Trzecia droga Hołowni i PSL. „Będziemy częścią rządu opozycji”

„Bardzo potrzebna jest polityka, która jest inna. Ludzie chcą nadziei i polityki, która nie będzie o sile polityków, ale będzie o przywracaniu mocy obywatelom Rzeczypospolitej” – mówił Szymon Hołownia podczas konferencji prasowej w Senacie 15 maja 2023.

Już 27 kwietnia 2023 po wielu tygodniach negocjacji Hołownia i Kosiniak-Kamysz ogłosili, że ich partie, Polska 2050 i PSL, pójdą do wyborów parlamentarnych razem. Dwa tygodnie później przedstawili nazwę wspólnego komitetu. Nie jest ona zaskoczeniem. Określenia „trzecia droga” politycy używali już wcześniej.

PSL i Polska 2050 idą do wyborów razem, nie tworzą jednak jednej partii. Wystartują jako koalicyjny komitet wyborczy, a po wyborach podzielą się na dwa kluby parlamentarne. Deklarują, że będą prowadzić skoordynowaną kampanię wyborczą, nie wybrali jednak jednego szefa lub szefowej sztabu.

Sondaże dają koalicji Polska 2050–PSL 13–16 proc. poparcia.

Ani PiS, ani Platforma

Konferencja prasowa Hołowni i Kosiniaka-Kamysza miała się odbyć w Parku Skaryszewskim, jednak z powodu padającego w Warszawie deszczu została przeniesiona w podcienie budynku Senatu. Politycy wystąpili na tle zieleni, ale rzeczywistość zrujnowała plan, by pokazać się w innej, niekojarzącej się z partyjną polityką przestrzeni.

A Hołownia i Kosiniak-Kamysz obiecują inną politykę, różniącą się od tego, co robią dwie główne siły polityczne – PO i PiS. To jest ich główny polityczny przekaz: nie jesteśmy nimi.

„Polskie społeczeństwo zakleszczyło się w sporze” – mówił Szymon Hołownia. Trzecia droga ma być „wyborem większego dobra, a nie mniejszego zła”.

Na czym ma polegać trzecia droga?

„Trzecia droga to jest filozofia działania” – wyjaśniał Władysław Kosiniak-Kamysz.

Politycy obiecali, że będzie powrotu do tego, co było przed 2015 rokiem (za rządów PO). A jednocześnie mają propozycje programowe różniące się od propozycji PiS-u. „To nie jest Polska bezpieczna, która myśli kategoriami pokolenia, a nie koryta, przy którym ten czy inny polityk chce trwać” – mówił Hołownia o tym, co proponuje PiS, dzień po weekendowym kongresie „Programowy ul” Prawa i Sprawiedliwości.

„Droga pod prąd”, 4 czerwca w Lesznie

„Tylko wtedy opozycja wygra wybory, jeśli ludzie będą mieli wybór” – powiedział 15 maja Szymon Hołownia. To odniesienie do zarzutów, że polityk nie chce tworzyć jednej listy wraz z resztą opozycyjnych partii.

„Wybraliśmy swoją drogę. Właśnie dlatego 4 czerwca będziemy w Lesznie, Białej Podlaskiej” – powiedział Hołownia. Na 4 czerwca Donald Tusk zwołał zwolenników Platformy Obywatelskiej do Warszawy. W przygotowywanym przez PO wydarzeniu będzie uczestniczyć Lewica.

Władysław Kosiniak-Kamysz mówił, że „trzecia droga” będzie „trudna i wymagająca”. To „droga pod prąd, do góry, żeby dotrzeć do źródła”, a nie „droga na manowce, na skróty”.

Zadeklarowali wsparcie i życzliwość wobec innych komitetów politycznych. Hołownia: „Budujemy naszą trzecią drogę, bo uważamy, że tylko to zapewni zwycięstwo opozycji. Jesteśmy pełni szacunku dla osiągnięć kolegów z innych ugrupowań”. Powiedział też, że ich partie będą częścią przyszłego opozycyjnego rządu.

Reakcja na postulaty PiS

W niedzielę Jarosław Kaczyński ogłosił „nowe konkrety”: trzy obietnice Prawa i Sprawiedliwości. To podniesienie 500 plus do 800 złotych od 1 stycznia 2024, darmowe leki dla seniorów i młodzieży do 18. roku życia oraz darmowe autostrady publiczne, a w przyszłości również prywatne.

„Szlag jasny mnie trafia, powiem szczerze, bo to rzucenie pięknego hasła, liczenie na zysk wyborczy, a nie zrealizowanie podstawowej rzeczy, jaką jest zapewnienie bezpieczeństwa zdrowotnego” – skomentował Władysław Kosiniak-Kamysz postulat darmowych leków. Przypomniał o zadłużeniu szpitali.

„Jeżeli Kaczyński wychodzi i mówi: podniesiemy do 800 plus, to ja chciałbym zadać dwa pytania. Jeżeli są na to pieniądze, to dlaczego nie podnosi teraz? A jeżeli nie ma na to pieniędzy, to komu chce zabrać, żeby od stycznia te pieniądze innym dać?” – mówił Hołownia o postulacie 800 plus. W sprawie darmowych autostrad stwierdził, że chodzi tylko o dwa odcinki.

„Żadna partia nie przedstawiła całościowego programu dla Polski” – powiedział Władysław Kosiniak-Kamysz. Dodał, że PSL i Polska 2050 mają propozycje w pewnych obszarach. To m.in. rozliczanie podatków przez całe rodziny na wzór francuski, zapewnienie dostępu do żłobków i przedszkoli, ciepły posiłek dla wszystkich uczniów.

„Oderwać się od »kadencjozy«”

27 kwietnia 2023 pod Sejmem Władysław Kosiniak-Kamysz i Szymon Hołownia ogłosili, że podpisali umowę o stworzeniu koalicji wyborczej. Już wtedy mówili, że chcą tworzyć trzecią drogę.

„W istotnej części społeczeństwa jest zmęczenie sytuacją, w której ludzie głosują albo przeciw jednej dużej partii, albo przeciw drugiej. Są zmuszeni głosować bardziej »przeciw« niż »za«, bardziej w sprawach przeszłości niż przyszłości” – mówił wówczas OKO.press Michał Kobosko, pierwszy przewodniczący partii Polska 2050 Szymona Hołowni.

„My chcemy stworzyć alternatywę, taką silną trzecią drogę, żeby duża część Polaków niegodzących się z totalną polaryzacją zaczęła wreszcie z przekonaniem głosować »za«”.

„My jesteśmy ruchem obywatelskim, oddolnym. Rozumiemy „inną politykę” jako myślenie do przodu – o wyzwaniach, które są zawarte w naszej nazwie Polska 2050. Trzeba myśleć w dłuższej perspektywie, oderwać się od »kadencjozy«” – mówił OKO.press Kobosko. Powiedział też, że działacze obu ugrupowań byli do politycznego mariażu mniej przekonani niż liderzy.