Gliński daje swoim: katolickie i prawicowe NGOsy dostaną po 150 tys. Są wyniki konkursu

Narodowy Instytut Wolności — Centrum Społeczeństwa Obywatelskiego od 2017 roku rozdziela granty dla organizacji pozarządowych. Instytut nadzoruje wicepremier i minister kultury Piotr Gliński, a zarządza nim jego współpracownik — Wojciech Kaczmarczyk. Roczna pula grantów NIW waha się między 160-200 mln zł.

Powołany przez PiS Instytut budzi duże kontrowersje.

Za jego pośrednictwem państwowe dotacje dla NGO regularnie trafiają do organizacji skrajnie prawicowych, nacjonalistycznych, katolickich, powiązanych z partią Jarosława Kaczyńskiego i środowiskiem Ordo Iuris. Wielokrotnie pisaliśmy o tym w OKO.press. W czerwcu 2022 portal Konkret24 ujawnił, że komisja wybierająca beneficjentów jednego z konkursów NIW manipulowała ocenami wniosków, by na ostateczną listę trafiły "politycznie poprawne" organizacje z listy rezerwowej.

Do tematu dotacji z NIW wracamy, bo 22 lipca 2022 Instytut opublikował wyniki kolejnego konkursu w ramach Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich (PROO) na rok 2022. Wyniki dotyczą priorytetu 4 PROO - "rozwój instytucjonalny think tanków obywatelskich". Do dofinansowania zakwalifikowało się 27 wniosków, każdy na kwotę ok. 150 tys. złotych.

Pokazujemy, czym dokładnie się zajmują i jak wzbogaciły się w ostatnich latach dzięki kolejnym transzom dotacji z NIW.

Pozarządowe, ale blisko władzy

To był kolejny dobry konkurs dla Fundacji Instytut Poznański - na "rozwój nowego Poznania" otrzymała 154 tys. złotych. Wygrała po raz drugi w tym roku: w maju pisaliśmy, że ta sama Fundacja dostała 260 tys. złotych na stworzenie „Wieczystego Funduszu Rozwoju Wielkopolski”. Instytut Poznański to organizacja związana z wiceministrem spraw zagranicznych Szymonem Szynkowskim vel Sękiem, pełnomocnikiem PiS w Poznaniu. Jak informowaliśmy, dzięki Fundacji minister zapewnia sobie promocję w regionie.

W sumie w latach 2020-2022 Instytut Poznański pozyskał z NIW ponad 1,4 mln złotych.

Fundacja Instytut Sobieskiego dostała 155 tys. złotych na enigmatycznie zatytułowany projekt "implementacja idei dla Polski". Fundatorem, byłym prezesem i obecnym członkiem rady nadzorczej Instytutu jest Paweł Szałamacha, były minister finansów w rządzie PiS, dziś członek zarządu Narodowego Banku Polskiego. Oprócz niego w radzie nadzorczej Instytutu zasiada Paweł Soloch, sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta i szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego.

W 2019 roku Instytut Sobieskiego otrzymał z NIW dotację w wysokości 263 918,74 zł. Łącznie z NIW pozyskał już zatem 418 918,74 zł.

155 tys. złotych projekt "Północ i Południe - umiędzynarodowienie działalności Fundacji Republikańskiej" otrzymała Fundacja Republikańska. Czyli, jak określają ją organizatorzy Kongresu 590, „think tank gospodarczy, będący zapleczem kadry i wielu projektów obecnego rządu”. W kampanii prezydenckiej w 2020 roku wprost wspierała kandydaturę Andrzeja Dudy.

Jeszcze w maju 2022 NIW przyznał Fundacji dotację w wysokości 270 tys. złotych na "Mapy Wydatków i Dochodów Państwa v. 2.0". W latach 2018-2022 pozyskała z NIW łącznie ponad 2,3 mln zł.

142 tys. na "think tank #Aspirujemy jako odpowiedź na potrzeby aktywizacji zawodowej osób autystycznych przy aktywnym wsparciu ze strony biznesu, uczelni wyższych i organizacji pozarządowych" NIW przyznał Fundacji asperIT z Wrocławia. Fundacja powstała w 2015 roku jako Europejska Fundacja Aktywizacji Społecznej EFAS, a jej prezesem do 2020 roku był Paweł Wojtyczka, znany także z innej wrocławskiej organizacji - Fundacji Sapere Aude.

Jak pisała "Gazeta Wyborcza", Wojtyczka i jego młodszy brat Piotr to ludzie "układu wrocławskiego", powiązani z byłym rzecznikiem prasowym PiS Adamem Hofmanem. Rozmaite organizacje braci Wojtyczków zdołały pozyskać z NIW ponad 4 mln zł. Sama Fundacja asperIT (czyli EFAS) w latach 2018-2022 dostała dotacje na łączną kwotę prawie 1,8 mln złotych. Fundacja ubiega się także o kolejnych 600 tys. złotych wsparcia w ramach PROO 1a, którego wyniki nie zostały jeszcze ogłoszone.

Wpływy Ordo Iuris

150 tys. złotych otrzymała z NIW Fundacja Edukacja do wartości na "rozwój think-tanku Fundacji Edukacja do wartości". Prezesem powstałej w 2020 roku Fundacji jest obecnie Jerzy Kwaśniewski - prezes Ordo Iuris. W 2021 roku Fundacja uruchomiła wspomniane już Collegium Intermarium, na którym wykładają m.in. osoby związane z NIW.

Choć działa dość krótko, Fundacja Edukacja do wartości zdążyła otrzymać z NIW hojne dotacje. W latach 2021-2022 dostała łącznie 1 410 000 zł.

Dotację dostała także Fundacja Warsaw Institute - 151 tys. złotych na "wzmocnienie instytucjonalne potencjału ośrodka analitycznego Warsaw Institute - UKRAINE MONITOR". Przewodniczącym rady Fundacji jest Paweł Pawłowski wywodzący się ze środowiska Ordo Iuris. Pawłowski jest także - obok Jerzego Kwaśniewskiego - wiceprezesem Instytutu Hipolita Cegielskiego, powołanego przez to samo środowisko.

Fundacja Warsaw Institute dostała w 2022 roku także dwie dotacje z innego programu NIW - NOWEFIO. Za 200 tys. ma uruchomić "monitoring polskiej legislacji", a za 399 320 zł inicjatywę "Three Seas Partnership". Razem z dotacjami z lat 2018-2019 Fundacja otrzymała z NIW łącznie ponad 1,4 mln zł.

151 tys. dostanie także New Europe Foundation na "wzmocnienie instytucjonalne potencjału ośrodka analitycznego Warsaw Institute - UKRAINE MONITOR".

New Europe Foundation funkcjonowała dawniej pod nazwą Instytut Rozwoju Rynku Pracy. Jej prezesem jest Robert Kłosowski, bliski współpracownik Petrosa Tovmasyana, społecznika i przedsiębiorcy, który jako reprezentant Porozumienia Jarosława Gowina w 2018 roku kandydował z list PiS do rady miasta Gliwic. Tovmasyan jest także ekspertem New Europe Foundation. Oprócz niego ekspertyzy piszą tam m.in. osoby związane ze środowiskiem Ordo Iuris, Ośrodkiem Analiz Cegielskiego i KIPR: Paweł Pawłowski, Karol Handzel i Artur Tyński.

W OKO.press pisaliśmy o sukcesach New Europe Foundation w pozyskiwaniu funduszy z NIW. Jeszcze w maju 2022 dostała z PROO 170 tys. złotych na rozwój kapitału żelaznego, a jej inny wniosek pt. „Metropolia Watch”, wyceniony na ponad 188 tys. zł, trafił na listę rezerwową NIW. W sumie w latach 2020-2022 zdobyła w taki sposób już 625 550 zł.

Konserwatywne środowisko

Do dofinansowania w ramach czwartego priorytetu PROO zakwalifikował się także wniosek lubelskiej Fundacji Scytia. Za 150 tys. złotych ma stworzyć "Instytut Teatru Alternatywnego". W komisji rewizyjnej Fundacji zasiada Przemysław Klimek, jednocześnie członek komisji rewizyjnych w Fundacji Instytut Suwerennej (wcześniej był jej prezesem) oraz Konfederacji Inicjatyw Pozarządowych Rzeczpospolitej (KIPR).

KIPR zrzesza konserwatywne organizacje, między innymi te związane z ludźmi Ordo Iuris. Jej wiceprezesem jest prezes Ordo Iuris Jerzy Kwaśniewski. Członkami KIPR są m.in. właśnie Fundacja Scytia i Instytut Suwerennej.

Fundacja Scytia może pochwalić się dużymi sukcesami w zdobywaniu środków z NIW. "Instytut Teatru Alternatywnego" to już siódmy projekt, który zrealizuje za pieniądze Instytutu. W sumie w latach 2018-2022 pozyskała w ten sposób 2,3 mln złotych.

Dotację w wysokości 155 tys. złotych otrzymał także lubelski Instytut im. Generała Władysława Andersa na "Instytut Andersa- think-tank wykorzystujący potencjał Polonii i Polaków za granicą". Instytut prowadzą absolwenci Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, znajomi z konserwatywnej korporacji studenckiej Astrea Lublinensis, której celem jest wychowanie członków na "zdyscyplinowanych obywateli, zdolnych do twórczej pracy dla wielkości i potęgi Rzeczypospolitej" oraz "kultywowanie wartości patriotycznych i chrześcijańskich". Prezes Instytutu Bartosz Czajka jest także pełnomocnikiem wojewody lubelskiego (obecnie wojewodą jest Lech Sprawka z PiS) do Spraw Rozwoju Edukacji Historycznej. Dyrektorem wykonawczym Instytutu jest natomiast Michał Dworski, były członek zarządu Fundacji Scytia.

Założony pod koniec 2019 roku Instytut Andersa od początku korzystał z hojnych dotacji z NIW. W sumie w latach 2020-2022 otrzymał 1,3 mln złotych.

Rzeszowskie Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju i Promocji Podkarpacia PRO CARPATHIA dostało 133 600 zł na "rozwój działalności analityczno-badawczej" i "umiędzynarodowienie aktywności". Dyrektorką ds. rozwoju i promocji produktu oraz członkinią komisji rewizyjnej Stowarzyszenia jest Ewelina Nycz, obecna członkini Rady Działalności Pożytku Publicznego i - jak chwali się na swoim profilu LinkedIn - ekspertka w Ministerstwie Rozwoju. Nycz jest także wykładowczynią Politechniki Rzeszowskiej oraz... uczelni Collegium Intermarium, uruchomionej w 2021 roku przez środowisko Ordo Iuris.

Co ciekawe Nycz kolejny rok z rzędu jest także ekspertką rekomendowaną przez NIW do oceny wniosków o dofinansowanie. Nadzorowane przez nią Stowarzyszenie PRO CARPATHIA z tego dofinansowania regularnie korzysta - w latach 2018-2022 otrzymało ponad 3 mln złotych.

Rydzyk i "sługa Boży" Robert Schuman

Stowarzyszenie Instytut Copernicanum z Torunia za 155 tys. zł będzie realizować projekt "na straży wartości narodowych – wsparcie think tanku obywatelskiego". Jak czytamy na stronie Instytutu, powstał on w 2021 r. "z inicjatywy kilku zaprzyjaźnionych osób". Wśród priorytetów stowarzyszenia znajduje się "troska o wartości patriotyczne i chrześcijańskie w społeczeństwie".

Członkiem zarządu Instytutu Copernicanum jest Tomasz Paweł Wiśniewski, absolwent Wyższej Szkoły Kultury Społecznej i Medialnej powołanej przez Tadeusza Rydzyka, były stażysta Radia Maryja i TV TRWAM, obecnie rzecznik prasowy wojewody kujawsko-pomorskiego Mikołaja Bogdanowicza z PiS. W zarządzie zasiada także Janusz Aleksander Wojciechowski - teolog, ewangelizator stowarzyszenia ProMisja i naczelnik w trouńskiej dyrekcji Lasów Państwowych.

Jak na razie Instytut chwali się w mediach społecznościowym organizacją jednego wydarzenia - "dysputy kopernikańskiej", w ramach której z wykładem przyjechał do Torunia doradca prezydenta Dudy Andrzej Zybertowicz.

145 tys. zł na "utworzenie struktur think tanku" otrzymał Instytut Myśli Schumana - nie mylić z istniejącą od 2001 roku Polską Fundacją im. Roberta Schumana, zajmującą się promocją integracji europejskiej. Fundacja Instytut Myśli Schumana koncentruje się na "propagowaniu wartości chrześcijańskich w życiu publicznym". W 2021 roku Fundacja uruchomiła uczelnię online pod nazwą "Powszechny Uniwersytet Nauk Chrześcijańsko-Społecznych im. Świętego Jana Pawła II i Sługi Bożego Roberta Schumana" (PUNCS).

Jak pisaliśmy w OKO.press patronat honorowy nad PUNCS sprawują trzy ministerstwa: Edukacji i Nauki, Finansów oraz Rodziny i Polityki Społecznej, partnerami merytorycznymi są m.in. Ordo Iuris, Lasy Państwowe i Spółdzielczy Instytut Naukowy (spółka, której wspólnikami są Grzegorz Bierecki, współzałożyciel słynnych SKOK-ów, jednocześnie senator PiS i jego brat Jarosław).

Instytut Myśli Schumana otrzymał już z NIW jedną dotację - 283 tys. zł w 2021 roku. Obecnie stara się jeszcze o 600 tys. w ramach priorytetu 1a PROO na "aktywizację obywatelską przez Grupy Schumana w Polsce i Trójmorzu".

Służba Niepodległej i duchowe wsparcie ojców

Fundacja Służba Niepodległej może cieszyć się z kolejnej dotacji - tym razem to 154 tys. złotych na "Centrum Analiz Służby Niepodległej". Fundację założyły w grudniu 2016 osoby „wywodzące się z patriotycznego, wolnościowego i propaństwowego trzeciego sektora”, chwalące Romana Dmowskiego i „żołnierzy wyklętych”. Celem Fundacji jest „promować polskie dziedzictwo narodowe oparte na chrześcijańskim fundamencie i wielowiekowej historii dającej nam liczne powody do dumy z przynależności do polskiej wspólnoty narodowej”.

To szczególnie dobry rok dla Fundacji, bo jeszcze w maju, w ramach innych priorytetów PROO, dostała 170 tys. zł na "Medium Obywatelskie" i 260 tys. zł na "dywersyfikację niezależności instytucjonalnej". W sumie w 2022 roku już 584 tys. złotych. W latach 2018-2022 łącznie wzbogaciła się o ponad 2 mln złotych państwowych dotacji.

150 tys. zł na "zbudowanie stabilnych postaw ojcowskiego Think Tanku Tato.Net" otrzymała Fundacja św. Cyryla i Metodego z Warszawy. To organizacja katolicka, która zajmuje się głównie prowadzeniem portalu Tato.net - dla ojców i o roli ojcostwa. Projekt jest wspierany przez Kościół katolicki - spotkania ojców odbywają się parafiach, relacjonują je katolickie portale.

Jak pisaliśmy w OKO.press, Fundacja św. Cyryla i Metodego została założona przez biskupa Władysława Miziołka i Dariusza Cupiała.

Cupiał jest członkiem Rady Rodziny przy ministerstwie rodziny. Należy do Stowarzyszenia Diakonia Światło-Życie, jest teologiem – ekumenistą i publikuje teksty dotyczące ewangelizacji. „Nasz projekt był rzeczywiście innowacyjny. Chodziło nam o biblijne przesłanie, by zwrócić dziecku ojca. By w ojcach zaszła zmiana serc. Wiemy dziś, że to był Boży Duch, który nas natchnął” - mówił Ciupał o misji Tato.net.

Najnowsza dotacja to nie pierwsze pieniądze, które NIW przekazał Fundacji św. Cyryla i Metodego. W latach 2018-2021 na kilka projektów uzyskała łącznie prawie milion złotych.