0:00
0:00

0:00

Tęczowa zaraza jest (podobno) bardziej podstępna niż koronawirus. Choć nie zabija, to sieje zło w głowach ludzi, a jej celem jest wprowadzenie w Polsce (i innych państwach) „marksistowskiego totalitaryzmu”.

Nie, to wcale nie jest wymysł niszowej grupy, lecz kluczowa dziś narracja skrajnej i populistycznej prawicy oraz Kościoła katolickiego w Polsce, przejęta z debaty międzynarodowej.

Narracja, którą do własnych celów wykorzystują zarówno arcybiskupi, jak i premier Mateusz Morawiecki czy prezes Jarosław Kaczyński. Pozwala wskazać wrogów (liberałów i osoby o światopoglądzie lewicowym, a instytucjonalnie – Unię Europejską) oraz zagospodarować politycznie te tematy, które nie odpowiadają wizji tradycyjnego, katolickiego społeczeństwa, a jednocześnie ułatwiają atakowanie politycznych przeciwników.

Neomarksizm to jeden wielki worek, w który prawica wpycha się dziś wszystkie zjawiska kulturowe, uznawane przez nią za negatywne. Można je łatwo rozpoznać przez dodaną końcówkę –izm/-izacja lub słowo „ideologia”. Chodzi więc o: ideologię LGBT, ideologię gender, ekologizm i ekoterroryzm, seksualizację dzieci oraz walkę z Kościołem katolickim.

Tym samym neomarksistami stają się wszyscy, którzy mają poglądy liberalne lub lewicowe, a w wymienionych zjawiskach nie widzą samego zła. Dobrze oddaje to tekst na portalu medianarodowe.com o Marszu Wyklętych 1 marca 2018 roku, blokowanym przez Obywateli RP i Antifę. Materiał zatytułowano: „Awantura w Warszawie. Marsz Żołnierzy Wyklętych kontra neomarksiści”.

Szeroka analiza sieci, wykonana w listopadzie i grudniu 2019 r., opisana w moim opracowaniu dla Fundacji im. Stefana Batorego, pokazuje, że koncept neomarksizmu łączy środowiska skrajnej i populistycznej prawicy w Stanach Zjednoczonych, Rosji i Polsce, jest obecny także w kilku innych krajach europejskich oraz np. w Brazylii (pod rządami prezydenta Jaira Bolsonaro).

Kolejny już raz okazuje się, że narracja PiS (i innych bliskich mu środowisk) oraz Kościoła katolickiego jest elementem wspólnym dla całej „międzynarodówki”, stworzonej przez środowiska populistyczno-chrześcijańskiej prawicy na świecie. Pierwszym tego przykładem są działania organizacji katolickich (ale nie kościelnych), współpracujących w ramach ruchu Agenda Europe i World Congress of Family – Polskę w tym nurcie reprezentuje przede wszystkim Instytut Ordo Iuris. Opisała to szczegółowo w książce „To jest wojna” Klementyna Suchanow.

Przeczytaj także:

Z ziemi amerykańskiej do Polski

Neomarksizm to ideologiczny konstrukt, stworzony i wykorzystywany przez środowiska prawicowe do oskarżania osób o innych poglądach o „tajne” wprowadzanie marksistowskiej ideologii. W Polsce funkcjonuje on pod różnymi nazwami: marksizm kulturowy, neokomunizm, antykultura, wojna kulturowa czy cywilizacyjna. Za granicą przede wszystkim jako „cultural marxism”.

Sama koncepcja pojawiła się w Stanach Zjednoczonych. Rozpowszechniana od lat 90. przez środowiska alt-rightu, w czasach prezydentury Trumpa zyskała na popularności.

Według niej ruchy lewicowe zdominowały świat zachodni, przejęły kontrolę w polityce, edukacji, mediach i kulturze. Walczą z białymi konserwatystami za pomocą m.in. „indoktrynowania” studentów ideologią „politycznej poprawności”, przekazywania pieniędzy grupom mniejszościowym zamiast konserwatystom, wprowadzania w mediach cenzury motywowanej polityczną poprawnością.

Wszystko po to, by zniszczyć „tradycyjny porządek społeczny” i wprowadzić „marksistowski totalitaryzm”. Zgodnie z tym światopoglądem, to neomarksizm odpowiada za takie „negatywne” zjawiska jak: feminizm, dążenie do równości płci, prawo kobiet do aborcji, prawa osób LGBT, edukacja seksualna, równość rasowa, wielokulturowość. (plik: feminismUSA-grafika)

Od kilku lat ten konstrukt ideologiczny jest przeszczepiany na polski grunt. Analiza wypowiedzi osób publicznych oraz dyskusji w sieci wskazuje, że w 2019 roku ten swoisty „przeszczep” nie tylko się w Polsce przyjął, ale też dokonał ekspansji z wąskich, środowiskowych nisz do politycznego mainstreamu.

Powołują się na niego zarówno działacze skrajnej prawicy, jak i politycy PiS, oraz niektórzy katoliccy duchowni, m.in. wymieniany wcześniej abp Marek Jędraszewski.

Zagrożenie neomarksizmem ma też w Polsce swoich teoretyków:

  • związanego z Radiem Maryja publicystę Krzysztofa Karonia, autora wydanej w 2018 roku „Historii antykultury”;
  • specjalizującego się w historii Kościoła historyka Dariusza Rozwadowskiego, autora książki „Marksizm kulturowy”;
  • oraz Jakuba Zgierskiego, który działa głównie w internecie, razem z grupą wolontariuszy prowadzi prace nad „Encyklopedią Antykultury”, a na Facebooku stworzył fanpage „Młot na marksizm” (20 tys. obserwujących).

Główna teza tego konceptu w Polsce jest taka sama jak w USA, tyle że dochodzi do niej silny element antyunijny: za wprowadzaniem „marksistowskiego totalitaryzmu” ma stać Unia Europejska.

Zgierski: „seksualizacja dzieci” tworzy człowieka socjalistycznego

Analiza sieci pozwala wskazać moment, kiedy koncept o zagrożeniu Polski neomarksizmem stał się popularny. Do listopada 2018 roku dziennie pojawiało się zaledwie kilka-kilkanaście wzmianek (w języku polskim) na ten temat. Potem nastąpił niewielki wzrost zainteresowania, a od lipca 2019 liczba wzmianek wzrosła do kilkudziesięciu dziennie.

Lipiec 2019 roku to czas pamiętnego marszu LGBT w Białymstoku i zamieszek, które wówczas wybuchły. To wtedy określenia znane wcześniej, jak ideologia LGBT czy ideologia gender, przestały prawicy wystarczać.

Pojawiła się potrzeba nazwania tego, co się działo wokół, tej niesłychanej – jak to określano – „ofensywy LGBT”, żądań o seksualizację dzieci, walki z Kościołem katolickim (której głównym przejawem są, wg prawicowców, żądania o ukaranie księży dopuszczających się pedofilii) i wzmożenia wokół tematu zmian klimatycznych. Koncept neomarksizmu przyszedł z pomocą.

Jak wynika z lektury materiałów źródłowych, cywilizacja neomarksizmu ma powstać w Polsce po zwycięstwie trzech rewolucji, które właśnie się dzieją: seksualnej, religijnej i najnowszej ekologicznej.

Seksualizacja dzieci jest wg tej koncepcji jednym z kluczowych narzędzi budowania wpływu przez neomarksistów, nic więc dziwnego, że w 2019 roku roku w Polsce tak intensywnie z nią walczono.

Wywodzona z lat dwudziestych XX wieku, od kontrowersyjnego badacza Wilhelma Reicha, ma podobno wychowywać dzieci na „genetycznych rewolucjonistów” komunistycznych.

Mówił o tym Jakub Zgierski (ten od „Młota na marksizm”) dla portalu wsensie.pl: „W programach seksualizacyjnych nie chodzi o to, by zrobić na złość rodzicom, ale by wychować genetycznych rewolucjonistów, którzy z powodu swoich skłonności seksualnych nie będą mogli funkcjonować w normalnej rodzinie, szkole, iść do kościoła, tylko będą to odrzucać (bo te instytucje zabraniają seksualnego rozpasania). (…) I jest to sposób na to, by zniszczyć, zdekonstruować tradycyjne społeczeństwo i stworzyć nowy, wspaniały świat człowieka socjalistycznego”.

Nie tylko jednak mało znani działacze prawicowi uważają edukację seksualną za zagrożenie ideologiczne.

Premier Mateusz Morawiecki w swoim exposé otwierającym drugą kadencję, odwoływał się do tej samej koncepcji. Mówił: „Kto chce dzieci zatruć ideologią, odgrodzić od rodziców, kto chce rozbić więzi rodzinne, kto chce bez zaproszenia wejść do szkół i pisać ideologiczne podręczniki, ten podkłada pod Polskę ładunek wybuchowy, ten chce wywołać w Polsce wojnę kulturową. Nie będzie tej wojny. Nie dopuszczę do niej. A jeśli znajdą się tacy, którzy ją wywołają, to my ją wygramy. Wygra ją rodzina, bo rodzina to wartość arcypolska”.

Neomarksizm wszechogarniający

Poza edukacją seksualną dowodem na neomarksizm ma być wszystko, co wiąże się z aktywnością społeczną ruchów LGBT, także obecność nauk dotyczących płci społeczno-kulturowej na polskich uniwersytetach. „Gender” i LGBT są przedstawiane jako celowe dążenie do zniszczenia tradycyjnej rodziny i społeczeństwa.

„Dużo bardziej wartościowe dla Polski byłoby wykładanie towarów w hipermarkecie niż wykładanie gender i zaśmiecanie ludziom głów” – komentował nauki gender na uniwersytetach radny PiS Dariusz Matecki, który w wieloodcinkowym reportażu "Antykultura" TV Trwam, emitowanym na przełomie 2019/2020, występował jako jeden z ekspertów.

Duchowni „Żydami XXI wieku”?

Obie „ideologie” wiążą się także z drugą rewolucją, religijną: interpretuje się je jako działania, których celem jest walka z Kościołem katolickim. Ofiarami tego „ataku” są oczywiście duchowni: „Tacy ludzie jak arcybiskup Jędraszewski, sceptycy dogmatów LGBT i tak dalej, są dzisiaj Żydami XXI wieku. Są zamykani w gettach i są niszczeni, skazywani przez media!” – wyjaśniał Robert Wyrostkiewicz, redaktor portalu wsensie.pl, w 5. odcinku reportażu „Antykultura”.

Kluczowy dla zrozumienia całej koncepcji jest jednak cel tych „ataków”, czyli wprowadzenie „marksistowskiego totalitaryzmu”. Mówią o tym wprost niektórzy katoliccy duchowni. W tej perspektywie (ale tylko w tej) zrozumiały staje się przytaczany już fragment kazania abp. Jędraszewskiego, z 1 sierpnia 2019: „Czerwona zaraza już nie chodzi po naszej ziemi, ale pojawiła się nowa, neomarksistowska, chcąca opanować nasze dusze, serca i umysły. Nie czerwona, ale tęczowa”.

A także kazanie bp. Ignacego Deca, z 21 kwietnia 2019 roku: „Kiedyś wiał do nas nieprzyjazny wiatr ze Wschodu. Przynosił nam do praktykowania utopijną ideologię marksistowską, która tyle nieszczęścia przyniosła dla nas Polaków, tyle nieszczęść. (…) Niestety, diabeł nie daje za wygraną. Podejmuje ciągle na nowo beznadziejną walkę z człowiekiem. (…)

Od pewnego czasu wieje utopijny wiatr, tym razem z Zachodu, wieje od przefarbowanych zwolenników wspomnianej ideologii marksistowskiej. Marksizm ideologiczny zamieniono na marksizm kulturowy, walkę klas na walkę płci.

Promuje się ideologię gender, a w niej seksualizację dzieci. Zmierza się w poszczególnych krajach do legalizacji: aborcji, eutanazji, związków partnerskich. Wszystko to nie podoba się Panu Bogu”.

Kaczyński włączył się do chóru

O tym samym mówił też wielokrotnie Jarosław Kaczyński, zwłaszcza w przemówieniach podczas kampanii parlamentarnej jesienią 2019 roku. Choć nie używał słowa „neomarksizm”, wypominał przeciwnikom politycznym nihilizm.

Alarmował, że z Zachodu idzie do Polski proces niszczenia cywilizacji: „Proces, który trwa na Zachód od naszych granic, proces niszczenia fundamentów tego wszystkiego, co tworzyło przez wiele wieków cywilizację chrześcijańską (…). Nawet ktoś, kto nie jest wierzący, ale nie jest osobistym wrogiem Pana Boga (…), musi zdawać sobie sprawę, że uderzenie w te fundamenty, które stanowią podstawę tej cywilizacji i podstawę polskości, będzie uderzeniem szczególnie groźnym i niszczącym całą naszą tkankę społeczną, to wszystko, co zapewnia trwanie Polski. Tym fundamentem wszystkiego jest rodzina”.

Wrogowie: ekoterroryści i hipisi

Ostatnio do marksistowskiego worka dodano jeszcze rewolucję ekologiczną. Okazało się nagle, że tradycyjny polski sposób życia ma zostać zniszczony przez nowe zagrożenie – ekologizm. Albo psuedoekologię czy ekoterroryzm, bo wszystkie te nazwy są używane.

Jak pokazuje analiza sieci, weszły one do języka publicznego w okresie kwiecień-czerwiec 2019, a prawdziwą furorę zrobiły w kampanii parlamentarnej. Liczba wzmianek z tymi słowami wynosiła wtedy 500-1400 dziennie, i ten poziom zainteresowania utrzymał się aż do końca roku.

Sprytnie połączono neomarksizm z ekologią: użyto argumentu, że ruchy ekologiczne dążą do zrównania praw zwierząt z prawami człowieka, a to przecież niedopuszczalne. Wg abp. Jędraszewskiego „kwestionuje to naszą kulturę i odwraca cały porządek świata”, wg abp. Wacława Depo „niszczy pojęcia osoby” i „zrównuje ludzi ze zwierzętami”. I jest, ich zdaniem, niezgodne z Ewangelią.

Unia samo zło

Polska koncepcja neomarksizmu, w odróżnieniu np. od amerykańskiej, ma w sobie wyraźny element antyzachodni: za głównego siewcę zagrożenia uznaje Unię Europejską. Jednym z dowodów na to mają być indywidualne biografie polityków.

Obciążająca okazuje się być ich aktywność w… ruchach hipisowskich lat 60. XX wieku. To one uważane są bowiem za jedno ze źródeł dzisiejszych zmian kulturowych na świecie. To, że politycy, którzy byli z nimi związani, są „ideologami nowej lewicy”, udowadniał Robert Wyrostkiewicz w reportażu "Antykultura" na przykładzie Bogdana Klicha (PO).

Klich, aktywny członek polskiej antykomunistycznej opozycji lat 80., stał się w tej absurdalnej koncepcji piewcą neomarksizmu tylko dlatego, że jako młody człowiek miał być aktywny w ruchach pacyfistycznych.

Ba, jednym z wyróżników nowej lewicy stało się nawet uczestnictwo w rockowym festiwalu w Jarocinie. Podobne zarzuty stawiał Dariusz Matecki nauczycielom akademickim, mówiąc o powiązaniach „neomarksistów” z ruchami studenckimi lat 60. w Polsce. Żałował on, że takich osób do dziś nie wyrzucono z polskich uniwersytetów.

Skrajna prawica i rosyjskie wpływy

Na kilka sposobów przeszukiwałam sieć, by sprawdzić, jakie jeszcze środowiska (poza polskimi) uważają Unię Europejską za spadkobierczynię marksizmu. Wzięłam pod lupę przestrzeń anglojęzyczną.

Według danych z narzędzia brand24.com, w ciągu ostatniego roku wzmianek, w których wystąpiło zarówno określenie „cultural marxism” lub „neo-marxism”, jak i „European Union/EU”, było zaledwie 41 (bez Facebooka).

To dwudziestokrotnie mniej niż w tym samym okresie w Polsce. Przeanalizowałam także anglojęzyczne treści w wyszukiwarce Google. W 2019 roku odnotowano tylko 191 takich rekordów internetowych, z czego 53 pochodziły z dwóch ostatnich miesięcy 2019 roku. Ten wzrost to efekt używania argumentów o marksizmie kulturowym w Wielkiej Brytanii, podczas ostatniego etapu dyskusji nt. brexitu.

Kto widzi w UE źródło neomarksizmu? Np. Hermann Kelly, lider irlandzkiej partii „Irexit Freedom to Prosper Party”, który w poprzedniej kadencji PE współpracował z eurosceptycznym konserwatystą brytyjskim Nigelem Farage’em, zwanym ojcem brexitu.

Albo młody, skrajnie prawicowy holenderski polityk Thierry Baudet, znajdujący się pod wpływem rosyjskiego ideologa Aleksandra Dugina. Dugin uznał Baudeta za nową nadzieję Europy, po upadku liberalnej cywilizacji.

Artykuły na temat związków między marksizmem kulturowym a UE pojawiły się też na stronach dwóch think tanków: The Institute of Democracy and Cooperation, Gatestone Institute oraz na rosyjskim portalu geopolitica.ru.

The Institute of Democracy and Cooperation działa w Paryżu. Na jego czele stoi Rosjanka Natalia Narochnitskaja, historyczka, była posłanka rosyjskiej Dumy z Partii Rodina.

Na portalu publikowane są m.in. materiały państwowej rosyjskiej telewizji RT (dawniej Russia Today), a artykuły na temat marksizmu kulturowego oraz przekształcenia się Związku Radzieckiego w UE napisał tam John Laughland.

To kolejny brytyjski eurosceptyk, znany z kontrowersyjnych poglądów dotyczących polityki międzynarodowej, a przez jakiś czas stały publicysta rosyjskiego portalu RT.com. Już w latach 90. wydał on książkę Zatrute źródła Unii Europejskiej, gdzie dowodził, że koncepcja zjednoczonej Europy była pomysłem nazistów.

Z kolei Gatestone Institute to amerykańska prawicowa organizacja. Kieruje nią Nina Rosenwald, wcześniej jej prezesem był John Bolton – zrezygnował w 2018 roku, gdy został doradcą ds. bezpieczeństwa narodowego prezydenta USA Donalda Trumpa. Jednym ze sponsorów Gatestone była amerykańska miliarderka Rebecah Mercer, znana z radykalnie konserwatywnych poglądów, wspierania finansowego Trumpa podczas kampanii prezydenckiej, oraz z wieloletniej przyjaźni ze Steve'em Bannonem, byłym doradcą Trumpa, przedstawicielem skrajnej prawicy w USA, związanym z portalem Breitbart News, na którym od dawna promuje się teorię o zagrożeniu marksizmem kulturowym.

Gatestone Institute często publikuje artykuły o nastawieniu antymuzułmańskim i antyimigranckim. To na tym portalu pojawiły się teksty z teoriami spiskowymi o tym, że imigranci roznoszą zakaźne choroby, terroryzują narody, które ich przyjmują, i tworzą strefy „wyjęte spod prawa” w państwach europejskich. „Newsy” publikowane przez Gatestone Institute często pojawiają się na stronach fact-checkingowych – wielokrotnie udowadniano, że mijają się z prawdą.

Dugin: „Możecie być bogaci, ale nie będziecie już Polakami”

Trzeci portal - Geopolitica.ru - należy on do rosyjskiego ideologa Aleksandra Dugina, nacjonalisty promującego ideę euroazjatyzmu i neoimperializmu. Od 2014 roku Dugin jest objęty zakazem wjazdu do państw UE w ramach sankcji za agresję Rosji na Ukrainę.

Wcześniej uważany był za człowieka Putina, obecnie współpracuje z telewizją Tsargrad, należącą do oligarchy Konstantina Małofiejewa. To właśnie na tym portalu w 2016 roku opublikowano artykuł Andrew Korybko What is cultural marxism, gdzie autor stwierdził, że doskonałym przykładem marksizmu kulturowego są elity Unii Europejskiej, zwłaszcza politycy niemieccy z Angelą Merkel na czele.

Zaś w 2019 roku w artykule Edelweiss holenderskiego analityka Alexandra Wolfheze, związanego z alt-rightem, można było przeczytać, że UE jest następcą Związku Radzieckiego.

Sam Dugin nie poprzestaje na krytyce Zachodu i UE, lecz snuje wizję przyszłości. W marcu 2019 trzyczęściowy wywiad z nim opublikował w Internecie polski kanał XPortalTV, powiązany z Xportal.pl i radykalnie prawicową organizacją Falanga.

Rosyjski ideolog przekonywał w nim Polaków: „Europejska tożsamość nie spełnia oczekiwań polskiej kultury i społeczeństwa. Unia Europejska daje pomoc ekonomiczną, ale jednocześnie niszczy polską, katolicką tożsamość kompletnie! Możecie być bogaci, ale nie będziecie już Polakami. Zostaniecie najechani przez imigrantów, wasze rodziny zostaną zniszczone, wasza tożsamość zostanie zmieniona i zastąpiona przez sztuczną inteligencję, cyborgi etc.”.

Dugin proponuje więc Polakom własny projekt – Wielkiej Europy Wschodniej. Chodzi w nim o stworzenie wschodnieuropejskiej autarkii: państwa samowystarczalnego i maksymalnie niezależnego gospodarczo, stworzonego przez Polskę z Rumunią, Bułgarią, Serbią i Węgrami.

Jej rolą ma być zachowanie połączenia między Europą Środkowowschodnią a Rosją. „Bycie pomostem” – tak nazywa to rosyjski ideolog. Wymagałoby to oczywiście wyjścia tych państw z UE.

Co istotne, państwa wymieniane przez Dugina należały wcześniej do bloku komunistycznego, zależnego od ZSRR. Snuta przez ideologa wizja jest więc w rzeczywistości wizją odbudowy wpływów Rosji w Europie.

Antyunijna narracja korzystna dla PiS

Zagraniczne środowiska i osoby, które w 2019 roku rozpowszechniały antyunijną wersję neomarksizmu, są związane albo ze skrajną prawicą, albo z Rosją. Dodajmy do tego wzrost zainteresowania tematem, widoczny w Wielkiej Brytanii podczas dyskusji nad brexitem.

To wszystko razem pokazuje, że w szerzenie narracji o neomarksizmie idącym z UE zaangażowane są te grupy, których celem jest osłabienie Unii Europejskiej lub wyjście danego kraju z UE.

Tę samą teorię w Polsce propaguje skrajna prawica, rządząca populistyczna prawica oraz niektórzy katoliccy hierarchowie. Cóż, przynosi ona niewątpliwie krótkoterminowe korzyści:

  • pozwala zdefiniować politycznego wroga i zintegrować swoich wyborców,
  • daje możliwość zarządzania strachem (a to jedna z najsilniejszych emocji, zmieniająca zachowania ludzi),
  • odwraca uwagę od faktycznych problemów w państwie
  • i pozwala przenieść odpowiedzialność z rządzących czy hierarchów Kościoła na „ideologiczne zagrożenie”.

Jednocześnie jednak nastawia przeciwko Unii Europejskiej, dzieli wewnętrznie społeczeństwo, a więc osłabia je i destabilizuje, może też usprawiedliwiać użycie przemocy.

Opowiadanie o zagrożeniu w postaci neomarksizmu wpycha odbiorców w sytuację wyjątkową, krytyczną, wręcz wojenną, co widać w pojawiających się często apelach o „walkę”: z Zachodem, w obronie rodziny, dzieci i Kościoła, oraz w opisywaniu zmian społecznych jako „rewolucji”.

Można by więc powiedzieć, że w Polsce mieliśmy stan wyjątkowy na długo przed koronawirusem – tyle że wtedy zagrożenie były wymyślone, a wrogiem nie był wirus, lecz ludzie, o innych poglądach niż te pasujące PiS-owi.

I to z nimi walczyli rządzący, dopóki prawdziwa epidemia nie zmieniła ich planów. Nie mam wątpliwości, że po opanowaniu koronawirusa nastąpi powrót do zwalczania „tęczowej zarazy”.

Szerszą analizę zjawiska można znaleźć na stronie Fundacji Batorego.

;
Na zdjęciu Anna Mierzyńska
Anna Mierzyńska

Analizuje funkcjonowanie polityki w sieci. Specjalistka marketingu sektora publicznego, pracuje dla instytucji publicznych, uczelni wyższych i organizacji pozarządowych. Stała współpracowniczka OKO.press

Komentarze