0:00
0:00

0:00

Spotykam się z takimi opiniami - zaczął zdanie 8 września 2017 minister Piotr Gliński na spotkaniu Ogólnopolskiego Forum Inicjatyw Pozarządowych w Warszawie - i skończył sensacyjnie:

Rozmawiam czasami z działaczami co teraz demonstracje organizują. Mówią mi: Ale ja jutro będę w więzieniu.To się z nimi zakładam, czy będą siedzieć, no. Jeśli ktokolwiek będzie siedział za obronę demokracji, to ja z nim pójdę siedzieć. Mogę zadeklarować

Wypowiedź na Ogólnopolskim Forum Inicjatyw Pozarządowych,08 września 2017

Sprawdziliśmy

Gliński udaje demokratę, choć bierze udział w ograniczaniu demokracji

Te słowa Glińskiego wpisały się w kontekst jego całej karkołomnej wypowiedzi, w której występował na przemian w dwóch rolach. Z jednej strony podkreślał, że "ilekroć PiS dochodzi do władzy w Polsce, to na szczęście społeczeństwo obywatelskie się aktywizuje i wtedy ta funkcja kontrola jest spełniana" oraz narzekał, że społeczeństwo obywatelskie jest wciąż za słabą przeciwwagą dla władzy. Dostawał oklaski, co wyraźnie go cieszyło, może dlatego, że na sali było sporo starych znajomych z czasów zaangażowania polityka PiS w naukę i działania pozarządowe.

Z drugiej strony bronił koncepcji Narodowego Instytutu Wolności, który wraz z Komitetem ds. Pożytku Publicznego ma zapewnić rządowi kontrolę nad finansowaniem organizacji. Gliński, który ma nadzorować Komitet, będzie mógł realizować autorską wizję „rozwoju społeczeństwa obywatelskiego”, zgodnie z priorytetami ideowymi, czyli przede wszystkim tradycyjnymi wartościami narodowymi i katolickimi.

Przeczytaj także:

Wypowiedź Glińskiego jest - nie koniecznie do końca świadomą - próbą stworzenia mitu, zarówno na temat własnej osoby jako zdeterminowanego demokraty, jak i rządów, które Gliński współtworzy.

Przekaz jest bowiem następujący: nie ma w Polsce naruszeń demokracji, a to, co robi władza mieści się w porządku demokratycznym. Obawy aktywistów są przejawem histerii.

Aby wykazać ich absurdalność minister składa osobliwą deklarację, że gdyby wsadzali za obronę demokracji, to on też pójdzie siedzieć.

Z kim się Gliński spotyka

Nie jest, po pierwsze jasne, z jakimi to "takimi działaczami, co teraz organizują demonstracje" Gliński się spotyka. OKO.press zapytało o to 10 września po południu potencjalnych rozmówców Glińskiego. Udało nam się skontaktować z pięcioma osobami:

  • Paweł Kasprzak z Obywateli RP: "Owszem, miałem z nim do czynienia, nawet dzisiaj, bo minął mnie w kościele podczas mszy smoleńskiej. Poza tym pisaliśmy do niego jako organizatora obchodów, ale nie odpowiedział. Nigdy z nim nie rozmawiałem";
  • Krzysztof Łoziński, szef KOD: "Nigdy. Żadnego kontaktu";
  • Weronika Paszewska, szefowa Akcji Demokracja (śmieje się): "Nie miałam okazji, nikt z Akcji Demokracja też nie";
  • Arkadiusz Szczurek, Obywatele Solidarnie w Akcji: "Z miesiąc temu minąłem go jadąc na rowerze. Zadziwiające, co Gliński opowiada".
  • Dariusz Kornacki ze Stowarzyszenia Tama: "Ciekawe. Nigdy nie miałem okazji z Glińskim. Ale on może mieć rację, ja też stawiałbym dolary przeciwko orzechom, że nie będą zamykać. Jakieś wykroczenia, grzywny, to tak, ale nic więcej. Chyba, że ktoś tam wpadnie na głupi pomysł".

(Nie udało skontaktować się z przedstawicielkami Ogólnopolskiego Strajku Kobiet oraz Dziewuchy dziewuchom, bo trwał Kongres Kobiet w Poznaniu).

Skoro nikt z naszych rozmówców nie spotykał się z Glińskim, pozostaje zapytać publicznie wicepremiera, jakie spotkania miał na myśli. OKO.press wysłało takie pytanie na adres wskazany na stronie wicepremiera: [email protected].

Szanowny Panie Premierze!

Na spotkaniu Ogólnopolskiego Forum Inicjatyw Pozarządowych 8 września 2017 r. w Warszawie powiedział Pan: "Rozmawiam czasami z takimi działaczami, co teraz demonstracje na ulicy organizują i mówią: Tak, ale ja będę jutro siedział w więzieniu. To ja się z nimi zakładam, czy będą siedzieć, no. Jeżeli ktokolwiek będzie siedział za obronę demokracji w Polsce w więzieniu, to ja z nim pójdę siedzieć. To mogę zadeklarować".

Zapytałem o te słowa organizatorów demonstracji w ostatnich miesiącach z: Akcji Demokracja, KOD, Obywateli dla Demokracji, Tamy, Obywateli Solidarnie w Akcji, ale nikt z rozmówców nie potwierdził, że się z Panem spotykał, ani ostatnio, ani w ogóle nigdy. Niektórych z nich nie zaszczycił Pan odpowiedzią na listy.

Dlatego pytam, kogo miał Pan na myśli. Z kim się Pan spotykał, a w szczególności, z kim się Pan zakładał, że nie będzie siedział w więzieniu?

Z poważaniem

Piotr Pacewicz

redaktor naczelny portalu OKO.press

Warszawa, 10 września 2017

Gliński już może pomagać represjonowanym?

Jeśli premier Gliński chciałby okazać swoją solidarność z "działaczami, którzy bronią demokracji", to nie musi czekać aż kogoś wsadzą do więzienia, zwłaszcza, że wtedy przegrałby zakład (o ile taki był).

Gliński może między innymi:

  • sprzeciwić się działaniami policji wobec protestujących przeciw miesięcznicom smoleńskim. 10 sierpnia 2017 roku policja wyłapywała z tłumu protestujących, sprawdzała dokumenty i rewidowała plecaki. Bez podania powodów. Osoby, które nie chciały poddać się rewizji zostały zabrane na komendę.
  • wziąć udział w procesach sądowych ekologów broniących Puszczy Białowieskiej przed wycinką. Są oskarżeni o zakłócanie porządku publicznego.
  • protestować przeciwko karaniu za poglądy - w lutym 2017 roku 10 nauczycielek z Zabrza zostało oskarżonych o "publiczne manifestowanie swoich poglądów związanych z poparciem dla zorganizowanego w tym dniu na terenie całego kraju protestu dotyczącego zmian przepisów w zakresie prawa do aborcji".
  • sprzeciwić się zarządzeniom Marszałka Sejmu, który zamyka parlament przed obywatelami i obywatelkami. W sierpniu 2016 roku Kuchciński zakazał poruszania się po uliczkach między budynkami sejmowymi bez wejściówek. W lipcu 2017 do Sejmu nie zostali wpuszczeni niektórzy członkowie Obywateli RP - nie dostali wejściówek, mimo że zostali zaproszeni przez posłów na posiedzenie komisji.

To tylko kilka przykładów.

Sam Gliński ma na sumieniu próby "cenzury"

Sam minister Gliński podejmował "na swoim odcinku" działania, które ograniczały, bądź miały ograniczać zasady demokracji liberalnej, w tym wolności sztuki. Interweniował z pozycji władzy starając się zmieniać repertuar teatrów, operował też władzą pieniądza podejmując motywowane ideologicznie decyzje o rozdziale państwowych środków.

20 listopada 2015 zażądał od wojewody wrocławskiego wstrzymania premiery przedstawienia "Śmierć i dziewczyna", którego nie widział, ale uznał za moralnie niedopuszczalne. Gdy w TVP Info 23 listopada 2015 polemizowała z nim dziennikarka Karolina Lewicka, wypalił w TVP Info (sprzed "dobrej zmiany"): "To jest program propagandowy, tak jak wasza stacja uprawia propagandę i manipulację od kilku lat. I to się zmieni". Gdy prezes TVP zawiesił dziennikarkę, Gliński milczał.

W kwietniu 2o17 Gliński interweniował w sprawie spektaklu "Klątwa" w warszawskim Teatrze Powszechnym. Spektaklu nie widział, ale w specjalnym oświadczeniu wezwał prezydent Warszawy, by interweniowała w reakcji na "performens łączący działania artystyczne ze znieważaniem religii i naruszeniem najwyższych wartości Kościoła katolickiego".

Stosuje zasadę dziel (kasę) i rządź (kulturą)

Gliński skutecznie zaangażował się we "wrogie przejęcie" Muzeum II Wojny Światowej, krytykował ekspozycję, której nie widział, a gdy - na pewnym etapie - przegrał sprawę w sądzie komentował, że "sądy są na telefon". W grudniu 2016 skutecznie zablokował udział w naukowej debacie dyrektora Muzeum Pawła Machcewicza, z którym był w sporze.

W lutym 2017 rozdzielił dotacje na czasopisma faworyzując tytuły prawicowe i katolickie (w tym integrystyczne) i cofając dotacje m.in. Krytyce Politycznej, Liberte, żydowskiemu "Midraszowi" i romskiemu „Dialog Pheniben”.

W czerwcu 2017 cofnął przyznaną już dotację festiwalowi teatralnemu Malta, bo jednym z kuratorów był chorwacki artysta Oliver Frljić, reżyser „Klątwy” w warszawskim Teatrze Powszechnym.

W czerwcu 2016 podczas tzw. audytu w Sejmie zdezawuował - podając wyssane z palca dane o ogromnych wydatkach na podróże zagraniczne - dyrektora Instytutu Adama Mickiewicza Pawła Potoroczyna.

Urządowienie pozarządówki

O konieczności regulacji przez rząd pozarządówki Gliński mówi otwarcie. W maju 2017 tak odpowiadał na zarzut nierównego traktowania organizacji przez PiS: „Są sytuacje, w których ktoś traci dostęp do środków publicznych, a to powoduje oburzenie. Następuje front potwornej krytyki. Słyszymy: nowa władza robi stalinowskie czystki, bo robi korektę w dostępie do środków publicznych. A to jest naturalne, bo przy zmianie władzy taka korekta zawsze obowiązuje”.

Gliński i jego urzędnicy są przekonani, że skoro rząd przeznacza środki na organizacje pozarządowe, to ma prawo kształtować ich linię, a w każdym razie może nie finansować organizacji, których profil liberalny nie jest zgodny z dominującą linią ideową. Narusza to podstawową zasadę autonomii społeczeństwa obywatelskiego.

Minister Gliński, pomimo deklaracji demokraty, nie reaguje na wielomiesięczną kampanię propagandową wymierzoną w organizacje pozarządowe, w której media publiczne i prawicowe oraz politycy PiS oskarżają wybrane fundacje o działalność antypaństwową, przekręty finansowe, korzystanie z układów korupcyjnych czy kumoterskich, ukrywanie finansów, a także uleganie inspiracjom wrogich ośrodków zagranicznych. Najnowszym przykładem jest atak "Wiadomości TVP" na fundację Akcja Demokracja.

Raz jeden Gliński zdobył się na otwarty protest przeciw propagandzie PiS wymierzonej w NGO-sy - kiedy w materiale "Wiadomości" TVP padło nazwisko jego żony (członkini Rady fundacji "Stocznia"). Eksplodował wtedy na wizji "Wiadomości", krzycząc na dziennikarza, że uprawia "populizm i propagandę". Jak podkreśla żona ministra, Renata Koźlickia-Glińska, wcześniej też bronił NGO-sów, ale OKO.press znalazło tylko jedną - i to dość delikatną - taką wypowiedź.

Abp Michalik także jest gotów iść do więzienia

Gliński nie jest jedyny. W końcu 2013 roku abp Józef Michalik oznajmił, że "chętnie pójdzie do więzienia za obronę nauki od Boga". Wartość retoryczna tej często używanej figury polega na tym, że podkreśla ona siłę przekonań mówiącego i bezkompromisowość, z jaką jest gotów ich bronić. Nie ma przy tym znaczenia, na ile realne jest zagrożenie uwięzienia np. arcybiskupa Michalika za obronę przez niego wiary katolickiej. Czy wicepremiera Glińskiego, nawet gdyby próbował namówić kolegę z rządu Błaszczaka, żeby go przymknąć.

;
Na zdjęciu Magdalena Chrzczonowicz
Magdalena Chrzczonowicz

Naczelna OKO.press, redaktorka, dziennikarka. W OKO.press od początku, pisze o prawach człowieka (osoby LGBTQIA, osoby uchodźcze), prawach kobiet, Kościele katolickim i polityce. Wcześniej pracowała w organizacjach poarządowych (Humanity in Action Polska, Centrum Edukacji Obywatelskiej, Amnesty International) przy projektach społecznych i badawczych, prowadziła warsztaty dla młodzieży i edukatorów/edukatorek, realizowała badania terenowe. Publikowała w Res Publice Nowej. Skończyła Instytut Stosowanych Nauk Społecznych na UW ze specjalizacją Antropologia Społeczna.

Na zdjęciu Piotr Pacewicz
Piotr Pacewicz

Założyciel i redaktor naczelny OKO.press (2016-2024), od czerwca 2024 redaktor i prezes zarządu Fundacji Ośrodek Kontroli Obywatelskiej OKO. Redaktor podziemnego „Tygodnika Mazowsze” (1982–1989), przy Okrągłym Stole sekretarz Bronisława Geremka. Współzakładał „Wyborczą”, jej wicenaczelny (1995–2010). Współtworzył akcje: „Rodzić po ludzku”, „Szkoła z klasą”, „Polska biega”. Autor książek "Psychologiczna analiza rewolucji społecznej", "Zakazane miłości. Seksualność i inne tabu" (z Martą Konarzewską); "Pociąg osobowy".

Komentarze