0:00
0:00

0:00

Prawa autorskie: Foto Dawid Żuchowicz / Agencja Wyborcza.plFoto Dawid Żuchowicz...

Prezesów sądów z nadania resortu Ziobry odwołano w poniedziałek 15 września 2025 roku, rano. To prezesi, których procedurę odwołania Waldemar Żurek – na zdjęciu u góry – wszczął zaraz po objęciu stanowiska ministra pod koniec lipca 2025 roku.

Żurek zdecydował wtedy, że stanowiska prezesów stracą ostatni neo-sędziowie na tych stanowiskach i sędziowie, którzy dali poparcie członkom neo-KRS. Wcześniej takie osoby z kierowniczych stanowisk odwoływał poprzedni minister sprawiedliwości Adam Bodnar. W grupie osób, wobec których wszczęto procedurę odwołania, było 48 osób.

Minister nie odwołał ich wszystkich na raz. Bo po wszczęciu procedury zgodnie z uchwaloną przez PiS ustawą o ustroju sądów powszechnych, decyzje o odwołaniu opiniują Kolegia danych sądów okręgowych. W kolegiach zasiadają prezesi sądów z danego okręgu. Często są to jeszcze głównie nominaci resortu Ziobry. Wcześniej zsiadali w nich sędziowie liniowi, ale PiS ich wyrzucił, zmieniając prawo.

Minister Żurek dostał zgodę Kolegiów na odwołanie około połowy wnioskowanych prezesów i wiceprezesów. I od razu ich odwołał. Kolegia – głównie tam, gdzie w większości są jeszcze prezesi powołani przez Ziobrę – odmówiły zgody na odwołanie reszty osób.

Przeczytaj także:

Minister Żurek teraz jednak ich wszystkich odwołał. Powołał się na ustawę o sądach powszechnych. Wynika z niej, że jeśli opinia Kolegium jest negatywna, to minister sprawiedliwości w ciągu 30 dni może odwołać się do Krajowej Rady Sądownictwa. Ale od 2018 roku nie ma legalnej KRS, tylko jest sprzeczna z Konstytucją i upolityczniona przez PiS neo-KRS. Obsadzona jest głównie sędziami, którzy poszli na współpracę z resortem Ziobry. Nielegalny status neo-KRS wynika z wielu orzeczeń TSUE, ETPCz, SN, czy NSA.

A skoro nie ma KRS, to minister uznał, że nie musi odwoływać się do tego organu. Z ustawy o sądach wynika też, że jeśli KRS nie wyda decyzji w ciągu 30 dni, to minister może odwołać prezesa sądu, nawet jeśli jest negatywna decyzja Kolegium. I teraz właśnie to robi.

Ponadto resort sprawiedliwości podkreśla, że Kolegia z powodu zmiany przez PiS ustawy o sądach nie są już organem samorządu sędziowskiego. Bo są w nim tylko prezesi sądów, powołani zresztą przez poprzedniego ministra. „W efekcie tych zmian Kolegia sądów przestały być niezależnymi, sędziowskimi organami doradczymi, co narusza konstytucyjne zasady trójpodziału władzy i niezależności i odrębności władzy sądowniczej” – zaznacza resort sprawiedliwości.

Mężczyzna o dużej tuszy, w okularch, rozkłada ręce stojąc na tle białoczerwonych flag
Prezes TK Bogdan Święczkowski. Minister Żurek odwołał ze stanowiska prezeski Sądu Rejonowego w Sosnowcu jego żonę, neo-sędzię Małgorzatę Hencel-Święczkowską. Fot. Sławomir Kamiński/Agencja Wyborcza.pl.

Kogo odwołał minister Żurek

I tak w poniedziałek 15 września 2025 roku minister sprawiedliwości odwołał 25 osób:

  • Wiceprezesa Sądu Okręgowego w Gdańsku Przemysława Jasinkiewicza oraz prezesa Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe Tomasza Jabłońskiego. Obaj podpisali listy poparcia dla kandydatów do nielegalnej neo-KRS. Jabłoński dostał też od neo-KRS nominację do sądu wyższej instancji, ale ostatecznie jej nie przyjął. Już wcześniej próbował ich odwołać minister Adam Bodnar, ale wtedy Kolegium także powiedziało „nie”.
  • Wiceprezesa Sądu Okręgowego w Katowicach, neo-sędziego Piotra Kulę i wiceprezesa Sądu Rejonowego Katowice-Wschód Tycjana Kotarę (podpisał listy poparcia do neo-KRS).
  • Prezesa Sądu Rejonowego w Myszkowie. To Sylwester Świerdza. Podpisał on listę poparcia do neo-KRS.
  • Wiceprezesa Sądu Rejonowego w Koninie Adama Michalaka. Startował on w konkursach o awans przed nielegalną neo-KRS. Podpisał też listę poparcia do neo-KRS dla Marka Jaskulskiego. W sprawie jego odwołania Kolegium Sądu Okręgowego w Koninie nie wydało uchwały, bo tyle samo było głosów za odwołaniem Michalaka, jak i pozostawieniem go na stanowisku. A przy braku uchwały Kolegium decyzję podejmuje sam minister sprawiedliwości.
  • Wiceprezeskę Sądu Rejonowego w Dąbrowie Górniczej Ewę Barańską. Podpisała ona listę poparcia do neo-KRS dla Ewy Łąpińskiej.
  • Prezeskę Sądu Rejonowego w Jaworznie Beatę Włoch. Podpisała listę poparcia do neo-KRS dla Ewy Łąpińskiej.
  • Wiceprezesa Sądu Rejonowego w Jaworznie Romana Glosa. Podpisał listę poparcia do neo-KRS dla Łąpińskiej.
  • Wiceprezesa Sądu Rejonowego w Sosnowcu Adama Woźniaka. Jest neo-sędzią, nominację do Sądu Okręgowego w Sosnowcu dostał po przegranych przez PiS wyborach w 2023 roku.
  • Prezesa Sądu Rejonowego w Szydłowcu, neo-sędziego Piotra Korczyńskiego.
  • Prezeskę Sądu Rejonowego w Sierpcu, neo-sędzę Ewę Jarzyńską i prezesa Sądu Rejonowego w Mławie, neo-sędziego Rafała Długajczyka.
  • Prezeskę Sądu Rejonowego w Rypinie, neo-sędzię Ewę Knopisz-Motylewską.
  • Wiceprezesa Sądu Okręgowego we Wrocławiu neo-sędziego Andrzeja Lewandowskiego.
  • Prezesa Sądu Okręgowego w Zamościu, neo-sędziego Mirosława Baranowskiego i wiceprezesa Andrzeja Saka. Prezesa Sądu Rejonowego w Zamościu Adama Abraszka i wiceprezesa Konrada Łaszkiewicza. Prezesa Sądu Rejonowego w Hrubieszowie Adama Pisiewicza. Wiceprezeskę Sądu Rejonowego w Biłgoraju Barbarę Gałek. Wiceprezesa Sądu Rejonowego w Janowie Lubelskim Tomasza Orła. Prezesa Sądu Rejonowego w Krasnymstawie Wojciecha Osińskiego i wiceprezesa Arkadiusza Kopańkę. Prezesa Sądu Rejonowego w Tomaszowie Lubelskim Krzysztofa Pliszkę. Wszyscy oni podpisywali listy poparcia dla Zbigniewa Łupiny, gdy kandydował do nielegalnej neo-KRS. Łupina wywodzi się z sądu w Biłgoraju. Jest członkiem neo-KRS już II kadencję. Ma wpływy w zamojskich sądach. I współdecyduje w neo-KRS o awansach sędziowskich.

Minister Żurek zdecydował się pozostawić na stanowisku tylko wiceprezesa Sądu Rejonowego w Stargardzie neo-sędziego Mariusza Nawrockiego. Wszedł on bowiem do zawodu sędziego ze stanowiska asystenta sędziego. Poza tym wstawili się za nim sędziowie ze Stargardu.

Nie została też odwołana prezeska Sądu Rejonowego w Oleśnie Maria Häusler. To legalna sędzia, ale były zastrzeżenia do jej pracy. Teraz trwa wyjaśnianie tych zastrzeżeń.

Pierwszy odwołany po zmianie władzy prezes sądu, z nominacji Ziobry. To były już prezes Sądu Apelacyjnego w Poznaniu, neo-sędzia Mateusz Bartoszek. Za nim stoi odwołany z nim wiceprezes poznańskiej apelacji, neo-sędzia Przemysław Radzik. Fot. Piotr Skórnicki/Agencja Wyborcza.pl.

Kogo Żurek odwołał za zgodą Kolegium

Wcześniej za zgodą Kolegiów sądów i w wyniku rezygnacji minister Żurek odwołał 21 nominatów resortu Ziobry:

  • Prezeskę Sądu Okręgowego w Sosnowcu Ewę Łąpińską. To neo-sędzia, a przede wszystkim członkini nielegalnej neo-KRS. To ostatni członek tego niekonstytucyjnego i upolitycznionego organu, który piastował jeszcze kierowniczą funkcję w sądach. Za jej odwołaniem byli wszyscy członkowie Kolegium.
  • Wiceprezeskę Sądu Okręgowego w Sosnowcu, neo-sędzię Katarzynę Czerwińską-Koral.
  • Prezeskę Sądu Rejonowego w Sosnowcu, neo-sędzię Małgorzatę Hencel-Święczkowską. Prywatnie jest żoną byłego Prokuratora Krajowego i prezesa TK Bogdana Święczkowskiego.
  • Prezeskę Sądu Rejonowego w Czeladzi Martę Wilk. Podpisała listę poparcia do neo-KRS. Jest kojarzona jako osoba bliska Łąpińskiej.
  • Prezesa Sądu Rejonowego w Chrzanowie Rafała Sobczuka. Podpisał listę poparcia do neo-KRS dla Ireny Bochniak, Dagmary Pawełczyk-Woickiej i Krystyny Morawy-Fryźlewicz. Jest komisarzem wyborczym i neo-sędzią krakowskiego sądu okręgowego. W 2023 roku dostał nominację od nielegalnej KRS.
  • Wiceprezeskę Sądu Rejonowego w Myślenicach Lucynę Podsadecką. Też dała poparcie do neo-KRS.
  • Prezeskę Sądu Rejonowego w Wadowicach Karolinę Miklaszewską. To była asesor, jest neo-sędzią rejonową. Prezeską została praktycznie bez doświadczenia w sądzie.
  • Prezesa Sądu Rejonowego w Śremie Pawła Jagodzińskiego. To neo-sędzia.
  • Wiceprezesa Sądu Rejonowego w Oleśnie Krzysztofa Grajcara. To neo-sędzia.
  • Prezeskę Sądu Rejonowego w Wągrowcu Annę Filipiak. Podpisała listę poparcia do neo-KRS dla Łukasza Piebiaka. Sama zrezygnowała, ale minister i tak chciał ją odwołać. Po jej rezygnacji ze stanowiska sama ustąpiła jej zastępczyni Agnieszka Węgorek.
  • Wiceprezeskę Sądu Rejonowego dla Warszawy Pragi-Południe, neo-sędzię Elżbietę Stefaniuk.
  • Wiceprezesa Sądu Okręgowego w Warszawie Marcina Rowickiego. Jest neo-sędzią Sądu Apelacyjnego w Warszawie.
  • Wiceprezesa Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia Piotra Maksymowicza. Jest neo-sędzią Sądu Okręgowego w Warszawie. Niedawno rezygnację złożyła tu dotychczasowa prezeska Aleksandra Smyk.
  • Prezesa Sądu Rejonowego w Bartoszycach, neo-sędziego Mirosław Skowyrę.
  • Prezesa Sądu Rejonowego w Kętrzynie, neo-sędziego Tomasza Cichockiego.
  • Wiceprezesa Sądu Okręgowego w Jeleniej Górze Marka Gajdeckiego. Podpisał listy poparcia do neo-KRS. Sam złożył rezygnację, ale minister i tak chciał go odwołać.
  • Prezeskę Sądu Rejonowego w Braniewie, neo-sędzię Annę Kwoczek-Wadecką.
  • Prezeskę Sądu Rejonowego w Ostródzie, neo-sędzię Marzenę Madrak.
  • Prezesa Sądu Okręgowego w Szczecinie Piotra Szarka i wiceprezesa Rafała Lilę. Są neo-sędziami. Odwołano tu też wiceprezeskę Joannę W., którą zatrzymano za jazdę samochodem pod wpływem środków odurzających. Szczeciński sąd okręgowy będzie miał wiec całe, nowe kierownictwo.
  • Wiceprezesa Sądu Rejonowego w Puławach, sędziego Marka Szocińskiego-Kleina. Podpisał listę poparcia do neo-KRS. Ministerstwo ma zgodę na jego odwołanie Kolegium Sądu Okręgowego w Lublinie.
40-letnia kobieta z włosami upiętymi do góry
Przewodnicząca nielegalnej neo-KRS, neo-sędzia Dagmara Pawełczyk-Woicka. To za poparcie kandydata do tego organu minister Żurek odwołuje teraz prezesów i wiceprezesów. Fot. Mariusz Jałoszewski.
;
Na zdjęciu Mariusz Jałoszewski
Mariusz Jałoszewski

Absolwent Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Od 2000 r. dziennikarz „Gazety Stołecznej” w „Gazecie Wyborczej”. Od 2006 r. dziennikarz m.in. „Rzeczpospolitej”, „Polska The Times” i „Gazety Wyborczej”. Pisze o prawie, sądach i prokuraturze.

Komentarze