Wojna o szczepionki. Kennedy oddaje antyszczepionkowcom kontrolę nad zdrowiem Ameryki

W ciągu zaledwie kilku miesięcy od powołania na stanowisko sekretarza zdrowia i opieki społecznej, Robert F. Kennedy Jr. przekształcił jedno z najważniejszych ciał doradczych w amerykańskim systemie ochrony zdrowia. Choć sam przez lata był uznawany za outsidera i aktywistę zdrowotnego z pogranicza teorii spiskowych, dziś, jako członek administracji Donalda Trumpa, ma realną władzę nad agencjami federalnymi. I jest to przerażające.

Na początku czerwca ogłoszono, że wszyscy dotychczasowi członkowie Komitetu Doradczego ds. Praktyk Szczepień (ACIP) – jednego z najważniejszych organów doradczych przy amerykańskich Centers for Disease Control and Prevention (CDC) – nie otrzymali przedłużenia kadencji. W praktyce oznacza to całkowitą likwidację dotychczasowego składu i rozpoczęcie budowy zespołu od zera. Formalnie taka decyzja leży w gestii sekretarza zdrowia, ale nigdy wcześniej nie dokonano tak radykalnej czystki – zwłaszcza bez konsultacji ze środowiskiem naukowym i bez publicznych wyjaśnień.

Nowa rada, którą właśnie zaczął formować Kennedy, to nie kontynuacja dorobku ACIP, lecz całkowite zerwanie z dotychczasową filozofią działania. I nie chodzi tylko o osoby, ale przede wszystkim o sposób myślenia o szczepieniach, danych naukowych i roli państwa w ochronie zdrowia.

Czym jest ACIP – i dlaczego ta rada jest tak ważna?

Komitet Doradczy ds. Praktyk Szczepień (Advisory Committee on Immunization Practices, ACIP) to jedno z najważniejszych ciał eksperckich działających w ramach amerykańskiego systemu zdrowia publicznego. Utworzony w 1964 roku, funkcjonuje przy Centers for Disease Control and Prevention (CDC) i od ponad sześciu dekad odgrywa kluczową rolę w kształtowaniu polityki szczepień w Stanach Zjednoczonych. To właśnie ten komitet rekomenduje, które szczepionki powinny być podawane w jakim wieku, jak często i komu – dzieciom, dorosłym, osobom starszym, pacjentom z obniżoną odpornością czy kobietom w ciąży. Od jego opinii zależy układ narodowego kalendarza szczepień i zakres refundacji, a jego decyzje mają bezpośredni wpływ na codzienną praktykę lekarską, politykę oświatową i działania instytucji federalnych.

W praktyce, zalecenia ACIP są punktem odniesienia dla większości stanów, które na ich podstawie ustanawiają swoje własne przepisy dotyczące obowiązkowych szczepień szkolnych czy wymogów szczepień w placówkach opieki zdrowotnej. Ponadto komitet wpływa na działanie programów publicznych, takich jak Vaccines for Children (VFC) czy Medicare, które opierają refundację wyłącznie na preparatach zatwierdzonych przez ACIP. Co więcej, jego rekomendacje stanowią nie tylko standard krajowy, ale również wzorzec dla wielu krajów na całym świecie oraz międzynarodowych organizacji zdrowia, takich jak WHO, GAVI czy UNICEF.