Polska Bucza? Prawdziwa Bucza jest jedna. Przestańcie ją wykorzystywać w propagandzie [WIDZĘ TO TAK]

Od początku agresji rosyjskiej Ukraińcy i Ukrainki stali się bardzo wrażliwi na terminologię. Prosiliśmy o używanie zwrotu „w Ukrainie”, zamiast „na”, o wykorzystanie ukraińskich nazw miejscowych, nie tych rosyjskich. Chcieliśmy, żeby uchodźcy „ratowali życie” przed wojną, a nie przed nią „uciekali”. Ci bezbronni ludzie nic złego nie zrobili, żeby uciekać.

Złodziej ucieka. „Uciekać przed pogonią. Uciekać aż się kurzy, gdzie pieprz rośnie. Uciec z więzienia. Uciekali jak szczury z tonącego okrętu” – takie przykłady użycia słowa „uciekać” znalazłam w „Słowniku wyrazów bliskoznacznych” pod red. S. Skorupki.

„Uciekać” może być rozumiane też jako „uchodzić w popłochu przed nieprzyjacielem”. Czmychać, pierzchać, zmiatać, wiać, zbiec – następne synonimy.

Po jakimś czasie odpuściłam, bo zdałam sobie sprawę, że mediom oraz zwykłym ludziom jest łatwiej stosować utarte schematy. Niech piszą, że Ukraińcy „uciekają”. Byleby nie pisali o nich nieprawdy, myślałam.

Militarna terminologia. Prosta i efektywna

Używane w kampanii wyborczej terminy i metafory zmusiły mnie, aby wrócić do tematu. O głosy wyborców się „walczy”, „bije”, „trwają bitwy” na różnych „frontach”. Ukraińskie media i politycy również pozwalają sobie na takie przekroczenia. Pojawia się front gospodarczy, edukacyjny, informacyjny, kulinarny, kinowy, religijny front, wielbłądzi. A co? Ze wszystkiego można utworzyć przymiotnik. Na szczęście są osoby, które tłumaczą opinii publicznej, że to nadużycie.

Po prostu: walczy się z karabinem w ręku i w okopie, nie w parlamencie.

– nawet nie w okopie, tylko wyrytej dziurze w ziemi, bo kiedy Rosjanie atakują, to tylko tam ma szansę przeżyć. Sika do butelki po wodzie i marzy, żeby się wyprostować i wysuszyć rzeczy. Jego mięśnie są napięte przez całą dobę, żeby nie przeoczyć wrogiego ataku.

Żołnierz ma znacznie większe szanse „zdechnąć” – jak mówił Artem Czech, ukraiński pisarz, który walczy na wschodzie Ukrainy – na swoim, jedynym, froncie, niż ty. Niż ja.

W OKO.press temat niewłaściwego języka poruszył wcześniej Witold Głowacki, pisząc o języku używanym w kontekście kryzysu na granicy polsko-białoruskiej.

Bucza nie jest środkiem stylistycznym

Ukraińscy żołnierze na przełomie marca i kwietnia 2022 roku podczas wyzwalania spod okupacji rosyjskiej terytoriów na północy Ukrainy odkryli i pokazali całemu światu rosyjskie zbrodnie wojenne. Wiem od znajomych, że po opublikowaniu zdjęć i informacji z Buczy i innych miejscowości, gdzie doszło do zbrodni, wiele osób nie mogło jeść, niektórzy pod wpływem strachu wymiotowali. Kobiety w nocy myślały o zgwałconych dziewczynach. Nie mogły być blisko ze swoimi partnerami.

Zobaczcie, co działo się w Buczy:

Niektórzy polscy politycy, a za nimi media, oskarżając Donalda Tuska o rzekomy plan rozbioru Polski, powtarzają, że gdyby do tego doszło i wschodnie tereny Polski zostałyby zajęte przez wojsko rosyjskie, to stałyby się polską Buczą.

To jest mocne porównanie, na pewno dotrze do wyborców, wpisuje się w dzisiejszą sytuację. Wydarzenia w Buczy miały miejsce nie tak dawno, są jeszcze wyraźnie zapisane w naszej wspólnej pamięci. To porównanie podkreśla lęk wobec Rosji, wzbudza emocje. Pod wpływem takich emocji obywatel nie zastanawiając się, postawi krzyżyk w odpowiednim miejscu. Nie są już ważne partyjne programy.

Nie chcesz, żeby w Polsce powtórzyła się Bucza? To wiesz, na kogo głosować. Ponieważ chodzi o bezpieczeństwo.

Tam doszło do masakry

Czy rzeczywiście trzeba sięgać aż po takie porównania? Dlaczego polscy politycy nie nawiązują w swoich wypowiedziach do polskich tragedii? Wiemy, że podczas II wojny światowej Warszawa została starta z powierzchni ziemi. Dlaczego wschodnie tereny Polski zdaniem dziennikarza TVP miały się stać Buczą, Irpiniem czy Mariupolem? Nie wydaje się Państwu, że wykorzystywanie ukraińskiej tragedii w wyborczej propagandzie jest trywialne i obrażające? Wierzę, że można było znaleźć inną metaforę, żeby atakować politycznego oponenta.

Czy ludzie, którzy powtarzają to porównanie, byli w Buczy? Wydaje mi się, że wtedy ostrożniej używaliby takich określeń.

„Bucza i rejon buczański. 33 dni okupacji. Ponad 1400 ofiar śmiertelnych, w tym 37 dzieci. Ponad 175 osób znalezionych w masowych grobach i komorach tortur. 9000 rosyjskich zbrodni wojennych” – pisał w rocznicę wydarzeń prezydent Ukrainy.

Nie można po nią sięgać, kiedy jest potrzeba piarowa. Proszę, nie powielajcie tych komunikatów. Chcę wierzyć, że nie zdawaliście sobie sprawy z tego, że to porównanie jest dla Ukraińców niepojęte. Zostawcie tym ofiarom godność.

Przypominajcie o Buczy, ale jako o tragedii w Buczy. Hipotetyczne zestawienia rozmywają tę zbrodnię.

Wczoraj „tonąca” Ukraina, dzisiaj „polska Bucza”. Błagam, przestańcie.

Wojna nie może być źródłem inspiracji w propagandzie wyborczej. Na wojnie giną ludzie.

Prawdziwa Bucza jest jedna

Latem przypadkiem poznałam panią Switłanę. Jechałyśmy razem do Polski. Autobus stał w kolejce, a Switałana opowiada mi o swoim życiu. Było ciemno. Od czasu do czasu na twarz Switłany z latarni padało przytłumione światło. W Bojarce, w obwodzie kijowskim, ma brata.

Ponad rok temu o mało go nie straciła. Bojarka nie była zajęta przez Rosjan. Okupowana strefa była kilka kilometrów dalej. Brat dostał SMS-a, że na poczcie w innej miejscowości czeka na niego paczka. Pojechał i trafił na Rosjan. Razem z innymi mężczyznami, którzy byli podejrzani o pomoc SZU, był przetrzymywany w piwnicy. Rosjanie go pobili, wybili mu zęby.

Wieczorem wywieźli ich pod las.

– Rzucili im łopaty i kazali kopać sobie mogiłę. Brat widział, jak zabijali. Nie znał ludzi, z którymi kopał. Nagle nasze wojsko zaczęło atakować. Zrobiło się zamieszanie, rzucił łopatę i uciekł. Czołgał się, był wycieńczony, nie miał już sił. Tak kilka dni. Stracił świadomość. Znalazł go sąsiad, jechał i poznał go po kurtce – opowiadała mi Switlana. Zauważyłam, jak z jej oczu powoli płyną łzy, zostawiając mokre ślady na twarzy. Ocierała je.

– Co stało się z innymi mężczyznami? Brat opowiadał?

– Trudno go było zrozumieć. Zaczął opowiadać dopiero niedawno, jak wstawił zęby. Nikt nie wie, co się z nimi stało. Ale przecież pani musiała słyszeć o Buczy. Mój brat udzielał wywiadów dziennikarzom, naszym i zagranicznym. Był w telewizji. Jeździł z nimi i politykami na to miejsce i opowiadał. Ma dość. Nie chce już tego wspominać.

Na zdjęciu: Duchowni i żołnierze modlą się nad masowym grobem ofiar rosyjskich zbrodni na terenie otaczającym kościół św. Andrzeja w Buczy, 7 kwietnia 2022.