Upadek Czasiw Jaru – miasto było ukraińską twierdzą od 26 miesięcy [SYTUACJA NA FRONCIE]

Ostatniego dnia lipca Rosyjskie Ministerstwo Obrony ogłosiło zdobycie Czasiw Jaru. Geolokalizacja dostępnych nagrań częściowo potwierdza wycofanie sił ukraińskich z zachodnich przedmieść bronionego od ponad 2 lat miasta.

Ukraińcy koncentrują siły do obrony pozycji na północ i na zachód od aglomeracji Pokrowsk-Myrnograd. Rosjanie dotarli na odległość około 5 kilometrów do dróg zaopatrzeniowych znajdujących się na obu kierunkach działań, co praktycznie uniemożliwia zaopatrywanie znajdujących się w głębokim oskrzydleniu garnizonów obu miast.

Zacięte walki toczyły się ponadto na dotychczasowych kierunkach działań w Donbasie, obwodzie charkowskim i sumskim jednak agresor odnotował jedynie niewielkie postępy na kierunku siewierskim.

W dniach 28 i 29 lipca Rosjanie przeprowadzili zmasowane ataki powietrzne na tyłową strefę działań na Zaporożu i w obwodzie charkowskim. W tym okresie Ukraińcy przeprowadzili skoordynowane ataki dronami na rosyjski transport kolejowy w obwodzie rostowskim i wołgogradzkim. Celami były podstacje elektryczne oraz stacje przeładunkowe. Zaatakowane linie kolejowe służą zaopatrywaniu wojsk rosyjskich walczących w rejonie Donbasu.

Ukraińskie Siły Systemów Bezzałogowych 1 i 2 sierpnia przeprowadziły serię ataków dronami dalekiego zasięgu. Zaatakowano między innymi rosyjską infrastrukturę petrochemiczną. Celem były rafineria w Riazaniu należąca do jednej z największych w Rosji, rafineria w pobliżu Samary oraz skład ropy naftowej w obwodzie woroneskim. Ponadto celem ataku była podstacja trakcji kolejowej w bazie zaopatrzeniowej w obwodzie rostowskim, zakłady produkujące systemy elektroniczne Elektropribor i Radiozawod w mieście Penza. 3 sierpnia w wyniku ataków dronami doszło do pożaru składów paliwa w Adlerze w Kraju Krasnodarskim i Kstowie w Niżnym Nowogrodzie. SBU opublikowała informację o ataku bezzałogowcami na bazę lotniczą Primorsko-Achtarsk w Kraju Krasnodarskim, skąd startują i gdzie są magazynowane drony Geran.

Dostępne materiały filmowe, anomalie termiczne oraz informacje od rosyjskich lokalnych władz potwierdzają eksplozje i pożary we wszystkich wyżej wymienionych lokalizacjach.

W nocy z 4 na 5 sierpnia ukraińskie drony spadły na stację kolejową Archeda w obwodzie wołgogradzkim. Rosyjskie władze poinformowały o wstrzymaniu ruchu kolejowego w całym regionie oraz o zamknięciu pobliskiego lotniska.

Sytuacja ogólna – poziom strategiczny

Ukraińska Służba Bezpieczeństwa udokumentowała ponad 10 tysięcy przypadków użycia przez Rosjan na obszarze Ukrainy broni zawierającej niebezpieczne substancje chemiczne. Agresor najczęściej stosuje ampułki z chloropikryną oraz używa granatów przeznaczonych do tłumienia zamieszek wypełnionych chlorobenzylidenomalononitrylem (CS) i chloroacetofenonem (CN). Ponadto rosyjskie drony pokrywane są substancjami trującymi wchłanianymi przez skórę. Użycie tych środków na polu walki stanowi złamanie konwencji o zakazie używania broni chemicznej z 13 stycznia 1993 roku (CWC – Chemical Weapons Convention), której sygnatariuszem jest między innymi Federacja Rosyjska.

30 lipca Ukraińskie Siły Powietrzne potwierdziły użycie przez Rosjan dronów trzeciej generacji. Dron Geran 3 jest wyposażony w silnik rakietowy pozwalający na osiągnięcie prędkości około 800 kilometrów na godzinę, co czyni go trudnym celem dla ukraińskich mobilnych grup ogniowych zwalczających wrogie bezzałogowce. Drony Geran 2 osiągają prędkość jedynie 180 kilometrów na godzinę.

Z analizy zdjęć satelitarnych wynika, że Rosjanie przygotowują rejony startowe dla dronów dalekiego zasięgu, wykorzystując infrastrukturę lotniskową w okupowanym Doniecku. Rozmieszczenie stanowisk startowych bezpośrednio w tyłowej strefie działań frontowych utrudni działanie ukraińskiej obrony przeciwlotniczej, ponieważ znacząco skróci czas na reakcję po ich wystrzeleniu.

Departament Obrony USA (DoD) ogłosił, że firma Rayethon otrzymała kontrakt o wartości 3,5 miliarda dolarów na produkcję pocisków rakietowych średniego zasięgu AMRAAM oraz niezbędnego pakietu wsparcia technicznego dla Sił Powietrznych Ukrainy. Ważący 150 kilogramów AMRAAM pozwala razić cele naziemne na odległość około 160 kilometrów (w zależności od wersji). Pociski są kompatybilne z posiadanymi przez Ukrainę samolotami F-16.

Podsumowanie obejmuje stan sytuacji od wtorku 29 lipca do poniedziałku 4 sierpnia 2025 roku.

MAPA przebiegu działań wojennych w Ukrainie

O mapie: Mapa jest aktualizowana w rytmie odpowiadającym publikacji kolejnych analiz z cyklu SYTUACJA NA FRONCIE – za każdym razem przedstawia zatem ten względnie bieżący stan działań wojennych, nie zaś ten historyczny zgodny z datami publikacji poszczególnych odcinków. Dla wygody korzystania mapę zdecydowanie warto rozwinąć – służy do tego przycisk w jej lewym dolnym rogu.

Południe Ukrainy

Krym – Ukraińskie Siły Systemów Bezzałogowych przeprowadziły atak na rosyjski system radarowy „Periscope-VM” należący do 3 pułku radiowego w pobliżu okupowanej Teodozji. Opublikowane materiały filmowe potwierdzają pożar na terenie zajmowanym przez 3 pułk. W nocy z 4 na 5 sierpnia w wyniku ataku dronów z jednostki podległej Służbie Bezpieczeństwa Ukrainy miało zostać trafionych 5 rosyjskich samolotów w bazie lotniczej w Sakach. Ofiarami ataku padły trzy Su-24, jeden Su-30SM został zniszczony, a kolejny uszkodzony. Obecnie brak materiałów potwierdzających skuteczność ataku.

Obwód chersoński – na tym odcinku walka toczy się głównie z użyciem artylerii lufowej i rakietowej oraz dronów. Każdego dnia siły ukraińskie odnotowują od 200 do 250 ataków dronami przede wszystkim w stolicy obwodu i jego okolicy. 2 sierpnia dwie rosyjskie bomby kierowane zniszczyły most łączący Chersoń z dzielnicą Korabel.

Wywiad ukraiński informuje o przegrupowaniu sił rosyjskich, co może oznaczać wznowienie przez agresora działań szturmowo-desantowych na wyspach w ujściu Dniepru. Do walk między grupami desantowymi dochodziło głównie w rejonie wysp Zabycz i Nestycha oraz pozostałości Mostu Antonowskiego.

Obwód zaporoski –. w minionym tygodniu nie doszło do zmian w przebiegu linii frontu, walki o dużej intensywności toczyły się tylko na północ od opanowanej przez Rosjan kilkanaście dni temu miejscowości Kamianskie. Ukraińcy po wycofaniu się z dotychczasowych pozycji zorganizowali obronę w oparciu o zabudowania wsi Stepnohirsk. Rosyjskie frontalne ataki zakończyły się niepowodzeniem, ale miejscowość znajduje się pod ostrzałem artylerii, a wykryte punkty oporu są niszczone bombami szybującymi. Ukraińcom udało się namierzyć i zniszczyć rosyjski system przeciwlotniczy S-300.

Prognoza: Rosjanie będą nadal dążyć do wykorzystania powodzenia w rejonie Kamianskie i prowadzić działania zaczepne w celu związania walką ukraińskich odwodów. Należy oczekiwać kolejnych ataków powietrznych na rosyjskie siły okupacyjne na Krymie.

Donbas

W rejonie Wełykej Nowosiłki rosyjskie ataki osłabły. Po zdobyciu Woskresienki, Maliwki i Zełeneho Haju agresor nie był w stanie kontynuować działań zaczepnych, co pozwoliło Ukraińcom ustabilizować obronę. Agresorowi nadal nie udało się zniszczyć sił ukraińskich walczących niemal w krążeniu na zachód od wsi Komar.

Opublikowane geolokalizowane materiały filmowe potwierdzają informacje o odwrocie sił ukraińskich z zachodnich przedmieść Czasiw Jaru, co oznacza, że miasto znalazło się lub znajdzie się w ciągu najbliższych dni całkowicie pod kontrolą sił okupacyjnych.

Komentarz autora: Rosjanie dotarli do Czasiw Jaru w maju 2023 roku po opanowaniu Bachmutu. Walki miejskie rozpoczęły się w marcu 2024 roku. Od końca stycznia br. agresor kontrolował większość miasta, Ukraińcy bronili się w jego zachodniej części. Oznacza to, że Rosjanie potrzebowali 26 miesięcy, żeby pokonać obrońców miasta i przesunąć front o 11 kilometrów. Według danych ukraińskiego wywiadu okupant tylko podczas głównej fazy walk między majem 2023 roku a marcem 2024 stracił około 5 tysięcy żołnierzy, głównie z elitarnych jednostek desantowo-szturmowych. Rosjanie oceniają straty ukraińskie podczas całego okresu walk na około 7 tysięcy oraz kilkanaście czołgów i pojazdów opancerzonych. W bitwie o miasto po obu stronach walczyła przede wszystkim piechota, stąd straty w pojazdach bojowych były niewielkie.

Najcięższe walki nadal toczą się w rejonie Pokrowska i Myrnogradu. Obecnie Rosjanie atakują już bezpośrednio Pokrowsk z kierunku południowego i zachodniego, a ich oddziały w coraz większej liczbie przenikają w głąb miasta. Są to jak na razie działania dywersyjne bądź rajdowe, ale świadczą o pogłębiającej się dysproporcji sił, ponieważ obrońcy nie są w stanie zapewnić ciągłej linii obrony. Myrnograd zagrożony jest atakiem od wschodu i północnego wschodu. Ukraińska linia obrony zorganizowana na zachód od zdobytego przez Rosjan Nowoekonomicznego oraz przed miejscowością Rodyńskie pozostała w minionym tygodniu stabilna, jednak agresor dąży do oskrzydlenia pozycji obrońców.

Po chwilowej stabilizacji Ukraińcy utracili kolejne pozycje pod Siewierskiem. Rosyjskie postępy są powolne, a od miasta dzielą ich kolejne linie fortyfikacji, jednak stopniowo zbliżają się do przedmieść.

Prognoza: Zdobycie przez Rosjan Czasiw Jaru w krótkiej perspektywie czasowej jedynie w niewielkim stopniu wpłynie na sytuację operacyjną. Ukraińskie fortyfikacje i główna linia obrony od kilku miesięcy położone są na zachód od miasta. Wycofanie się z wysuniętych pozycji na skraju miasta nie narusza spójności tego systemu obronnego. W dalszej perspektywie zdobycie Czasiw Jaru pozwoli jednak Rosjanom na podjęcie działań w kierunku Kostiantyniwki. W wyniku tego miasto byłoby atakowane aż z trzech kierunków i znalazłoby się w operacyjnym okrążeniu.

Pomimo że sytuacja w rejonie Pokrowska i Myrnogradu pozostaje względnie stabilna, należy spodziewać się pogorszenia sytuacji obrońców, chyba że Kijów zdecyduje się na kontratak i odepchnie siły agresora od własnych dróg zaopatrzeniowych.

Na północ od rzeki Doniec

Walki nadal toczyły się w rejonie Lasu Sieriebiańskiego, Torskiego, Karpiwki i Łozowej. Ukraińska obrona pozostała stabilna. Pogorszeniu ulega jednak sytuacja ukraińskiego garnizonu w Kupiańsku.

Prognoza: W najbliższych dniach można spodziewać się rosyjskich działań zaczepnych skierowanych bezpośrednio na Kupiańsk. Prawdopodobnie agresor rozpocznie próby zdobycia miasta z kierunku północnego, po umocnieniu swoich pozycji w zdobytych Kindrasziwce i Radiwce. Atak zostanie skorodowany z działaniami zgrupowania na wschodnim brzegu rzeki Oskoł.

Kierunek charkowski

W minionym tygodniu na odcinku między Hlybokim a Wowczańskiem nie odnotowano znaczących walk poza wymianą ognia na zajmowanych pozycjach. Ukraińcy twierdzą, że w Wowczańsku walczą z najemnikami pochodzącymi z Chin, Tadżykistanu, Uzbekistanu, Pakistanu i państw afrykańskich.

Rosjanie nadal prowadzą ograniczone w skali działania w izolowanym obszarze na granicy z obwodem biełgorodzkim.

Prognoza: Nie dojdzie do istotnych zmian w przebiegu linii frontu.

Obwód Sumski

Rosjanie wznowili działania zaczepne w rejonie wsi Kindratiwka, Andriwka, Oleksiwka i Junakiwka, jednak ich ataki nie doprowadziły do przełamania ukraińskiej obrony na żadnym odcinku.

Prognoza: Obecny sposób działania sił rosyjskich wskazuje, że mają one przede wszystkim wiązać walką jednostki ukraińskie, by uniemożliwić ich przemieszczenie w rejon centralnego Donbasu. Dlatego w kolejnym tygodniu można oczekiwać kolejnych ataków w celu utrzymania stałego zagrożenia dla stolicy obwodu.

Na zdjęciu: stacja kolejowa uszkodzona w wyniku ataku drona w mieście Łozowa w obwodzie charkowskim, 5 sierpnia 2025 r., Genya SAVILOV / AFP