OKO.press z nagrodą Fundacji im. Karola Pilarczyka za wspieranie demokracji i praworządności

„W czasach, gdy niezależność mediów jest zagrożona, OKO.press pełni rolę strażnika, ujawniając nadużycia władzy, broniąc prawdy i wzmacniając głosy zbyt często uciszane. Występuje w imieniu walczących przeciwko niszczeniu sądownictwa, przeciwko ograniczaniu praw kobiet, nieludzkiemu traktowaniu uchodźców lub mniejszości seksualnych” – mówiła 7 czerwca 2025 w Nowym Jorku podczas panelu w nowojorskim Uniwersytecie Columbia Anna Muller, prezeska Polskiego Instytutu Naukowego w Ameryce PIASA*.

„OKO.press jest głosem tych, którzy czują, że ich prawa nie są szanowane, a podstawowe wolności – zagrożone. To dziennikarstwo rozumiane jako służba publiczna – bezkompromisowe, przejrzyste i oddane zasadom demokracji” – usłyszeliśmy.

Profesorka Anna Muller (autorka kilku książek, po polsku „Przetrwać. Żyć dalej. Rozmowy z więźniarkami z Europy Środkowej 1945-1956”; na zdjęciu głównym po lewej) podkreśliła, że Nagroda im. Pilarczyka jest przyznawana przez PIASA osobom i organizacjom, których działalność przyczynia się do promowania wartości demokracji, przejrzystości i praworządności. Wspiera pisarzy, badaczy, dziennikarzy i artystów, których wkład pomaga nam lepiej zrozumieć złożoność polskiego społeczeństwa i kultury oraz inspiruje nas do wyobrażenia sobie i budowania bardziej sprawiedliwych i otwartych społeczeństw".

W panelu na konferencji PIASA „Demokracja i jej rozczarowania” 7 czerwca 2025 wzięło udział troje z nas: redaktorka naczelna Magdalena Chrzczonowicz, prezes zarządu Fundacji Kontroli Obywatelskiej „OKO”, Piotr Pacewicz i grant managerka Dominika Michalak. Opowiadaliśmy o dziennikarstwie obywatelskim, jakie staramy się uprawiać od 9 już lat, o tych samych wartościach, ale różnych wyzwaniach za rządów PiS i obecnie, a także o naszym modelu finansowym. Wielkie zainteresowanie wywołały analizy i sondaże OKO.press tłumaczące, jak doszło do wygranej w wyborach prezydenckich Karola Nawrockiego. Razem z publicznością wskazywaliśmy na analogie z niepokojącym dla demokratów zwycięstwem Donalda Trumpa i globalnym trendem wzrostu skrajnej prawicy.

Nagrodę Fundacji im. Karola Pilarczyka za wspieranie demokracji i praworządności odebraliśmy tego samego dnia wieczorem podczas uroczystości w pięknej kamienicy polskiego konsulatu na Madison Avenue w Nowym Yorku.

Na uroczystość przybyli także inni laureaci nagród PIASA 2024 za wybitne osiągnięcia naukowe i literackie:

• Magdalena Waligórska z Uniwersytetu Humboldta w Berlinie (Nagroda im. Bronisława Malinowskiego)
• Agata Łuksza z Uniwersytetu Warszawskiego (Nagroda im. Wacława Lednickiego)
• Halina Goldberg z Uniwersytetu Indiana) i Nancy Sinkoff z Uniwersytetu Rutgersa (Nagroda im. Anny Cienciały za najlepszą książkę)
• Janine Holc z Uniwersytetu Loyoli (Nagroda im. Rachel Feldhay Brenner w dziedzinie studiów polsko-żydowskich)
• dr Wojciech Zaremba (Nagroda Nauk Stosowanych im. Tadeusza Sendzimira)
• dr Dariusz Libionka z PAN (Nagrodę im. Ludwika Krzyżanowskiego)
• Joanna Rostropowicz Clark z Princeton Research Forum i Krzysztof Jasiewicz z Washington and Lee University (Nagroda im. Suzanne Lotarski)
• Tomasz Grusiecki z Uniwersytetu Boise (Nagroda Historii Polski im. Oskara Haleckiego)
• dr Tomasz Chomczyński, Molecular Reaserch Center, Cincinatti (Nagroda Nauk Przyrodniczych im. Kazimierza Funka)

W poprzednich latach laureatami Nagrody Fundacji im. Karola Pilarczyka była reżyserka Agnieszka Holland, profesor prawa Wojciech Sadurski, znany jako zagorzały obrońca praworządności w Polsce oraz prawniczka Marta Górczyńska, naukowczyni z UW, obrończyni praw uchodźców i migrantów na granicy z Białorusią.

* PIASA wspiera polsko-amerykańskie osiągnięcia naukowe i artystyczne

Polski Instytut Naukowy w Ameryce PIASA (Polish Institute of Arts and Sciences of America), powstał w 1942 r. w Nowym Jorku. Wśród jego założycieli był socjolog i antropolog Bronisław Malinowski, który został pierwszym prezesem PIASA. Celem tej fundacji non-profit jest wspieranie relacji polsko-amerykańskich i promowanie wiedzy o Polsce w Ameryce.

Historię PIASA i jej misję znajdziecie tutaj.