Efektywny altruizm. Czy mamy moralny obowiązek pomagania najbardziej potrzebującym?

Większość z nas odpowie: oczywiście. Pal licho ubranie. Życie dziecka jest na szali, więc nie ma znaczenia, że je zniszczę.

W 2022 roku 4,9 mln dzieci, głównie w Afryce, umarło z powodu skrajnej biedy i chorób, od których przy niewielkiej pomocy finansowej można byłoby je uratować (UNICEF 2024). Peter Singer, jeden z najważniejszych współczesnych filozofów, argumentuje, że skoro pomożemy dziecku w stawie, to mamy również moralny obowiązek, by uratować dzieci w Afryce.

Dlaczego?

Po pierwsze, w naszym moralnym rozumowaniu odległość nie powinna mieć znaczenia. Nie ma znaczenia, czy widzimy dziecko w okolicznym stawie, czy jest ono tysiące kilometrów od nas. Najważniejszą moralnie rzeczą jest to, że w obu przypadkach nasz brak działania (zaniechanie) spowoduje śmierć dziecka.

Po pierwsze, w naszym moralnym rozumowaniu odległość nie powinna mieć znaczenia. Nie ma znaczenia, czy widzimy dziecko w okolicznym stawie, czy jest ono tysiące kilometrów od nas. Najważniejszą moralnie rzeczą jest to, że w obu przypadkach nasz brak działania (zaniechanie) spowoduje śmierć dziecka.

Po drugie, jeśli mogę uratować życie bez dużych kosztów dla siebie, to jestem moralnie zobligowany, by to zrobić. Większość osób w krajach bogatej Północy ma więcej pieniędzy, niż potrzebuje. Zamiast kupić sobie nowe buty za 500 zł, powinniśmy przeznaczyć te pieniądze na ratowanie dzieci w Afryce.

Wróćmy do przykładu z dzieckiem w stawie. W tamtej sytuacji każdy by pomógł bez względu na zniszczone drogie ubranie. Dlatego analogicznie powinniśmy przeznaczyć 500 zł na potrzebujące dzieci zamiast na nowe buty.

Argument z moralnym obowiązkiem pomagania najbiedniejszym został przedstawiony przez Singera w artykule naukowym w 1972 (Singer 1972). Celem filozofa jest przekonanie ludzi do pomocy i dlatego publikuje książki dla szerokiej publiczności. W 2009 roku wydał bestseller, przetłumaczony na język polski, „Życie, które możesz ocalić”.