Ziobro następcą prezesa? Mocniejszy niż Gowin. KO bez Zielonych traci wśród młodych. Kukiz słaby, ale pomógł

To sondaż inny niż zwykle. W OKO.press postanowiliśmy sprawdzić, jak naprawdę wygląda polska scena polityczna po wyborach parlamentarnych. By to przeanalizować, przyjrzeliśmy się rozkładowi sił wewnątrz rywalizujących ze sobą koalicji. Bo do Sejmu dostało się pięć komitetów wyborczych, ale krajobraz polityczny będzie znacznie bogatszy: wypełnią go posłanki i posłowie z aż 15 partii.

Ale jak to wszystko zweryfikować? Wpadliśmy na pomysł, by o sympatie dla konkretnych partii zapytać wyborców, którzy wcześniej deklarowali poparcie dla jednego z komitetów wyborczych. Pytanie brzmiało: "Powiedział Pan/Pani, że zamierza zagłosować na X. Która z partii wchodzących w skład X jest Pani/Panu najbliższa?"

Za X podstawialiśmy rzecz jasna poszczególne komitety wyborcze: Prawo i Sprawiedliwości, Koalicję Obywatelską, Lewicę, PSL i Konfederację. By pytanie było jasne dla respondentów, którzy mogą nie kojarzyć od razu konkretnych szyldów partyjnych, w każdym przypadku obok nazw ugrupowań podawaliśmy nazwiska liderek oraz liderów.

Sprytny Ziobro buduje pozycję

Wśród wyborców Zjednoczonej Prawicy (41 proc. poparcia w naszym badaniu) pozornie bez niespodzianek: panuje partia Jarosława Kaczyńskiego, która nawet bez wyborców koalicjantów mogłaby liczyć na 35,7 proc. głosów.

Jednak jeśli spojrzymy na mniejszych partnerów PiS, robi się już całkiem interesująco.

Okazuje się bowiem, że ze względu na sympatie wyborców obozu władzy, realny partner PiS z istotnym poparciem jest jeden. To Solidarna Polska Zbigniewa Ziobry.

Ziobro nie wisi więc do końca na łasce prezesa Kaczyńskiego, zbudował własną pozycję i ma swoich sympatyków. Ciekawy i dobrze rokujący na przyszłość jest ich profil: to osoby wieku 30-49 lat, raczej ze średnich miast, z dochodami nieco poniżej średniej. W tych grupach pozycja partii Ziobry jest najsilniejsza.

W pojawiających się co jakiś czas spekulacjach na temat walki o sukcesję po Jarosławie Kaczyńskim, pozycja Ziobry powinna być coraz silniejsza: w przeciwieństwie do potencjalnych rywali, ma szable nie tylko wśród partyjnego aparatu, ale również wśród wyborców. A to daje mu całkiem sporą niezależność, a co za tym idzie - pole manewru.

Jak analizowaliśmy w OKO.press, Ziobro znacznie umocnił również swoją pozycję wewnętrzną w obozie Zjednoczonej Prawicy.

Porozumienie Jarosława Gowina w porównaniu do partnerów to w zasadzie partia wirtualna. Samodzielnie ugrupowanie ministra nauki mogłoby liczyć na zaledwie 1,2 proc. poparcia. Do tego nie ma w zasadzie żadnego przyczółku wśród konkretnej grupy wyborców - w każdej wypada jednakowo blado. Z tak małym, że aż pomijalnym wyjątkiem najzamożniejszych wyborców - wśród nich pozycja partii Gowina jest odrobinę lepsza od średniej.

Bez Zielonych KO dużo słabsza wśród młodych

Z badania OKO.press wynika, że Koalicja Obywatelska to głównie wyborcy PO i - w dużo mniejszym stopniu - Nowoczesnej. Z 23 proc. poparcia dla KO w naszym sondażu, 17,5 proc. należy do Platformy, 2,5 proc. do partii Katarzyny Lubnauer.

Jeśli podliczyć sympatyków Inicjatywy Polskiej Barbary Nowackiej, mogłaby ona liczyć na 1,4 proc. poparcia, zaś Zieloni - na 1,1 proc.

Ugrupowanie Małgorzaty Tracz i Marka Kossakowskiego ma jednak bardzo ważny atut: przynosi głosy młodych. Wśród wyborców 18-29 lat Zieloni mają proporcjonalnie ponad dziesięciokrotnie (!) więcej sympatyków niż średnio w pozostałych grupach wiekowych. Bez tych wyborców poparcie dla KO wśród najmłodszych znacząco by zmalało (warto jednak w tym przypadku nadmienić, że próba, którą analizujemy, jest na tyle mała, że wnioski na jej podstawie obarczone są sporym błędem).

Jeśli weźmiemy za punkt odniesienia wyniki badania exit poll przeprowadzonego przez Ipsos w dniu wyborów, bez głosów na Zielonych poparcie dla KO w tej grupie spadłoby z 24,3 proc. do 17,5 proc., a Koalicja oglądałaby plecy nie tylko PiS, ale również Lewicy i Konfederacji.

Inicjatywa Polska ma relatywnie najwięcej sympatyków wśród najstarszych kobiet oraz w największych miastach, ale nie są to istotne statystycznie zmiany w proporcjach.

Na Lewicy każdemu według potrzeb

Jak pisaliśmy w OKO.press, zaskakująco równo rozkładają się sympatie wśród wyborców Lewicy.

Jeśli przeliczyć proporcję sympatyków Razem wśród wyborców Lewicy na poparcie w wyborach, w naszym sondażu dałoby to partii Razem 4,1 proc. głosów, a pozostałe dwie partie mogłyby liczyć na niewiele więcej: Wiosna na 5,5 proc., a SLD na 4,9 proc.

Wiosna, SLD i Razem „obsługują” różne grupy społeczne:

• sympatycy Razem to przede wszystkim mniejsze miasta, prekariat, wyborcy w średnim wieku i o średnich dochodach.
• Wiosnę popierają młodzi, dobrze zarabiający, z dużych miast.
• za SLD stoją wyborcy starsi, biedniejsi, gorzej wykształceni, głównie z mniejszych i średnich miast.

Kukiz daje spokój ludowcom

Sondaż Ipsos dla OKO.press pokazuje, że sojusz PSL z Kukiz'15 nie udał się w 100 proc., ale spełnił swoją podstawową funkcję: dał obu formacjom spokój i pewność, że dostaną się do Sejmu. Jeśli przeliczyć rozkład sympatii do obu partii na poparcie, ludowcy mogliby liczyć na 6,4 proc., a formacja Pawła Kukiza - na 1,9 proc.

W OKO.press pokazywaliśmy już, że głosujący na Kukiz'15 w 2015 roku nie poszli za liderem do PSL, ale hojnie i równomiernie obdarowali poparciem wszystkie komitety. Ale kawałek tortu, który przypadł ludowcom, wystarczył, żeby egzotyczne na pierwszy rzut oka porozumienie zdobyło zaskakująco dobry wynik w wyborach do Sejmu.

Rozkład sympatii dla partii tworzących Konfederację powtarza do pewnego stopnia schemat, który opisaliśmy w przypadku Lewicy: proporcję są w tym wypadku również w miarę równe, ale z wyraźniejszą pozycją lidera. Bez wyborców Janusza Korwin-Mikkego skrajna prawica nie mogłaby marzyć o przekroczeniu progu.

Jeśli przełożyć sympatię na słupki sondażowe, KORWiN mogłoby liczyć na 3,1 proc. głosów, Ruch Narodowy na 1,9, a KORONA Grzegorza Brauna na 1,3 proc.

Sondaż IPSOS dla OKO.press 21-23 października 2019, metodą CATI (telefonicznie), na ogólnopolskiej reprezentatywnej próbie 1004 osoby