Pieniądze za Smoleńsk. Ile już, ile jeszcze?

W czwartek ujawniliśmy na portalu OKO.press, że od kilku miesięcy do warszawskich sądów wpływają pisma kolejnych krewnych ofiar katastrofy smoleńskiej. Wzywają oni Ministerstwo Obrony Narodowej do ugody i wypłaty rekompensat za śmierć bliskich. Sąd Rejonowy Warszawa-Śródmieście, do którego wpływa najwięcej wniosków, nie był w stanie odpowiedzieć, ile ich jest. Udało nam się dotrzeć do akt kilkunastu takich postępowań.

Po publikacji OKO.press dziennikarze Radia Zet uzyskali w Sądzie Rejonowym Warszawa-Śródmieście informację, że w tym roku wpłynęło do niego 55 spraw, w których rodziny ofiar katastrofy wzywają MON do ugody.

Lista OKO.press – 10, 7 mln

W sprawach, z których aktami zapoznali się dziennikarze OKO.press, o zadośćuczynienia lub odszkodowania ubiegają się:

• Magdalena Merta – wdowa po wiceministrze kultury Tomaszu Mercie – 2 mln zł
• Michał Kowalewski – wnuk Czesława Cywińskiego, prezesa Światowego Związku Żołnierzy AK – 1,25 mln zł
• Tomasz Komornicki – syn gen. Stanisława Komornickiego, byłego żołnierza AK – 1 mln zł
• Zuzanna Kurtyka – wdowa po szefie IPN Januszu Kurtyce – 1 mln zł (na razie chce wypłaty 500 tys. zł)
• Krzysztof Kurtyka – syn Janusza Kurtyki – 450 tys. zł
• Paweł Kurtyka – syn Janusza Kurtyki – 350 tys. zł
• Anna, Paweł i Maciej Maciejczyk – rodzice i brat stewardesy Barbary Maciejczyk – łącznie 2 mln zł
• Katarzyna Mikke – córka Stanisława Mikke, adwokata, wiceprzewodniczącego Rady Pamięci Walk i Męczeństwa – 500 tys. zł
• Joanna Cieślikowska – córka Andrzeja Przewoźnika, sekretarza Rady Pamięci Walk i Męczeństwa – 500 tys. zł
• Jan Lubiński – syn Wojciecha Lubińskiego, lekarza prezydenta Lecha Kaczyńskiego – 250 tys. zł
• Jolanta Bigoszewska – córka Zbigniewa Dębskiego, uczestnika Powstania Warszawskiego – 250 tys. zł
• Małgorzata Biernacka-Posadzka – siostra Izabeli Tomaszewskiej, byłej dyrektor zespołu protokolarnego w kancelarii prezydenta Lecha Kaczyńskiego – 250 tys. zł.

Sprawy o rekompensaty toczą się także w innych sądach, m.in. Sądzie Okręgowym w Warszawie:

• Joanna Racewicz, wdowa po oficerze BOR Pawle Janeczku, złożyła pozew o zadośćuczynienie i odszkodowanie dla siebie i syna – łącznie 900 tys. zł

Łącznie w sprawach, do których dotarliśmy, bliscy ofiar katastrofy domagają się więc wypłaty 10,7 mln zł.

Znaleźliśmy także kilka spraw, w których zawarto już porozumienia. Pieniądze otrzymali:

• Włodzimierz i Bartosz Fetlińscy – mąż i syn senator PiS Janiny Fetlińskiej – po 200 tys. zł (chcieli po 750 tys. zł)
• Jerzy Mamontowicz – brat Bożeny Mamontowicz-Łojek, byłej przewodniczącej Federacji Rodzin Katyńskich – 150 tys. zł (występował o 500 tys. zł)
• Beata Lubińska – żona Wojciecha Lubińskiego – 180 tys. zł

Łącznie w sprawach, do których dotarliśmy, 4 osoby dostały więc łącznie 730 tys. zł.

Po naszej publikacji „Newsweek” podał, że od grudnia 2015 r. MON zawarł z bliskimi ofiar 15 ugód łącznie na kwotę 2,5 mln złotych. Wyliczenie nie obejmowało jeszcze ugód z Bartoszem i Włodzimierzem Fetlińskimi, które zostały zawarte 8 września br.

Z naszych informacji wynika, że z roszczeniami zgłaszają kolejne rodziny. Nie wiadomo, ile ich będzie ostatecznie.

W 2013 r. było 120 roszczeń, sądy uznały 13

W 2013 r., gdy bliscy ofiar po raz pierwszy wzywali MON do ugody, do warszawskich sądów wpłynęło łącznie 120 spraw. Resort nie chciał jednak zawierać porozumień, zostawiając rozstrzygnięcie spraw sądom. A sądy uznały roszczenia w 13 sprawach – i to też w ograniczonym zakresie.

W 2010 roku wypłacono miliony

Tuż po katastrofie rodziny ofiar otrzymały już wsparcie finansowe w wielu formach:

• po 250 tys. zł zadośćuczynienia otrzymało 27o małżonków, dzieci i rodziców ofiar
• po 40 tys. zł jednorazowego wsparcia od rządu dostała każda z rodzin ofiar (łącznie 3,8 mln zł)
• po 2 tys. zł renty miesięcznie przyznał premier 73 osieroconym dzieciom (trojgu niepełnosprawnym dożywotnio, pozostałym do ukończenia 25. roku życia)
• po 2–3 tys. zł dożywotniej renty przyznano 11 niepracującym współmałżonkom ofiar
• po 4 tys. zł renty miesięcznie przyznano czterem żonom, które zostały same z więcej niż dwójką dzieci
• po 800 zł–2 tys. zł renty miesięcznie przyznano trojgu rodzicom ofiar
• po 6,4 tys. zł zasiłku pogrzebowego (maksymalna kwota) otrzymały wszystkie rodziny, mimo że pogrzeby odbyły się na koszt państwa
• po 5 tys. zł zapomogi z kasy Sejmu dostały rodziny posłów, którzy zginęli w Smoleńsku.

Wiele osób dostało odszkodowania z polis instytucji, w których pracowali ich bliscy.

• Rodziny posłów, którzy zginęli w Smoleńsku, otrzymały po 100 tys. zł z polisy Sejmu.
• Najwyższe odszkodowanie dostała za śmierć rodziców Marta Kaczyńska – łącznie 3 mln zł z polisy Kancelarii Prezydenta.

Współpraca: Jakub Stachowiak