Władza PiS nie wykona wyroku TSUE. Do nowej Izby SN mogą trafić sami neo-sędziowie

Kandydatów do Izby Odpowiedzialności Zawodowej, które ma zastąpić likwidowaną nielegalną Izbę Dyscyplinarną wylosowano we wtorek 9 sierpnia 2022 roku. Po godzinie 13:00 zebrało się Kolegium SN, w którego skład wchodzi Małgorzata Manowska (na zdjęciu u góry), prezesi Izb SN i wybrani sędziowie SN. Małgorzata Manowska, neo-sędzia na stanowisku I prezesa SN włożyła do kul karteczki z nazwiskami 82 sędziów i neo-sędziów SN. W losowaniu nie wzięli udziału Manowska, prezesi Izb SN, rzecznik dyscyplinarny i jego zastępca oraz rzecznik prasowy SN Aleksander Stępkowski.

Kule z nazwiskami trafiły przezroczystej urny. Manowska je wymieszała i wyjęła z urny 33 kule. Każdą kulę otwierała i czytała wylosowane nazwisko. Wylosowała 16 legalnych sędziów SN i 17 neo-sędziów. Pełną listę wylosowanych publikujemy w dalszej części tekstu. Na losowanie nie wpuszczono dziennikarzy. Mogli oni jedynie oglądać transmisję w innej sali lub na profilu SN na Facebooku.

Taki wybór kandydatów na osoby orzekające w nowej Izbie Odpowiedzialności Zawodowej przewidziała znowelizowana w 2022 roku przez PiS ustawa o SN. Jej autorem jest prezydent Andrzej Duda i jak wynika z informacji OKO.press, na jej kształt mogła mieć wpływ Małgorzata Manowska.

PiS nieco zmienił projekt prezydenta w Sejmie. Władza liczy, że Komisja Europejska uzna, że ta ustawa wykonuje orzeczenia TSUE z 14 i 15 lipca 2021 roku i odblokuje dla Polski miliardy euro z Krajowego Planu Odbudowy. Trybunał uznał w tych orzeczeniach, że Izba Dyscyplinarna, która do tej pory sądziła dyscyplinarki sędziów jest nielegalna, a zasiadające w niej osoby nie są sędziami i nie mogą wydawać legalnych wyroków. Wynika to z faktu, że powołała ich nielegalna, upolityczniona neo-KRS.

Do nowej Izby Odpowiedzialności Zawodowej mogą bowiem trafić neo-sędziowie - na liście kandydatów do nowej Izby są nawet dwie osoby orzekające w Izbie Dyscyplinarnej, jej prezes Tomasz Przesławski i Mariusz Łodko. PiS nie zlikwidował również neo-KRS, która jest głównym źródłem problemów z praworządnością.

Zwrócili na to uwagę legalni sędziowie SN wchodzący w skład Kolegium SN. Ich stanowisko odczytał przed rozpoczęciem losowania legalny sędzia SN, prezes Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Piotr Prusinowski. Oprócz niego dokument podpisało jeszcze sześcioro legalnych sędziów SN: prezes Izby Karnej Michał Laskowski, były prezes Izby Pracy Józef Iwulski, Marta Romańska, Barbara Skoczkowska, Bohdan Bieniek i Agnieszka Piotrowska.

Wylosowani legalni sędziowie SN

Kandydatami na członków Izby Odpowiedzialność Zawodowej SN jest 16 legalnych sędziów SN. To:

1. Andrzej Siuchniński, Izba Karna SN.

2. Marek Pietruszyński, Izba Karna SN.

3. Grzegorz Misiurek, Izba Cywilna.

4. Prof. Włodzimierz Wróbel, związany z UJ. Był najpoważniejszym kontrkandydatem Manowskiej na stanowisko I prezesa SN. Jako jedyny uzyskał poparcie większości członków Zgromadzenia SN. Duda wybrał jednak Manowską, była zastępczynię ministra sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry. Wróbel nie boi się krytykować tego, co władza PiS robi z sądami. I w tym kontekście należy oceniać to, że Prokuratura Krajowa chce postawić mu absurdalne zarzuty karne. Uchylenia jego immunitetu w I instancji odmówiła nawet nielegalna Izba Dyscyplinarna. Wróbel jest autorytetem w dziedzinie prawa karnego.

5. Prof. Dariusz Świecki, Izba Karna. Związany z Uniwersytetem Łódzkim.

6. Krzysztof Staryk, Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

7. Bohdan Bieniek, Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych. To m.in. on wysłał do TSUE pytania prejudycjalne dotyczące legalności neo-sędziów SN.

8. Dariusz Dończyk, Izba Cywilna.

9. Wiesław Kozielewicz, Izba Karna. Małgorzata Manowska wyznaczyła go obecnie do Izby Odpowiedzialności Zawodowej, by tymczasowo rozpoznawał sprawy dyscyplinarne sędziów.

10. Jerzy Grubba, Izba Karna.

11. Barbara Skoczkowska, Izba Karna.

12.Tomasz Artymiuk, Izba Karna.

13. Dr hab. Roman Trzaskowski, Izba Cywilna.

14. Zbigniew Korzeniowski, Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

15. Rafał Malarski, Izba Karna.

16. Prof. dr hab. Paweł Grzegorczyk, Izba Cywilna.

Wylosowani neo-sędziowie

Manowska wylosowała też na kandydatów do nowej Izby 17 neo-sędziów. To:

1. Mariusz Łodko, dawniej Izba Dyscyplinarna, obecnie Izba Cywilna. Wcześniej był doświadczonym sędzią Sądu Apelacyjnego w Warszawie. Zasiadał w składzie Izby Dyscyplinarnej, który nie zgodził się na uchylenie immunitetu sędzi Beaty Morawiec z Krakowa, szefowej stowarzyszenia sędziów Themis.

2. Dr hab. Paweł Wojciechowski, powołana przez PiS Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. Związany z UW, specjalizował się w prawie dotyczącym żywności. Autor ponad 100 publikacji naukowych.

3. Dr Marek Siwek, Izba Karna. Były już sędzia lubelski związany z UMCS.

4. Kamil Zaradkiewicz, Izba Cywilna. Dawniej pracował w legalnym TK, skąd po zwolnieniu przeszedł do ministerstwa sprawiedliwości Zbigniewa Ziobry. Minister był na głosowaniu, na którym neo-KRS dała Zaradkiewiczowi nominację do SN. Prezydent Duda powołał go na „komisarza” SN. Jego zadaniem było przeprowadzenie wyboru kandydatów na następcę I prezes SN Małgorzaty Gersdorf. W trakcie obrad Zgromadzenia SN Zaradkiewicz niespodziewanie zrezygnował z tej funkcji. Jego dokonaniem jako „komisarza” było zdekomunizowanie galerii I prezesów SN. Usunął z niej portrety I prezesów z okresu PRL. Zaradkiewicz jest autorem pytań prejudycjalnych do TSUE, których celem było podważenie nominacji sędziowskich starej, legalnej KRS, którą PiS rozwiązał w trakcie kadencji.

5. Prof. Marek Dobrowolski, Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. Związany z KUL. Zajmuje się prawem konstytucyjnym. W ostatnich latach współpracował z obecną władzą. Był członkiem zespołu ds. referendum konstytucyjnego, które planował prezydent Duda. Był też członkiem Rady Legislacyjnej przy premierze.

6. Dr hab. Marcin Krajewski, Izba Cywilna.

7. Prof. Maria Szczepaniec, Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. Związana z UKSW. Była w składzie, który uchylił korzystne dla sędziego Waldemara Żurka wyroki w jego sporach z byłą żoną. Wniósł o to Prokurator Generalny Zbigniew Ziobro.

8. Prof. Adam Redzik, Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. Związany z UW.

9. Marcin Łochowski, Izba Cywilna. To były doświadczony sędzia z Warszawy.

10. Marek Motuk, Izba Karna. To były doświadczony sędzia warszawski.

11. Prof. Tomasz Demendecki, Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. Związany z UMCS. Był promotorem pracy doktorskiej byłego wiceministra sprawiedliwości Łukasza Piebiaka.

12. Tomasz Przesławski, Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. To były prezes nielegalnej Izby Dyscyplinarnej.

13. Dr Paweł Księżak, Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. Związany z Uniwersytetem Łódzkim

14. Paweł Kołodziejski, Izba Karna. To były prokurator regionalny z Gdańska, który awansował za czasów Ziobry. W 2016 roku - gdy prokuraturą rządził już Ziobro - został prokuratorem okręgowym w Bydgoszczy. I zaledwie po dwóch miesiącach awansował do prokuratury regionalnej, gdzie został naczelnikiem. W 2018 roku minister sprawiedliwości powołał go do zespołu reformy kodeksu karnego skarbowego.

15. Dr hab. Ewa Stefańska, Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. Związana z UW. Była stołeczna sędzia.

16. Dr Jacek Grela, Izba Cywilna.

17. Leszek Bosek, Izba Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. To były prezes Prokuratorii Generalnej.

Starzy sędziowie SN: wylosowani sędziowie nie będą sądem

Przed losowaniem legalni sędziowie SN, członkowie Kolegium SN, złożyli zastrzeżenie do losowania, które odczytał prezes Izby Pracy i Ubezpieczeń Społecznych Piotr Prusinowski. Powołali się na Konwencję o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, która w artykule 6 gwarantuje prawo do bezstronnego i niezależnego sądu ustanowionego ustawą. A to na podstawie tego artykułu ETPCz w serii wyroków podważył legalność neo-KRS oraz wydawanych przez nią nominacji na neo-sędziów.

Obecna KRS ma bowiem związki z politykami. Zasiadają w niej sędziowie wybrani w Sejmie przez PiS, w tym prezesi sądów nominowani przez resort Zbigniewa Ziobry. ETPCz orzekł, że tak wybrany organ nie daje gwarancji, że wybierze sędziów bezstronnych i niezależnych.

Starzy sędziowie SN napisali, że mechanizm wyboru sędziów do nowej Izby Odpowiedzialności Zawodowej będzie skutkował tym, że tak wyłoniony sąd nie będzie spełniał wymogu sądu ustanowionego ustawą.

Starzy sędziowie SN podkreślają, że prezydent będzie wskazywał sędziów do nowej Izby tylko spośród 1/3 składu SN, a same losowanie kandydatów do tej Izby uważają za iluzoryczne. Podkreślają, że z losowania powinni być wyłączeni neo-sędziowie, których legalność, oraz legalność neo-KRS, podważył ETPCz. Zastrzegają też, że Manowska, jako pełniąca funkcję I prezesa SN nie może losować kandydatów do nowej Izby - bo w ten sposób przyczynia się do naruszania prawa.

Co się stało z Izbą Dyscyplinarną

W zlikwidowanej Izbie Dyscyplinarnej orzekało 11 osób. Pięć z nich przeszło do obecnych Izb SN. Do Izby Karnej trafiła była prokurator Małgorzata Bednarek oraz były prokurator Ryszard Witkowski, a także pełniący funkcję prezesa Izby Dyscyplinarnej (II kadencji) Adam Roch, który odmówił zgody na zatrzymanie sędziego Igora Tulei.

Były prezes Izby Dyscyplinarnej (I kadencji) Tomasz Przesławski jest w Izbie Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. Jarosław Sobutka – w Izbie Pracy i Ubezpieczeń Społecznych.

Sześciu członków Izby Dyscyplinarnej przeszło w stan spoczynku, czyli na sędziowską emeryturę, pobierając 6-miesięczne odprawy. To: były sędzia Konrad Wytrykowski, były prokurator Jarosław Duś, Adam Tomczyński, Paweł Zubert, Jacek Wygoda i były sędzia Piotr Niedzielak.

Do czasu powołania przez prezydenta Andrzeja Dudę 11 członków Izby Odpowiedzialności Zawodowej sprawy sędziów będą w niej rozpoznawać osoby tymczasowo wyznaczone przez Małgorzatę Manowską.