Kończy się powoli proces wymiany prezesów sądów z nominacji resortu ministra Ziobry. Minister sprawiedliwości Adam Bodnar odwołuje ich ze stanowiska lub odchodzą z nich z końcem kadencji. Sami też składają rezygnacje. W ostatnim czasie minister odwołał trzech kolejnych prezesów:
Prezesa Sądu Rejonowego w Bielsku-Białej Adama Kanafka. Podpisywał on listy poparcia dla kandydatów do neo-KRS. Ten nielegalny organ w połowie 2022 roku dał mu nominację na neo-sędziego Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej, jednak prezydent go jeszcze nie powołał. Odwołania Kanafka z funkcji prezesa bielskiego sądu chcieli tamtejsi sędziowie, którzy źle ocenili jego pracę na tym stanowisku. Minister wszczął procedurę jego odwołania, ale wtedy sędzia sam zrezygnował. Kanafek zasłynął wydaniem orzeczenia, w którym powielał rasistowskie stereotypy wobec Romów.
Prezesa Sądu Okręgowego w Nowym Sączu, neo-sędziego Dariusza Ramsa. Minister wszczął procedurę jego odwołania, co sprowokowało Ramsa do rezygnacji ze stanowiska.
Prezesa Sądu Rejonowego w Szczecinku Andrzeja Pisarczyka. Jego odwołania chcieli tamtejsi sędziowie. Minister odwołał go po uzyskaniu zgody Kolegium sądu.
Ponadto sam złożył rezygnację wiceprezes Sądu Rejonowego Katowice-Zachód Łukasz Ciszewski.
Przeczytaj także:
Minister powołał też kolejnych, nowych prezesów sądów. Są to:
Prezes Sądu Okręgowego w Suwałkach Marcin Walczuk. Wspierał on represjonowanych przez władzę PiS sędziów.
Prezeska Sądu Rejonowego w Leżajsku Anna Lasek.
Prezes Sądu Rejonowego w Wolsztynie Krzysztof Błoszyk.
Prezeska Sądu Rejonowego w Łańcucie Renata Jucha.
Prezes Sądu Rejonowego w Lipnie Konrad Mosakowski.
Prezeska Sądu Rejonowego w Lesznie Justyna Małłek-Napierała.
Można spodziewać się kolejnych zmian kadrowych i dymisji w sądach. Ale proces wymiany prezesów powoli się kończy. Najtrudniejsze zmiany kadrowe w kluczowych dla wymiaru sprawiedliwości sądach zostały już przeprowadzone.
Na 11 sądów apelacyjnych w Polsce – to najwyższy szczebel sądów powszechnych – nowych prezesów ma 8. Neo-sędzia jest jeszcze prezesem Sądu Apelacyjnego w Białymstoku Krzysztof Adamiak. Neo-sędzią jest też wiceprezes tego sądu Sławomir Wołosik.
Białostoccy sędziowie na nich nie narzekali, nie poprosili również ministra Bodnara o ich odwołanie. Nie represjonowano tam obrońców praworządności. W marcu 2025 roku kończy się kadencja prezesa Adamiaka i sędziowie będą mogli wybrać jego następcę.
Do wymiany kadrowej nie doszło również w sądach apelacyjnych w Łodzi i w Gdańsku. Prezesami są tam legalni sędziowie, nie było też wniosków sędziów o ich odwołanie. W Łodzi odwołano jedynie wiceprezesa sądu apelacyjnego, neo-sędziego.
Odwołany przez ministra Bodnara w 2024 roku prezes Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie Rafał Puchalski. Nadal jest członkiem neo-KRS. Fot. Mariusz Jałoszewski.
Neo-sędziowie są prezesami 3 sądów okręgowych
Wymiana kadrowa została też przeprowadzona w sądach okręgowych. Jest ich 47. Prezesi powołani przez resort Ziobry są jeszcze tylko w 13: w Bielsku-Białej, Gdańsku, Katowicach, Legnicy, Płocku, Siedlcach, Sieradzu, Sosnowcu (został utworzony w 2022 roku przez resort Ziobry), Szczecinie, Tarnowie, Wrocławiu, Zamościu i w Zielonej Górze.
Ośmioma z tych sądów kierują legalni sędziowie, a w trzech prezesami są neo-sędziowie. Są to:
Prezeska Sądu Okręgowego w Sosnowcu i członkini nielegalnej neo-KRS Ewa Łąpińska. Podpisywała listy poparcia do neo-KRS. Jest ostatnim członkiem nielegalnej KRS na kierowniczym stanowisku w sądzie. Neo-sędzią jest też wiceprezeska tego sądu Katarzyna Czerwińska-Koral. Minister Adam Bodnar chciał je odwołać w 2024 roku, ale nie dostał zgody tutejszego Kolegium sądu. Może jednak powtórzyć procedurę ich odwołania.
Prezes Sądu Okręgowego w Szczecinie Piotr Szarek. Tamtejsi sędziowie nie wnosili o jego odwołanie.
Prezes Sądu Okręgowego w Zamościu Mirosław Baranowski.
Z kolei prezesem Sądu Okręgowego w Płocku jest sędzia Mariusz Królikowski. Jest legalnym sędzią, ale za władzy PiS był aktywny na Twitterze i nie krył poparcia dla „reform” Ziobry.
Prezeską Sądu Okręgowego w Bielsku-Białej jest legalna sędzia Anna Szwed-Szczygieł. Awansowała na kierownicze stanowiska w bielskich sądach za władzy PiS. Prywatnie jest córką Stanisława Szweda, wieloletniego bielsko-bialskiego posła PiS i byłego wiceministra resortu rodziny w rządzie PiS. Minister Bodnar chciał ją odwołać w 2024 roku, ale nie dostał zgody Kolegium sądu.
Nie we wszystkich tych 13 sądach okręgowych konieczne są zmiany. Ministerstwo będzie brało pod uwagę, czy chcą tego sędziowie oraz jak zachowywał się prezes za władzy PiS: czy angażował się w proces niszczenia niezależności sądów i sędziów, jak zarządzał sądem.
Niektórzy prezesi objęli te funkcje za czasów Ziobry, ale mają poparcie sędziów. Tak było np. w Legnicy. Dlatego w niektórych sądach do wymiany kadrowej dojdzie w naturalny sposób, czyli po zakończeniu kadencji prezesów. W Sądzie Okręgowym we Wrocławiu kadencja prezesa kończy się już w marcu 2025 roku, podobnie jak w Sądzie Apelacyjnym w Białymstoku.
Zmiany kadrowe obejmują też sądy rejonowe, których w Polsce jest 318. W części z nich minister Bodnar odwołał nominatów resortu Ziobry. Część zrezygnowała sama lub skończyła się im kadencja. Te sądy nie były kluczowe dla resortu Ziobry, więc często prezesami zostawali sędziowie niezależni i angażujący się w obronę sądów. Ale są też takie, w których prezesami są neo-sędziowie.
Zmiany w sądach rejonowych będą zapewne nadal trwać dalej. Będą jednak punktowe (np. jeśli prezes źle zarządza sądem) lub dokonywane na wniosek samych sędziów. Minister Bodnar może też powtórzyć procedurę odwołania w sądach rejonowych, w których w 2024 roku nie zgodziły się na to kolegia.
Dotyczyć to może np. kilku sądów rejonowych z okręgu krakowskiego. Był to bastion przewodniczącej neo-KRS Dagmary Pawełczyk-Woickiej, która do 2022 roku była też prezeską Sądu Okręgowego w Krakowie. Za jej czasów awansowali sędziowie popierający ją i „reformy” Ziobry.
Przewodnicząca nielegalnej neo-KRS Dagmara Pawełczyk-Woicka. Krakowskie sądy były jej bastionem. Fot. Mariusz Jałoszewski.
Kogo już odwołał minister Bodnar – 68 sądów
Do tej pory minister Bodnar odwołał prezesów sądów i ich zastępców w 68 sądach:
prezesa Sądu Apelacyjnego w Poznaniu, neosędziego Mateusza Bartoszka i wiceprezesów neosędziego Przemysława Radzika i neosędzię Sylwię Dembską;
prezesa Sądu Apelacyjnego w Krakowie, neosędziego Zygmunta Drożdżejkę i wiceprezeskę, neosędzię Katarzynę Wysokińską-Walenciak;
prezesa Sądu Okręgowego w Kielcach, neosędziego Pawła Stępnia;
prezesa Sądu Okręgowego w Poznaniu, neosędziego Daniela Jurkiewicza i wiceprezesa Michała Inglota;
prezesa Sądu Apelacyjnego w Warszawie, neosędziego Piotra Schaba i wiceprezeski tego sądu, neosędzie Edytę Dzielińską i Agnieszkę Stachniak-Rogalską. Zaś trzeci wiceprezes, neosędzia Arkadiusz Ziarko sam złożył rezygnację;
prezesa Sądu Okręgowego w Olsztynie, neosędziego Michała Lasotę i jego zastępców, neosędziów Tomasza Kosakowskiego i Marcina Czapskiego;
prezesa Sądu Rejonowego w Olsztynie Macieja Nawackiego i jego zastępców, neosędziów Tomasza Koszewskiego i Adama Jaroczyńskiego;
prezesa Sądu Rejonowego w Biskupcu, neosędziego Tomasza Turkowskiego;
prezesa Sądu Okręgowego w Krakowie, neosędziego Bartłomieja Migdę i jego zastępców: neosędziego Michała Puzę, członkinię neo-KRS Irenę Bochniak i neosędziego Piotra Kowalskiego;
prezesa Sądu Rejonowego dla Krakowa-Nowej Huty, neosędziego Macieja Pragłowskiego i wiceprezesa tego sądu, neosędziego Łukasza Felisiaka;
prezesa Sądu Rejonowego dla Krakowa-Podgórza, neosędziego Marcina Cichońskiego;
prezesa Sądu Rejonowego dla Krakowa-Śródmieścia, neosędziego Piotra Skrzyszowskiego;
prezeskę Sądu Rejonowego w Myślenicach, neosędzię Małgorzatę Święch;
prezeskę Sądu Rejonowego w Wieliczce Ewę Motyczyńską-Pałys;
prezeskę Sądu Apelacyjnego w Katowicach Katarzynę Frydrych, byłą wiceminister sprawiedliwości w rządzie PiS;
prezesa Sądu Okręgowego Warszawa-Praga, neosędziego Michała Bukiewicza i wiceprezeską Kingę Kubuj;
prezesa Sądu Okręgowego w Ostrołęce Jarosława Teklińskiego;
prezesa Sądu Okręgowego w Gliwicach neosędziego Patryka Poniatowskiego i wiceprezesa neosędziego Wojciecha Głowackiego;
prezeskę Sądu Rejonowego w Gliwicach Joannę Zachorowską i dwie wiceprezeski tego sądu, neosędzię Annę Jaworską-Wieloch (wcześniej była asesorem) i Barbarę Klepacz;
prezeskę Sądu Rejonowego w Rudzie Śląskiej Ewę Żarkiewicz-Marek i wiceprezesa Adriana Klanka;
prezesa Sądu Okręgowego w Rybniku Bartłomieja Witka i wiceprezesów neosędziego Pawła Stępnia i neosędzię Ewę Janik;
prezesa Sądu Okręgowego w Koninie, neosędziego Michała Jankowskiego i wiceprezeskę, neosędzię Kingę Śliwińską-Buśkiewicz;
prezeskę Sądu Rejonowego w Słupsku Agnieszkę Leszkiewicz i wiceprezesa Ryszarda Błenckiego;
prezesa Sądu Okręgowego w Krośnie, neosędziego Grzegorza Furmankiewicza. To członek nielegalnej neo-KRS. Odwołana została też wiceprezeska Mariola Olszewska;
prezesa Sądu Rejonowego w Brzozowie Daniela Radwańskiego;
prezesa Sądu Rejonowego w Krośnie Krzysztofa Szmidta i wiceprezeskę Ewelinę Lis;
prezeskę Sądu Okręgowego w Warszawie, neosędzię Joannę Przanowską-Tomaszek i 4 wiceprezesów: neosędzię Agnieszkę Sidor-Leszczyńską, neosędziego Radosława Lenarczyka, Patrycję Czyżewską, neosędzię Małgorzatę Kanigowską-Wajs;
prezeskę Sądu Rejonowego dla Warszawy-Żoliborza, neo-sędzię Annę Bajkowską-Jagodzińską i wiceprezesa Piotra Sysika;
prezeskę Sądu Rejonowego dla Warszawy-Mokotowa, neosędzię Joannę Pąsik i wiceprezesa, neosędziego Stanisława Gradusa-Wojciechowskiego;
prezeskę Sądu Rejonowego w Brzegu, neosędzię Magdalenę Woźniak;
prezeskę Sądu Rejonowego w Malborku Katarzynę Chmurę, członkinię neo-KRS;
prezeskę Sądu Okręgowego w Tarnobrzegu, neosędzię Barbarę Rzekęć, która podpisywała listy poparcia do neo-KRS;
prezesa Sądu Rejonowego w Nisku Krzysztofa Dembowskiego i wiceprezeskę Ewy Kopczyńską. Oboje podpisali listy poparcia do neo-KRS;
prezeskę Sądu Rejonowego w Stalowej Woli, neosędzię Annę Polańską-Ziobro;
prezeskę Sądu Rejonowego w Opocznie, neo-sędzię Mirosławę Makowską i wiceprezesa tego sądu, neo-sędziego Michała Dębowskiego;
wiceprezesa Sądu Rejonowego Poznań-Stare Miasto, neo-sędziego Marka Szyszkę;
prezesa Sądu Okręgowego w Suwałkach Jacka Przyguckiego;
wiceprezesa Sądu Apelacyjnego w Szczecinie, neo-sędziego Jacka Szredera;
wiceprezesa Sądu Apelacyjnego w Łodzi, neo-sędziego Marka Kruszewskiego;
prezesa Sądu Rejonowego w Lipnie Przemysława Kępińskiego;
prezesa Sądu Rejonowego dla Warszawy-Woli, neosędziego Sebastiana Ładosia;
prezesa Sądu Rejonowego w Szczecinku Andrzeja Pisarczyka.
Odwołany przez ministra Bodnara w 2024 roku prezes Sądu Rejonowego w Olsztynie Maciej Nawacki. Nadal jest członkiem neo-KRS. Fot. Robert Robaszewski/Agencja Wyborcza.pl.
Kto zrezygnował sam – 65 osób
Kolejni prezesi i wiceprezesi sądów sami zrezygnowali (część ustępuje pod presją środowiska sędziów). Są to:
prezes Sądu Rejonowego Poznań-Nowe Miasto i Wilda Michał Tasarek;
prezes Sądu Rejonowego w Koszalinie, neosędzia Piotr Boguszewski;
wiceprezes Sądu Rejonowego w Elblągu, neosędzia Anna Długajczyk;
prezes Sądu Rejonowego w Bełchatowie, neosędzia Robert Sobczak;
prezes Sądu Apelacyjnego w Lublinie, neosędzia Jerzy Daniluk;
wiceprezes Sądu Apelacyjnego w Lublinie, neosędzia Piotr Czerski;
prezes Sądu Okręgowego w Elblągu, neosędzia Jacek Bryl;
wiceprezeska Sądu Okręgowego w Elblągu, neosędzia Katarzyna Jacewicz-Okuniewicz;
wiceprezes Sądu Okręgowego Warszawa-Praga Przemysław Chrzanowski;
prezes Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach Marcin Kulikowski;
prezes Sądu Rejonowego Poznań-Grunwald i Jeżyce Tomasz Sroka i wiceprezes Sylwester Ksiądz;
wiceprezeska Sądu Okręgowego w Kielcach, neosędzia Monika Wrona;
wiceprezeska Sądu Okręgowego w Gliwicach Gabriela Sobczyk;
wiceprezes Sądu Apelacyjnego w Warszawie, neosędzia Arkadiusz Ziarko. Zrezygnował niedawno. Pomógł jednak ministrowi Bodnarowi w przeprowadzaniu zmian kadrowych w tym sądzie w kluczowym momencie, gdy buntował się odwołany prezes tego sądu Piotr Schab;
Do tej pory minister Adam Bodnar nie dostał zgody na odwołanie kierownictwa w sądach okręgowych w Bielsku-Białej i w Sosnowcu. Kolegia nie zgodziły się też na dymisje prezesów sądów rejonowych w Bartoszycach, Kętrzynie, Miechowie, Chrzanowie, Olkuszu, Wadowicach, Suchej Beskidzkiej, Lesku, wiceprezeski z Myślenic, wiceprezesa Sądu Okręgowego w Warszawie, wiceprezeski Sądu Rejonowego dla Warszawy-Żoliborza, prezesa Sądu Rejonowego w Żorach, wiceprezesa Sądu Okręgowego w Opolu, wiceprezesa Sądu Rejonowego w Oleśnie, wiceprezeski Sądu Rejonowego w Głubczycach i prezesa Sądu Rejonowego Gdańsk-Południe.
Odwołany przez ministra Bodnara w 2024 roku prezes Sądu Okręgowego w Gorzowie Wielkopolskim Jarosław Dudzicz. Fot. Adam Stępień/Agencja Wyborcza.pl.;
Absolwent Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Od 2000 r. dziennikarz „Gazety Stołecznej” w „Gazecie Wyborczej”. Od 2006 r. dziennikarz m.in. „Rzeczpospolitej”, „Polska The Times” i „Gazety Wyborczej”. Pisze o prawie, sądach i prokuraturze.
Absolwent Wydziału Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego. Od 2000 r. dziennikarz „Gazety Stołecznej” w „Gazecie Wyborczej”. Od 2006 r. dziennikarz m.in. „Rzeczpospolitej”, „Polska The Times” i „Gazety Wyborczej”. Pisze o prawie, sądach i prokuraturze.
Komentarze