NIW znów dotuje organizacje Bąkiewicza, liderów Ordo Iuris i przyjaciółki Kaczyńskiego

Narodowy Instytut Wolności 16 czerwca 2021 ogłosił wyniki konkursu o dotacje z Programu Fundusz Inicjatyw Obywatelskich NOWE FIO na ten rok. Podstawowym celem tego programu jest “promocja działalności społecznej, aktywizacja i formowanie postaw obywatelskich”.

Dotacje - łącznie 77,8 mln zł - przeznaczone zostaną na 611 z 2240 zgłoszonych projektów. W tym:

• 16 mln zł dla 24 organizacji w 1. priorytecie “Mikro-inicjatywy”;
• 46,8 mln zł dla 444 organizacji w 2. (“Organizacje obywatelskie na rzecz dobra wspólnego”);
• 8 mln zł dla 86 organizacji w 3. (“Organizacje obywatelskie w życiu publicznym”);
• 6 mln zł dla 57 organizacji w 4. (“Wzmocnienie kompetencji organizacji obywatelskich”).

Władze NIW zapewniają, że zwycięskie projekty są oceniane przez niezależnych ekspertów.

W każdym z priorytetów część dotacji trafiła do organizacji kierowanych przez ludzi związanych z obecną władzą. Hojnie dotowane są także organizacje katolickie oraz nacjonalistyczne.

Jeszcze raz na siebie

Narodowy Instytut Wolności nadzoruje przewodniczący Komitetu ds. Pożytku Publicznego, którym jest minister kultury, czyli obecnie Piotr Gliński. To on powołuje dyrektora instytutu.

NIW prowadzi wiele programów, ale największe wsparcie dla organizacji pozarządowych rozdzielane jest w ramach dwóch. Pierwszy to Fundusz Inicjatyw Obywatelskich (FIO) z budżetem 800 mln zł do 2030 roku. W ramach drugiego - Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich (PROO) do 2030 rozdysponowanych zostanie 585 mln zł.

Wyniki konkursu o dotacje z programu PROO opisaliśmy w maju 2021 roku. Wtedy także zaobserwowaliśmy nadreprezentację organizacji katolickich, nacjonalistycznych i powiązanych z PiS-em, które otrzymały 11 mln zł.

Pieniądze z puli NOWE FIO trafiły do tych samych organizacji, co wtedy. Otrzymały je znów m.in.:

• Projekt Wielka Polska, fundacja Anny Bieleckiej, do której Jarosław Kaczyński chadza na niedzielne obiady;
• Fundacja Edukacja do Wartości, powołana przez liderów ultrakatolickiego Ordo Iuris i prowadząca od niedawna uczelnię Collegium Intermarium;
• Fundacja Inicjatyw Młodzieżowych, założona przez Mariusza Chłopika, który - jak dowiadujemy się z ujawnianych przez hakerów maili Michała Dworczyka - doradza polskiemu rządowi;
• nacjonalistyczny Narodowy Instytut Społeczny, którego współzałożyciela Uniwersytet Warszawski zawiesił w prawach studenta za przemowę o "cwelostwie na uniwersytetach";
• Fundacja Pomorska Inicjatywa Historyczna, którą współkieruje Roman Zwiercan, były druh Kornela Morawieckiego, zmarłego ojca premiera.

Po raz kolejny dotacje trafią także do organizacji Roberta Bąkiewicza, współorganizatora nacjonalistycznego Marszu Niepodległości.

To tylko wybrane przykłady. Dotowanych z programu NOWE FIO organizacji nacjonalistycznych, katolickich lub powiązanych z politykami Zjednoczonej Prawicy jest dużo więcej. Omawiamy najważniejsze z nich.

Organizacje powiązane z Ordo Iuris

300 000 zł w priorytecie trzecim na “stworzenie forum debaty publicznej online” dostała Fundacja Edukacja do Wartości. W jej zarządzie zasiadają Tymoteusz Zych i Jerzy Kwaśniewski. Ci sami, którzy kierują Instytutem na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris. Zasłynął on m.in. udanym lobbingiem za ograniczeniem prawa do aborcji.

Fundacja Edukacja do Wartości jest formalnym założycielem uczelni Collegium Intermarium. Będzie ona kształcić prawników, którzy mają w przyszłości kształtować prawo w polskie i międzynarodowe zgodnie z wartościami konserwatywno-katolickimi.

NIW przyznał jej już wcześniej 500 000 zł na budowanie kapitału żelaznego. W ramach nierozstrzygniętego jeszcze konkursu PROO 2021, priorytet 1a ubiega się ona jeszcze o 700 000 zł na „rozwój organizacyjny”.

Dotację z programu NOWE FIO w priorytecie czwartym otrzymała też powiązana z Ordo Iuris Fundacja Ośrodek Analiz Prawnych, Gospodarczych i Społecznych im. Hipolita Cegielskiego. 267 400 zł przeznaczy na “Wzmocnienie kompetencji organizacji obywatelskich i wspólnot lokalnych w zakresie crowdfundingu”.

Łącznie z wcześniejszymi dotacjami organizacja dostała już z NIW 1 943 298 zł.

Współzałożycielem Fundacji Ośrodek Analiz Prawnych, Gospodarczych i Społecznych im. Hipolita Cegielskiego jest Tymoteusz Zych, który, jak pisaliśmy, łączy wiele funkcji. Jest wiceprezesem Ordo Iuris, prezesem Edukacji do Wartości, rektorem Collegium Intermarium oraz członkiem 11-osobowej rady NIW.

Dotację z priorytetu trzeciego NOWE FIO otrzymała też powiązana z Ośrodkiem im. Cegielskiego Fundacja na rzecz Rzetelnej Debaty Publicznej, zarejestrowana w grudniu 2020 roku. Wiceprezesem obu organizacji jest Paweł Pawłowski, prawnik i menedżer. Jego nowa fundacja 300 000 zł przeznaczy na projekt “Kontra - Budujemy forum debaty publicznej”.

Organizacje nacjonalistyczne

Łącznie 683 400 zł z programu NOWE FIO trafi do Stowarzyszenia Roty Marszu Niepodległości. Z tego:

• 299 100 zł z priorytetu 2. na “Wsparcie aktywności wolontariackiej w organizacjach obywatelskich” oraz
• 384 300 zł w ramach priorytetu 4. na “budowę zaplecza fundraisingowego”.

Prezesem organizacji jest Robert Bąkiewicz, który kieruje także Stowarzyszeniem “Marsz Niepodległości”. To ono co roku 11 listopada organizuje przemarsz nacjonalistów przez centrum Warszawy.

Roty Marszu Niepodległości mają uzupełniać działalność SMN. Najgłośniejszą ich akcją było powołanie Straży Narodowej, która po apelu Jarosława Kaczyńskiego, zgłosiła się do obrony kościołów przed manifestacjami Strajku Kobiet. Roty prowadzą też stronę “stop447”, przeciwko amerykańskiej ustawie, która, według narodowców, nakazujące Polsce zwrot mienia żydowskiego.

Wcześniej w programie PROO 4a 2021 Stowarzyszenie Marszu Niepodległości dostało z NIW prawie 200 000 zł na rozwinięcie warszawskiego “obywatelskiego portalu lokalnego”.

288 600 zł dostał w priorytecie trzecim Narodowy Instytut Społeczny na cykl debat "Głos młodych - jaka Polska w 2039?". To także organizacja nacjonalistyczna. W swoim manifeście pisze: “Jako świadkowie przybierającego na sile konfliktu, wierzymy, że naród, silne państwo, religia czy ład, atakowane dziś z pozycji liberalnych i nowolewicowych, nie są przeżytkami”.

W dwuosobowym zarządzie Narodowego Instytutu Społecznego zasiada Konrad Smuniewski, 25-letni działacz Ruchu Narodowego, który z list Konfederacji bez sukcesu startował w ostatnich wyborach samorządowych i parlamentarnych.

W lutym 2020 roku Uniwersytet Warszawski w pierwszej instancji zawiesił go w prawach studenta m.in. za słowa o “cwelostwie przepychanym na uniwersytetach na całym świecie” (postanowienie nie jest prawomocne).

NIS dostał wcześniej z Narodowego Instytutu Wolności 198 891 zł z programu PROO 4a na portal nowylad.pl. Z kolei w konkursie ministerstwa kultury na dotacje dla czasopism wydawana przez NIS “Polityka Narodowa” dostała 35 000 zł.

Jak pisaliśmy, ten kwartalnik publikuje wywiady z neofaszystami takimi jak Janusz Waluś (członek neonazistowskiego Afrykanerskiego Ruchu Oporu zamordował Chrisa Haniego, lidera partii komunistycznej w RPA). O przyznaniu dotacji dla “Polityki Narodowej” osobiście zadecydował Minister Piotr Gliński.

Powiązane z władzą

Łącznie 688 150 zł z NOWEGO FIO 2021 dostała Fundacja Inicjatyw Młodzieżowych. W tym:

• 288 150 zł na projekt “#CzasNaDziałanie” w priorytecie 2. oraz
• 400 000 zł na projekt “DowiedzSię!” w prorytecie 4.

Jednym z założycieli FIM był Mariusz Chłopik. Ostatnio jest o nim głośno za sprawą wykradzenia maili Michała Dworczyka. Jeśli wierzyć ich treści, Chłopik - choć obecnie jest formalnie dyrektorem ds. marketingu sportowego PKO BP - nieformalnie doradza rządowi. Prywatnie jest zięciem Konstantego Radziwiłła, wojewody mazowieckiego, byłego ministra zdrowia w rządzie PiS.

W radzie Fundacji Inicjatyw Młodzieżowych zasiada z kolei mąż drugiej córki Radziwiłła - Jakub Greloff.

Flagowym przedsięwzięciem FIM jest Akademia Liderów Rzeczypospolitej. Jej prelegentami byli premier Mateusz Morawiecki, prezes PKO Zbigniew Jagiełło, była wicepremier Jadwiga Emilewicz i prezesi spółek Skarbu Państwa.

Jak pisaliśmy, wcześniej Fundacja Inicjatyw Młodzieżowych dostała z NIW 486 459 zł. Łącznie w tym roku państwowy grantodawca przyznał jej więc już 1 174 609 zł.

300 000 zł z priorytetu 3 powędruje do Fundacji Polska Wielki Projekt - po 150 tys. na zorganizowanie kongresu “Polska Wielki Projekt” w roku 2021 i 2022.

Fundacja organizuje go od 10 lat. W 2020 przemawiał na nim m.in. Mateusz Morawiecki. W trakcie kongresu przyznawana jest nagroda im. Lecha Kaczyńskiego dla „twórców prawych i sprawiedliwych”, którzy są „dumnymi Polakami” i jednocześnie wybitnymi artystami. Ostatnio otrzymał ją Bronisław Wildstein, prawicowy dziennikarz i pisarz.

Prezeską fundacji jest architektka Anna Bielecka, pierwsza żona Czesława Bieleckiego, kandydata PiS na prezydenta Warszawy w wyborach w 2010 roku. W jej domu odbywają się słynne niedzielne obiady z udziałem Jarosława Kaczyńskiego. Jak pisała “Wyborcza” - “tam mają wykuwać się takie pomysły jak prezesura Trybunału Konstytucyjnego dla Julii Przyłębskiej”.

W radzie programowej fundacji zasiadają politycy PiS. Między innymi Piotr Gliński, który jako minister nadzoruje NIW, Wanda Zwinogrodzka, podsekretarz stanu w ministerstwie kultury, Jacek Czaputowicz, były szef MSZ oraz europosłowie PiS Zdzisław Krasnodębski i Ryszard Legutko.

W Programie PROO 2021 Polska Wielki Projekt otrzymała 791 721 zł. Razem z dotacją z NOWE FIO dostała już 1 091 721 zł.

Zaplecze rządu, druhowie Morawieckiego

Na projekt “Aktywni obywatele na rynku pracy” 192 423 zł z priorytetu 2. otrzymała Fundacja Republikańska. Jest ona, jak określają organizatorzy Kongresu 590, „think tankiem gospodarczym, będącym zapleczem kadry i wielu projektów obecnego rządu”. W ostatniej kampanii prezydenckiej wprost wspierała kandydaturę Andrzeja Dudy. Jak pisaliśmy, w latach 2016-2020 otrzymała łącznie 3,4 mln zł od instytucji związanych z resortem kultury, w tym 1 338 706 zł z NIW.

Kolejne 300 000 zł z priorytetu 2 dostała Fundacja Pomorska Inicjatywa Historyczna na projekt “Gdynia. Śladami pamięci”. Jej wiceprezesem jest Roman Zwiercan, mąż Małgorzaty Zwiercan. Oboje byli członkami Solidarności Walczącej, kierowanej przez Kornela Morawieckiego, nieżyjącego już dziś ojca premiera.

Małgorzata była posłanką w jego kole “Wolni i Solidarni”. Zasłynęła głosowaniem w Sejmie “na cztery ręce” za siebie i starszego Morawieckiego pod jego nieobecność. W wyborach parlamentarnych w 2019 roku nie odniosła sukcesu. Za to jeszcze w tym samym roku znalazła pracę jako ekspertka w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.

88 700 zł znalazło się w priorytecie 2 NOWEGO FIO dla Fundacji Pomocy i Więzi Polskiej KRESY RP. Dotację NIW przyznał na projekt “PŁOMYK NADZIEI-POLACY POLAKOM W TRUDNYCH CZASACH”.

W marcu 2021 ujawniliśmy, że Daniel Obajtek, prezes Orlenu, użyczył jej jeden ze swoich dworków (w gminie Choczewo). Fundacja miała tam stworzyć centrum rehabilitacyjno-edukacyjne dla dzieci i młodzieży z niepełnosprawnością i zaburzeniami rozwoju oraz muzeum żołnierzy AK-Łagierników. Na remont dworku ministerstwo kultury przyznało fundacji grant wysokości 791 000 zł.

Dostała też co najmniej cztery granty na utworzenie centrum rehabilitacyjnego w dworku Obajtka:

• w 2018 roku – 260 000 zł z Fundacji KGHM i nieznaną nam kwotę z Fundacji PKO BP
• oraz w 2019 roku 150 000 zł z Fundacji KGHM i kolejną dotację z Fundacji PKO BP.