0:00
0:00

0:00

Śledztwo

Katolicki radykał, współpracownik Marka Jurka dostał miliony złotych od Ziobry i Glińskiego

  • Daniel Flis

„Nasza propozycja i ponowne wezwanie do obozu rządzącego: wypowiedzieć konwencję stambulską. Zaproponowaliśmy dokument z inicjatywy Marka Jurka i Prawicy RP - konwencję praw rodziny” - mówił w grudniu 2018 roku, w TV Republika, Andrzej Dubiel, prezes Stowarzyszenia Muza Dei.

Występował wtedy jako organizator trzeciego Chrześcijańskiego Kongresu Społecznego (ChKS). To inicjatywa Marka Jurka, byłego posła i europosła (kandydował z list PiS) i założyciela partii Prawica RP.

Dubiel jest bliskim współpracownikiem Jurka. Jego stowarzyszenie współpracuje w ramach ChKS z Prawicą RP, a także z Ordo Iuris, CitizenGO (antyaborcyjny ruch powiązany z rosyjskimi oligarchami i amerykańską alt-prawicą) i antyaborcyjną Polską Federacją Ruchów Obrony Życia.

Przeczytaj także:

Jak widać, Kongres zrzesza organizacje katolickich radykałów. Wspólnie lobbują za wypowiedzeniem konwencji stambulskiej (zwanej antyprzemocową) oraz warszawskiej karty LGBT, a także za całkowitym zakazem aborcji i za projektem ustawy „Stop pedofilii”, przewidującym więzienia za edukację seksualną.

Deszcz dotacji

Poza lobbowaniem przeciwko prawom kobiet i osób LGBT Muza Dei zajmuje się organizacją imprez muzycznych, warsztatów i konferencji. Na ich organizację w latach 2018-2020 stowarzyszenie dostało od 5 instytucji państwowych 20 dotacji - łącznie na prawie 3,6 miliona zł (pełne zestawienie w dalszej części tekstu):

  • 1 141 024,7 zł z Funduszu Sprawiedliwości podlegającego Zbigniewowi Ziobrze;
  • 824 000 zł z Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego kierowanego przez Piotra Glińskiego;
  • 1 483 520 zł z Narodowego Instytutu Wolności podlegającego Glińskiemu;
  • 314 800 zł z Narodowego Centrum Kultury, które także nadzoruje Gliński;
  • 101 300 zł z programu „Niepodległa” nadzorowanego przez Jarosława Sellina, wiceministra kultury.

To rzadko spotykana kumulacja wygranych w rządowych konkursach. Szczególnie w przypadku organizacji z tak skromnym doświadczeniem. Do 2018 roku Muza Dei było znane jedynie jako organizator Strefy Chwały w Starym Sączu. To festiwal i zarazem rekolekcje, podczas których można posłuchać na przykład katolickiego rapu albo homilii arcybiskupa Grzegorza Rysia. Prelekcje wygłaszał tam też wspomniany już Marek Jurek.

Prawica RP ramię w ramię z PiS

Dubiel od lat pracę managera kultury łączy z karierą polityczną. Jest członkiem zarządu Prawicy RP i jej byłym rzecznikiem. W 2015 roku, gdy Prawica RP obok PiS-u, Solidarnej Polski i Polski Razem, była jeszcze częścią Zjednoczonej Prawicy, kandydował z listy PiS do Sejmu. Rok wcześniej - także z listy PiS - startował w wyborach samorządowych. W obu przypadkach bez powodzenia.

Po wyborach w 2015 roku doszło do spięcia pomiędzy Prawicą RP a PiS-em. Dubiel zarzucił wtedy koalicji rządzącej, że złamała umowę, według której kandydaci partii Marka Jurka mieli znaleźć się na każdej z 41 list wyborczych. Ostatecznie byli tylko na 11, a do Sejmu dostało się dwóch: Jan Klawiter i Artur Soboń. Na dodatek ten drugi wkrótce wstąpił do PiS.

Po kilku latach Marek Jurek, jego współpracownicy i ich postulaty wróciły do łask rządzących.

W rezultacie premier Mateusz Morawiecki skierował ją do Trybunału Konstytucyjnego. TK ma zająć się także ograniczeniem dostępu do aborcji. Już 22 października 2020 roku rozpatrzy wniosek posłów PiS, Kukiz’15 i Konfederacji o uznanie embriopatologicznej przesłanki usuwania ciąży za niezgodną z konstytucją.

Katolicki beatbox w 60 szkołach

Worek z dotacjami dla stowarzyszenia Muza Dei rozwiązał się w 2018, kiedy dwa jego projekty wygrały w konkursie Funduszu Sprawiedliwości na przeciwdziałanie przyczynom przestępczości. Środki FS pochodzą z nawiązek nakładanych przez sądy na skazanych oraz z potrąceń od wynagrodzeń pracujących więźniów. Muza Dei w III i IV konkursie dostało z nich odpowiednio 484 293 zł i 269 963 zł. Kolejną dotację na 386 768,7 zł z tego samego programu Muza Dei dostało także w 2019 roku. Łącznie: 1 141 024,7 zł.

Fundusz Sprawiedliwości nie podaje tytułów nagrodzonych projektów. Na nasze pytania w tej sprawie nie odpowiedziało też Muza Dei. Jak jednak ustaliliśmy, dwie dotacje FS przyznał na projekty „Znajdź pomysł na siebie” oraz „Metobank”.

„Znajdź pomysł na siebie” to cykl 60 spotkań z uczniami podstawówek, gimnazjów i szkół średnich.

„W trakcie 90 minutowego spotkania próbujemy - niekiedy w żartobliwy sposób - sprawdzić, gdzie dziś warto szukać: szacunku, miłości i akceptacji - niezbędnych wartości, aby budować silne, zdrowe społeczeństwo i promować wartości rodzinne, które stanowią fundament przeciwdziałania przyczynom przestępczości.

Program obejmuje m.in. konkursy, skecze, prezentacje oraz pokaz beat-boxu - w wykonaniu jednego z najlepszych polskich specjalistów w tej dziedzinie - prykONE, a także koncert członków zespołu Full Power Spirit” - reklamowali cykl organizatorzy.
Projekt "Znajdź pomysł na siebie" stowarzyszenie Muza Dei sfinansowany z Funduszu Sprawiedliwości.
Spotkanie z uczniami w ramach cyklu "Znajdź pomysł na siebie". Fot.: Muza Dei

Oprócz zajęć dla młodzieży Muza Dei zorganizowało też konferencje o pracy wychowawczej i terapeutycznej dla nauczycieli prowadzone przez „specjalistów i praktyków”.

Wśród „ambasadorów projektu” była Dominika Chorosińska, aktorka, prezenterka telewizyjna oraz posłanka PiS. Od 2016 prowadziła programy w TV Republika, a od 2017 roku w TVP, m.in. „W tyle wizji”. W wyborach samorządowych w 2018 roku została radną sejmiku województwa mazowieckiego, a w 2019 z listy PiS dostała się do Sejmu.

Metoda na dotację z Funduszu Sprawiedliwości

Kolejna dotacja z Funduszu Sprawiedliwości dla Muza Dei sfinansowała projekt „Metobank”. Według opisu na stronie projektu jest to „bank metod profilaktycznych związanych z przeciwdziałaniem przyczynom przestępczości”. Podzielono je na cztery kategorie: dla specjalistów, dla rodzin, dla młodzieży i „cyberbezpieczeństwo”.

„Metody” najczęściej mają niewiele związku z zapobieganiem przestępczości i są niezwykle ogólnikowe i w praktyce bezużyteczne. Często to po prostu amatorskie, zdroworozsądkowe porady.

Na przykład „metodą” na „uświadomienie współmałżonkowi problemu z nadużywaniem narkotyków, skutkujące udaniem się na terapię” polecaną małżonkom i rodzicom osób uzależnionych jest „rozmowa motywująca”. I tyle. Nic więcej o szczegółach zastosowania tej „metody”.

Strona metobank.pl założona przez stowarzyszenie Muza Dei z dotacji Funduszu Sprawiedliwości.
Metoda "rozmowy motywującej". Fot.: metobank.pl

Muza Dei z pieniędzy Funduszu Sprawiedliwości sfinansowała też aplikację na smartfony, dzięki której „metody” można mieć zawsze pod ręką. Ona także wygląda na niedokończoną. Po jej otwarciu pojawia się napis: „Krótki tekst wprowadzający dotyczący metod profilaktycznych Metobanku oraz wskazówka - odnośnik do strony www z pełną bazą metod. Po rozwinięciu menu dostępne są wybrane metody umieszczone w apce”.

Aplikacja stowarzyszenia Muza Dei sfinansowana przez Fundusz Sprawiedliwości.
Fot.: zrzut ekranu z aplikacji Metobank

Fanpage Metobanku polubiły jedynie 184 osoby. Co ciekawe, stowarzyszenie Muza Dei nie chwali się tym projektem na swojej stronie.

Kapitał żelazny dla Muza Dei

Pozostałe 17 dotacji powędrowało do Muza Dei z instytucji powiązanych z ministrem Glińskim.

Największe środki stowarzyszenie dostało od Narodowego Instytutu Wolności. To instytucja powołana za rządów PiS, która dysponuje 160-200 mln zł rocznie na wsparcie organizacji pozarządowych. W latach 2019-2020 Muza Dei dostała z NIW łącznie 1 483 520 zł:

  • 476 900 zł z Programu Organizacji Obywatelskich na lata 2019-20, na zbudowanie kapitału żelaznego;
  • 692 500 zł z POO na lata 2019-2021, na projekt Kreatywne Centrum Kultury;
  • 116 520 zł z Funduszu Inicjatyw Obywatelskich w roku 2020 na projekt „Zagłębie Aktywnego Seniora”.
  • 197 600 zł z POO na lata 2020-2021 na projekt „tvDei - telewizja pełna kultury”.

Tzw. kapitał żelazny to zasoby, które zapewniają organizacji samorządowej stabilność i pozwalają na inwestowanie w swój rozwój. W tym konkursie, oprócz Muza Dei, dotacje dostały 23 NGOsy.

Program Kreatywne Centrum Kultury, jak pisze na swojej stronie Muza Dei, „polega na profesjonalizacji stowarzyszenia”. We wniosku Muza Dei o tę dotację czytamy, że ma ona być przeznaczona m.in. na wynajem i wyposażenie biura, zatrudnienie pracowników, ich szkolenie i promocję dla stowarzyszenia Muza Dei oraz na organizację warsztatów muzycznych i jednodniową konferencję Ignis Dei, „konsolidującą organizacje działające w obszarze promocji kultury, wartości rodzinnych”.

Projekt Zagłębie Aktywnego Seniora” ma integrować i aktywizować osoby powyżej 50. roku życia w siedmiu gminach Zagłębia Dąbrowskiego.

Dotację na „tvDei” stowarzyszenie Muza Dei dostało z priorytetu „Rozwój instytucjonalny lokalnych organizacji strażniczych i mediów obywatelskich”. Muza Dei w jego ramach planuje stworzyć programy o:

  • historii chrześcijańskiej sceny muzycznej w Polsce;
  • aspektach życia rodzinnego, który poprowadzi młode małżeństwo Monika i Marcin Gomułkowie;
  • budowaniu i rozwijaniu relacji małżeńskich;
  • wydarzeniach kulturalnych organizowanych przez Muza Dei oraz inne podmioty.

Kongres dla Glińskiego

Narodowe Centrum Kultury, instytucja także podlegająca ministerstwu kultury, w latach 2019-2020 przekazało Muza Dei łącznie 314 800 zł:

  • 67 800 zł w 2019 roku z programu Interwencje, na Kongres Kultury Polskiej;
  • 74 000 zł w 2020 roku także z programu Interwencje, na Kongres Kultury Polskiej;
  • 85 000 zł w 2019 roku z programu Interwencje, na koncert „Dziś idę walczyć, mamo” z okazji 75. rocznicy wybuchu Powstania Warszawskiego;
  • 88.000 zł w 2020 roku z programu Kultura w sieci, na Mobilne Centrum Kultury.

Kongresy Kultury Polskiej w 2019 roku i 2020 roku to jednodniowe konferencje odbywające się w Łódzkiej Specjalnej Strefie Ekonomicznej. W 2019 roku wśród jego panelistów byli najważniejsi urzędnicy związani z ministerstwem kultury: minister Piotr Gliński, dyrektor Narodowego Instytutu Wolności Wojciech Kaczmarczyk i dyrektor Narodowego Centrum Kultury Rafał Wiśniewski.

„Chyba nie jest dobrze, żeby minister kultury takie debaty organizował, tak że się cieszę, że stowarzyszenia o to dbają” - chwalił Muza Dei minister Gliński w trakcie Kongresu w 2019 roku.

Na kolejnym kongresie, oprócz dyrektorów NCK i NIW, wystąpią też m.in. wiceprezes TVP Mateusz Matyszkowicz, redaktor naczelny „Do Rzeczy” Paweł Lisicki. Oraz Marek Jurek, który w 2020 r. został członkiem rady programowej Instytutu Dziedzictwa Myśli Narodowej.

Nawrócony raper i droga krzyżowa papieża Franciszka

Idę walczyć, mamo” to koncert piosenek i poezji powstańczej Warszawy. Odbył się w sierpniu 2019 roku w ogrodach przy Parafii Zesłania Ducha Świętego w Otwocku.

Koncert organizowany przez Muza Dei, stowarzyszenie, którego prezesem jest Andrzej Dubiel zasiadający we władzach Prawicy RP.
Koncert "Idę walczyć, mamo". Fot. YouTube/tvDei

Z programu Mobilne Centrum Kultury sfinansowane zostały koncerty m.in. nawróconego rapera ArkadiuszaArkadio” Zbozienia oraz katolickiego zespołu Albo i Nie. Ten ostatni na kanale Muza Dei na YouTube miał 47 wyświetleń.

Z Narodowego Centrum Kultury Andrzej Dubiel dostał też dotację w 2016 roku - ale nie na stowarzyszenie, lecz na działalność gospodarczą Bonart Management Andrzej Dubiel (dlatego nie uwzględniliśmy jej w wyliczeniach dotacji dla Muza Dei).

Było to zamówienie na organizację koncertu „Strefa Chwały - Polska 1050”, w ramach porozumienia z Archidiecezją Krakowską „o wspólnej realizacji projektu Światowe Dni Młodzieży 2016”. Dubiel otrzymał na nie prawie 349 tys. zł. Koncert odbył się 29 lipca 2016 roku na krakowskich Błoniach, po zakończeniu Drogi Krzyżowej celebrowanej przez papieża Franciszka.

Podwójne finansowanie?

Kolejne osiem dotacji w latach 2018-2020 Muza Dei dostało z programów ministerstwa kultury oraz z programuNiepodległa”, którym kieruje wiceminister kultury Jarosław Sellin. Łącznie z tych źródeł Muza Dei dostała 925.300 zł:

  • 260 000 zł z programu Infrastruktura kultury w 2019 r. na projekt „Mobilne Centrum Kultury”;
  • 200 000 zł w 2020 r. z tego samego programu na projekt „Kreatywne Centrum Kultury MuzaDei”;
  • 101 300 zł z programu Niepodległa w 2018 r. na projekt „Biblia Polska”;
  • 65 000 zł z programu Muzyka w 2019 r. na projekt „Biblia Polska - multimedialne i interdyscyplinarne widowisko muzyczne”;
  • 50 000 zł z programu Edukacja kulturalna w 2019 r. na projekt „ArtStrefa - interdyscyplinarne warsztaty dla dzieci i młodzieży”;
  • 66.000 zł w 2020 r. z tego samego programu na projekt „ArtStrefa - interdyscyplinarne warsztaty dla dzieci i młodzieży II edycja”;
  • 50 000 zł z programu Muzyka w 2020 roku na projekt „Spojenia”.
  • 133 000 zł z programu Teatr i taniec w 2020 roku na projekt „Zemsta - Teatr Klasyki Polskiej”;

Największe dotacje pochodzą z programu Infrastruktura kultury. W 2019 roku Muza Dei dostała z niego pieniądze na projekt „Mobilne Centrum Kultury”, a w kolejnym roku na „Kreatywne Centrum Kultury”. Nazwy tych projektów pokrywają się z tymi, na które Muza Dei dostała dofinansowania także z innych źródeł. Na „Mobilne Centrum Kultury Muza Dei” - 88 000 zł z NCK, a na „Kreatywne Centrum Kultury” - 692 500 zł z NIW.

Co więcej dwa z tych czterech projektów są bardzo podobne. „Mobilne Centrum Kultury” jak i Kreatywne Centrum Kultury” (oba sfinansowane przez MKiDN) przewidują zakup profesjonalnego sprzętu potrzebnego do organizacji wydarzeń artystycznych.

Rodzi to podejrzenia o naruszenie zasady zakazu podwójnego finansowania.

Jan Paweł II i Biblia Polska

Biblia Polska” (101 300 zł w 2018 i 65 000 zł w 2019 roku) to - jak piszą organizatorzy - widowisko przywołujące „idee i podstawy, na których wyrosły tak wielkie postaci naszej współczesności jak: Prymas Tysiąclecia Ks. kardynał Stefan Wyszyński, Sługa Boży ks. Franciszek Blachnicki, czy bł. Ks. Jerzy Popiełuszko, nie mówiąc już o św. Janie Pawle II – Panteonu Wielkich Polaków”. Na obu koncertach śpiewała Dominika Chorosińska, obecnie posłanka PiS. Z prelekcją wystąpił też minister Piotr Gliński.

Art Strefa” (50 000 zł w 2019 i 66. 000 zł w 2020 roku) to warsztaty artystyczne w ramach festiwalu-rekolekcji Strefa Chwały w Nowym Sączu, który Muza Dei organizuje od lat.

Spojenia” (50 000 zł) to - jak piszą organizatorzy - „nawiązujące do postaci św. Jana Pawła II wyjątkowe widowisko artystyczne online, skupiające się na kluczowej roli chrześcijaństwa, a przede wszystkim krzyża w kształtowaniu historii polskiej państwowości”.

Projekt „Zemsta” (133 000 zł) ma doprowadzić do „powstania nowego »Teatru Klasyki Polskiej Quo Vadis«, który w swojej idei będzie nawiązywał do Comédie-Française oraz do The Royal Shakespeare Company”. Jak zapewnia Muza Dei, „rzetelność wobec autora, wybitni aktorzy i reżyserzy oraz najwyższy poziom artystyczny będą skupiać widzów teatralnych z całej Polski”.

Reżyserem pierwszego spektaklu - „Zemsty” Fredry - jest aktor Michał Chorosiński, prywatnie mąż posłanki PiS. Wcześniej bez doświadczenia reżyserskiego.

Po publikacji tekstu otrzymaliśmy od Stowarzyszenia Muza Dei umowę z Funduszem Sprawiedliwości, opiewającą na 386 768,7 zł, której wcześniej nie znaliśmy. Uzupełniliśmy więc nasze wyliczenia: Muza Dei łącznie otrzymało 20 dotacji na 3 594 681,85 zł.

;
Na zdjęciu Daniel Flis
Daniel Flis

Od 2023 r. reporter Frontstory. Wcześniej w OKO.press, jeszcze wcześniej w Gazecie Wyborczej. Absolwent filozofii UW i Polskiej Szkoły Reportażu. Był nominowany do nagród dziennikarskich.

Komentarze