Projekt "Ratujmy kobiety" wraca do Sejmu. Złoży go Nowoczesna, Europejscy Demokraci i posłanka PSL. PO przeciw

W tym tygodniu Nowoczesna, PSL i UED złożą w Sejmie odrzucony wcześniej obywatelski projekt "Ratujmy kobiety". Poinformowała o tym posłanka Nowoczesnej Joanna Scheuring-Wielgus. Tydzień temu, 18 stycznia 2018, część posłów i posłanek Nowoczesnej złożyła swój autorski projekt, nieco łagodniejszy niż projekt Barbary Nowackiej.

Jedenastoosobowy zespół Nowoczesnej zapowiedział swój projekt jeszcze w październiku 2017 roku, ale aż do stycznia polityczki .N nie potrafiły zebrać 15 podpisów (choć sam zespół, który projekt przygotował, liczył 11 osób). Autorką projektu jest posłanka Joanna Schmidt (na zdjęciu z Barbarą Nowacką).

Posłanki zmobilizowały się dopiero po tym, gdy prawie 40 proc. klubu Nowoczesnej nie wzięło udziału w głosowaniu nad projektem "Ratujmy kobiety". Po krytyce jaka spadła na całą liberalną opozycję, zarząd Nowoczesnej obiecał, że złoży oba projekty - ten odrzucony w Sejmie i własny, nieco łagodniejszy, "O świadomej prokreacji".

Oznacza to, że w Sejmie znajdą się aż trzy projekty dotyczące aborcji. Trzeci - to restrykcyjny "Zatrzymaj aborcję" Kai Godek, który 10 stycznia trafił do komisji. Jeżeli wejdzie w życie, aborcja z powodu uszkodzenia lub choroby płodu będzie nielegalna.

Do dziś nie wiadomo było czy uda się złożyć "Ratujmy kobiety". Platforma Obywatelska zdecydowała, że projektu nie poprze. Zamiast tego zapowiedziała złożenie własnego "Pakietu dla kobiet", którego elementem będzie tzw. kompromis aborcyjny.

"Ratujmy kobiety" podpisało więc troje posłów Unii Europejskich Demokratów i jedna posłanka PSL Urszula Pasławska. Barbara Nowacka mówiła 28 stycznia w TOK FM: "Cieszę się, że przyszła chwila na refleksję, iż projekty obywatelskie są ważne i trzeba o nie dbać. Bardzo dobrze, że projekt »Ratujmy Kobiety« będzie zgłoszony przez posłów".

Sprawdzamy, czym się różni projekt posłanek Nowoczesnej "O świadomej prokreacji" i zaadoptowany przez część Nowoczesnej, UED i jedną posłankę PSL projekt Barbary Nowackiej "Ratujmy Kobiety".

1. Przerywanie ciąży

Uderza różnica w definiowaniu stanu prawnego. Na poziomie ideowym różnica wydaje się zasadnicza:

• w projekcie "Ratujmy kobiety" aborcja jest dozwolona, ale z pewnymi ograniczeniami;
• w wersji posłanek .N aborcja jest zabroniona, ale z pewnymi wyjątkami. Ta różnica sprowadza się w praktyce do tego, czy kobieta musi, czy nie musi przeprowadzić konsultacji psychologicznych.

W projekcie "Ratujmy kobiety"

"Kobieta w ciąży ma prawo do jej przerwania do końca 12. tygodnia trwania ciąży". Prawo do aborcji przysługuje dziewczynom/kobietom już od 15 roku życia.

• kobieta może przerwać ciążę po 12 tygodniu, gdy ciąża zagraża życiu lub zdrowiu kobiety; gdy zachodzi podejrzenie ciężkiego i nieodwracalnego uszkodzenia płodu (do 24 tygodnia ciąży lub bez ograniczeń); gdy ciąża jest wynikiem gwałtu (do 18 tygodnia ciąży)
• kobiety poniżej 15 roku życia, lub ubezwłasnowolnione, mogą przerwać ciążę tylko za zgodą opiekuna lub sądu opiekuńczego. Nieletnie powyżej 13 roku życia muszą wyrazić zgodę na piśmie;
• przerwanie ciąży jest zabiegiem finansowanym ze środków publicznych.

W projekcie Nowoczesnej "O świadomej prokreacji"

"Przerwanie ciąży jest zabronione, z wyjątkiem przypadków określonych w ustawie".

• kobieta może przerwać ciążę do 12 tygodnia, jeżeli odbędzie konsultacje psychologiczne;
• kobieta może przerwać ciążę po 12 tygodniu, gdy ciąża zagraża życiu lub zdrowiu, także psychicznemu, kobiety; gdy zachodzi podejrzenie ciężkiego i nieodwracalnego uszkodzenia płodu (do momentu, gdy płód osiągnie zdolność do samodzielnego życia poza organizmem kobiety); gdy ciąża jest wynikiem gwałtu (do momentu, gdy płód osiągnie zdolność do samodzielnego życia poza organizmem kobiety);
• kobiety poniżej 18 roku życia, lub ubezwłasnowolnione, mogą przerwać ciążę tylko za zgodą opiekuna. Jeżeli kobieta ma mniej niż 13 lat, konieczna jest także zgoda sądu opiekuńczego. Nieletnie powyżej 13 roku życia muszą wyrazić zgodę na piśmie.
• przerwanie ciąży jest zabiegiem finansowanym ze środków publicznych

2. Edukacja seksualna

W tym punkcie projekty są bardzo podobne. Kładą nacisk na edukację seksualną już w najwcześniejszych latach życia oraz wprowadzają zajęcia o tej tematyce do programu szkoły.

"Ratujmy kobiety"

• Wprowadza w klasach 0-3 przedmiot "Wprowadzenie do życia w rodzinie i społeczeństwie" .
• Wprowadza od klasy 4 do końca edukacji szkolnej przedmiot "Wiedza o seksualności człowieka"
• Zakres edukacji seksualnej:

Projekt "O świadomej prokreacji"

• zajęcia z wiedzy o seksualności człowieka i rodzicielstwie są prowadzone w klasach I, IV, VII szkoły podstawowej i II lub III klasie szkół ponadpodstawowych
• zakres edukacji seksualnej:

3. Punkty świadomej prokreacji/poradnictwa z zakresu świadomego rodzicielstwa

Projekt "Ratujmy kobiety"

Samorząd powiatowy tworzy punkty poradnictwa prowadzące edukację z zakresu świadomego rodzicielstwa i praw reprodukcyjnych.

Projekt Nowoczesnej "O świadomej prokreacji"

Za prowadzenie punktów świadomej prokreacji odpowiedzialny jest samorząd powiatowy:

Do korzystania z systemu poradnictwa świadomej prokreacji uprawnione są wszystkie osoby po ukończeniu 13. roku życia;

Na każdy powiat przypada liczba punktów poradnictwa świadomej prokreacji nie mniejsza niż jeden na liczbę 100 000 mieszkańców.

4. Antykoncepcja

Oba projekty kładą nacisk na łatwy dostęp do antykoncepcji mechanicznej, hormonalnej i awaryjnej.

O metodach antykoncepcji informuje się zarówno na zajęciach edukacji seksualnej w szkołach, jak i w punktach poradnictwa prokreacyjnego.

Ponadto w projekcie "Ratujmy kobiety" już 15 letni/a pacjent/ka może samodzielnie zadecydować o przeprowadzeniu badań lub przyjęciu innych świadczeń (np. wypisanie leku) z dziedziny ginekologii, dermatologii lub urologii. W obowiązującym teraz prawie do 18 roku życia potrzebna jest zgoda opiekuna.

Problemy wynikające z faktu, że osoby w wieku 15-18 mogą legalnie uprawiać seks, ale nie mogą samodzielnie pójść do lekarza m.in. po ty, by uzyskać receptę na antykoncepcję sygnalizował wielokrotnie Rzecznik Praw Dziecka.

5. Klauzula sumienia

Oba projekty zakładają, że każdy szpital ma obowiązek zapewnić wykonanie legalnego przerwania ciąży.

"Ratujmy kobiety"

Szpitale mają obowiązek zapewnić pacjentkom, które spełnią kryteria zapisane w ustawie, dostęp do zabiegu przerwania ciąży, czyli zatrudnić lekarzy, którzy nie będą korzystać z prawa odmowy zabiegu ze względu na przekonania.

Ponadto Narodowy Fundusz Zdrowia publikuje listę lekarzy, którzy korzystają z prawa do odmowy wykonania świadczenia. Lekarz, który chce skorzystać z klauzuli sumienia, musi wcześniej złożyć deklarację na piśmie u swojego pracodawcy.

Lekarz nie może skorzystać z klauzuli sumienia jeżeli chodzi o świadczenia zdrowotne lub udzielanie informacji dotyczących badań prenatalnych i zapobiegania ciąży.

Projekt "O świadomej prokreacji"

Szpitale mają obowiązek zapewnić pacjentkom, które spełnią kryteria zapisane w ustawie, dostęp do zabiegu przerwania ciąży, czyli zatrudnić lekarzy, którzy nie będą korzystać z prawa odmowy zabiegu ze względu na przekonania.

6. Karanie za agitację pro-life (antyaborcyjną)

W "Ratujmy kobiety" znalazły się dwa zapisy, które wzbudziły dużo kontrowersji:

• zabronione jest umieszczanie treści przeciwnych zapisom ustawy "Ratujmy kobiety" w odległości mniejszej niż 100 m od szpitali i placówek edukacyjnych,
• dwa lata więzienia grozi osobom, które rozpowszechniają - też w internecie - treści dotyczące aborcji lub antykoncepcji niezgodne z aktualnym stanem wiedzy lub niepotwierdzone badaniami.

Projekt zakłada też uchylenie art. 2 ustawy o Rzeczniku Praw Dziecka: "W rozumieniu ustawy dzieckiem jest każda istota ludzka od poczęcia do osiągnięcia pełnoletności". Określenia "dziecko poczęte" zostaje też wykreślone z innych ustaw: z art. 26 ustawy o zawodzie lekarza i lekarza dentysty

Projekt "O świadomej prokreacji" reguluje kwestie związane z pochówkiem płodów m.in. nakazuje szpitalom wydanie rodzicom ciała oraz określa formę karty martwego urodzenia.

Oba projekty nakładają na szkołę obowiązek udzielenia pomocy lub zgody na urlop ciężarnym uczennicom.