nie ma w takiej sytuacji mandatu do negocjacji ze zbrodniarzami.

W sumie możliwe są gwarancje dla Ukrainy

Putin po swojemu chwieje się i mówi dalej nieskładnie jak zwykle. Agencji RIA Nowosti, która stara się na bieżąco raportować, co powiedziała władza, sporo czasu zajmuje sklecenie pilnej depeszy „ROSJA NIE JEST PRZECIWNA DYSKUSJI O GWARANCJACH BEZPIECZEŃSTWA DLA UKRAINY – PUTIN” w formę składającą się z pełnych, sensownych, rosyjskich zdań:

„Ukraina oczywiście ma prawo zapewnić sobie bezpieczeństwo. Nie ma dla nas nic niezwykłego w tym, co zostało teraz zadeklarowane zarówno w NATO, jak i w G7. Absolutnie nie jesteśmy przeciwni tego rodzaju kwestiom. Ale powtarzam jeszcze raz – pod obowiązkowym warunkiem zapewnienia bezpieczeństwa Federacji Rosyjskiej”.

Zatem wedle najnowszej wykładni Ukraina dostała co prawda wsparcie od NATO i obietnicę wejścia do Sojuszy – ale "to nic takiego”.

Putin mówi też, że sytuacja wojskowa jest świetna, bo Ukraińcom nie udało się jeszcze przełamać rosyjskiego frontu, rosyjska obrona jest bohaterska, a zdobyczny zachodni sprzęt zostanie rozkręcony i skopiowany („Jest coś takiego jak inżynieria odwrotna”) – bo choć rosyjska broń jest najlepsza, to czemu nie wykorzystać zachodniej?

„Jeśli chodzi o dostawę broni, to widzimy, jak wiele nadziei wiązano z dostawą rakiet o odpowiednio dużym zasięgu. No tak, powodują szkody, ale nic krytycznego się nie dzieje” – powiedział Putin.

Jak to było z NATO?

Widz rosyjskiej telewizji raczej powinien pamiętać, że Rosja napadła na Ukrainę, bo niepokoiła ją sama możliwość podjęcia przez Ukrainę rozmów z NATO. Bo przecież oznaczałoby to, że na terenie Ukrainy pojawi się zachodnia broń, która mogłaby być użyta przeciwko Rosji, i w ogóle czy do pomyślenia jest stacjonowanie w Ukrainie zachodniej broni dalekiego zasięgu?

Putin 9 czerwca 2021: „Jeśli chodzi o wejście Ukrainy do NATO: tak, znam i widzę komentarze naszych obserwatorów, widzę reakcję naszych mediów, naszych polityków. Wszyscy trochę się śmieją z (prezydenta Ukrainy Wołodymira) Zełenskiego, mówią, to wszystko to gadanie i nic się nie stanie. Mam inne zdanie. Już powiedziałem, jak przebiegało rozszerzenie NATO i już powiedziałem, że nikt nas nie pytał”.

Putin jednak niczemu nie zapobiegł

Albo źle ocenił sytuację, albo złych środków użył.

Po ponad 500 dniach wojny i kilkudziesięciu (kilkuset?) tysiącach zabitych Ukraina ma zapewnienie, że do NATO wejdzie, Finlandia i Szwecja do NATO weszły, a dostawy broni z Zachodu przekroczyły już nie tylko granice niemożliwości („nie można Rosji denerwować”), ale i humanitaryzmu (broń kasetowa). Propaganda Kremla donosi o kolejnych obietnicach pomocy wojskowej – np. Dania ma dać Ukrainie drony do wykrywania min na polu walki – a na nich zasadza się rosyjska obrona.

Ale też tego, że władza naprawdę może sobie na wszystko pozwolić. Przynajmniej na razie.

Komunikat nie jest jednak spójny: „Wiesti” w kolejnym materiale próbują problem Ukrainy w NATO zbagatelizować w inny sposób: Zełenski przegrał w Wilnie, bo NATO nie zamierza umierać za Ukrainę.

To właściwie esencja obecnego przekazu propagandowego: że nie wiadomo, jak jest

• Prigożyn jest zdrajcą – a Putin zdrady nie przebacza. Ale jednak Putin spotkał się z nim po puczu i wiele godzin z nim rozmawiał. Co przez dni 10 było tajemnicą, a potem – tajemnicą być przestało.
• Generał Surowikin był niedawno odznaczany za osiągnięcia na froncie – a teraz go nigdzie nie widać. I propaganda ni stąd, ni zowąd dementuje wiadomość, jakoby siedział w więzieniu. A konkretnie: nie wiadomo, czy siedzi, ale nie w Lefortowie.

• Wagnerowcy dali się zwieść swemu wodzowi (Putin: „Zwykli żołnierze Wagnera walczyli z godnością, więc… Fakt, że brali udział w tych wydarzeniach, jest godny ubolewania… Powiem to bardzo ostrożnie…”) – ale będą teraz szkolić siły specjalne oraz obronę terytoirialną Łukaszenki. A może jednak Rosja ich od Łukaszenki jakoś odkupi – i będą operować za granicą pod kontrolą Służby Wywiadu Siergieja Naryszkina (tego, który właśnie przypomniał sobie, że 10 dni temu rozmawiał przez godzinę z szefem CIA).
• Niedawno bohatersko zdobywali Bachmut – a teraz Putin mówi, że z prawnego punktu widzenia nie istnieją, bo w Rosji nie ma prywatnych organizacji wojskowych. Więc... kwestia legalizacji Grupy Wagnera „nie jest łatwa i wymaga dyskusji w rządzie i parlamencie”.
• Prigożyn był złodziejem – ale jak jego najemnicza armia mogła nakraść aż tyle czołgów i amunicji? (tu dostajemy obrazki z tego, jak rosyjska regularna armia przejmuje całe tabory sprzętu wojskowego).
• Na moście krymskim wszystko było „normalno” – aż został unieruchomiony przez dwa drony. I to po niekończących się zapewnieniach, że żadne drony się tam nie przedrą.
• Recep Tayyip Erdoğan, którego niedawne zwycięstwo wyborcze propaganda Kremla świętowała jak największy dar od Boga, okazał się chyba zdrajcą. Bo jak to jest, że tam po prostu przestał blokować wejście Szwecji do NATO?

Mądrość Sołowiowa, dowcip Putina

Jakoś z tego próbuje wyjść propagandysta Władimir Sołowiow, ogłaszając, że władzę (w tym władzę wojskową Putina jako wodza naczelnego) można krytykować (czyli jest jednak za co?), ale należy to robić po cichu. Publiczna krytyka jest niedopuszczalna.

Z drugiej strony przyzwolenie na wewnętrzną krytykę władzy znajdujemy w publikowanych co tydzień oficjalnych „sondażach” zaufania do Putina. Spadły one do poziomu najniższego od początku wojny. Do 77,2 proc. (a było 82 proc.) Oczywiście nie są to żadne dane sondażowe, ale wskaźnik dla aparatu, że jednak coś jest nie tak:

Sołowiow opowiada o „dopuszczalności krytyki po cichu” à propos generała Iwana Popowa.

Ten publicznie skrytykował poczynania rosyjskiego MON, a potem zniknął. Sołowiow jest wyjątkowo ostrożny – wszak pod niebiosa wychwalał Prigożyna, a po puczu najadł się strachu. Więc opowiada teraz, że:

• Popowa generalnie szanuje (na wypadek, gdyby Popow znalazł się po właściwej stronie sporu),
• ale osobiście go nie zna (na wypadek, gdyby jednak okazał się zdecydowanie zły).

Sołowiow jednak rozumie, co jest grane.

Zanim Putin dał się sfilmować pod windą, uczestniczył w Forum Nowoczesnych Technologii, na którym była mowa o rosyjskim komputerze kwantowym. I tam scenografia była bardzo staranna:

Jeden z dyskutantów panelu podzielił się myślą, że nowoczesnej Rosji potrzeba teraz wizualnych symboli – takich, jak np. rzeźba Robotnika i Kołchoźnicy z 1937.

A Putin ujawnił, że jego myśli krążą wokół stalinowskiej Wielkiej Czystki, która pochłonęła dowództwo Armii Czerwonej. Z wdziękiem KGB-isty zażartował:

„Dobrze, że pamięta pan to, a nie coś innego z 1937 roku”.

***

Od początku napaści Rosji na Ukrainę śledzimy, co mówi na ten temat rosyjska propaganda. Jakich chwytów używa, jakich argumentów? Co wyczytać można między wierszami?

Nasz cykl GOWORIT MOSKWA znajdziecie pod tym tagiem.

UWAGA, niektóre ze wklejanych do tekstu linków mogą być dostępne tylko przy włączonym VPN

Rosyjska propaganda: rys. Weronika Syrkowska/OKO.press