Polska jest jednym z krajów Unii Europejskiej, dla których smog jest olbrzymim problemem. Według danych Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) w latach 2012-2015 w pierwszej setce europejskich miast najbardziej zanieczyszczonych PM10 aż 45 było w Polsce. Według badania Global Burden of Disease zanieczyszczenie powietrza znajduje się na siódmym i ósmym miejscu z 79 czynników śmiertelności na świecie. Smog jest znacznie groźniejszy niż nadużywanie alkoholu czy wysoki cholesterol. Europejska Agencja Ochrony Środowiska alarmuje, że tylko w 2012 roku w Polsce z powodu smogu zmarło przedwcześnie ponad 47 tys. osób.
Smog to też realne wydatki. Koszt absencji w pracy związany z chorobami spowodowanymi przez zanieczyszczenie powietrza można szacować na 14-28 mld zł. Tyle właśnie płacimy za smog. Rocznie. Pięcioletnie straty wynoszą zatem tyle, ile by kosztowała wymiana wszystkich kopciuchów i docieplenia budynków.
Smog w Polsce nie zniknie bez zmian w polityce energetycznej i ekologicznej naszego państwa. Dlatego OKO.press sprawdza jak politycy radzą sobie z tym wyzwaniem.
Rządowy program Czyste Powietrze ma zmodernizować ogrzewanie w 4 mln budynków w 10 lat. To oznacza 400 tysięcy rocznie. Po pierwszym półroczu zaakceptowano zaledwie tysiąc wniosków z przyjętych 35 tysięcy. W dodatku UE odmawia dotowania ogrzewania domów przez piece węglowe, nawet te zmodernizowane
Na 15 najbardziej zanieczyszczonych europejskich miast aż 3 leżą w Polsce. Gorszym wynikiem "pochwalić" się mogą tylko Bośnia i Hercegowina (pięć miast) i Macedonia (cztery miasta). To daje Polsce trzecie miejsce w Europie pod względem najniższej jakości powietrza. Mówi o tym "World Air Quality Report 2018"
Grażyna Wolszczak domagała się odszkodowania od Skarbu Państwa za brak dostępu do czystego powietrza. 24 stycznia sąd przyznał jej rację. Uznał, że doszło do naruszenia dóbr osobistych - m.in. prawa do prywatności i wolności - bo państwo nie walczy skutecznie ze smogiem. Choć odszkodowanie (5 tys. zł) jest symboliczne, wyrok przetarł szlaki
„To nie powinna być kwestia sporu politycznego” – mówi OKO.press dr Kassenberg, jeden z twórców programu, który ma pozwolić Polsce przejść do nowoczesnej energetyki. „Nasze dzieci i wnuki będą płacić za to, że my na czas nie dokonaliśmy transformacji energetycznej". Wszystkie partie polityczne dostały zaproszenie, by do niego przystąpić
Część opinii publicznej główną winą za fatalne zapóźnienia w transformacji energetycznej i klęskę w walce ze smogiem obarcza górników. Robią to też politycy. “44 tys. Polaków umiera, by 80 tys. górników mogło zarabiać 13 tys. miesięcznie” - napisał Jakub Bierzyński, główny doradca Roberta Biedronia. To szukanie kozła ofiarnego, a liczby się nie zgadzają
Nie chcesz dusić się smogiem przez cztery miesiące w roku? Możesz pozwać Skarb Państwa i miasto. Tak zrobił m.in. Oliwer Palarz z Rybnickiego Alarmu Smogowego. Zmęczony bezczynnością państwa wziął sprawy we własne ręce. Kolejnych kilkaset osób przygotowuje się do pozwu grupowego. Jeśli wygrają zapewnią nam wszystkim prawo do życia w czystym powietrzu
Choć od 20 lat nie wolno spalać śmieci w domowych piecach, a od niedawna - gorszych gatunków węgla, to Polacy niewiele sobie z tego robią. Aż 80 proc. gmin nie posiada skutecznego systemu kontroli. Temat kontroli i egzekucji prawa antysmogowego to wielki nieobecny rządowych działań dla poprawy jakości powietrza - czytamy w raporcie Polskiego Alarmu Smogowego
Smog naprawdę zabija – taki wniosek płynie z raportu Narodowego Funduszu Zdrowia "Analiza przyczyn wzrostu liczby zgonów w Polsce w 2017 roku". Feralny był styczeń 2017 - zmarło o 23,5 proc. osób więcej niż rok wcześniej. Właśnie wtedy słupki zanieczyszczenia powietrza szybowały w górę, a media krzyczały: "nie wychodźcie z domów!" To się może powtórzyć
"Polska wciąż jest jednym z krajów UE z najgorszą jakością powietrza" wynika z nowego raportu NIK. Oczyszczaniu polskiej atmosfery szkodzą zaniechania ze strony Ministrów Środowiska i Energii, którzy likwidowali projekty naprawcze i faworyzowali lobby węglowe. Przez sam pył PM2,5 umiera przedwcześnie nawet 46 tys ludzi rocznie - średnie miasto
Minister energii Krzysztof Tchórzewski (PiS) uległ lobby węglowemu i chciał po cichu zalegalizować sprzedaż miału węglowego z siarką i popiołem dla indywidualnych mieszkańców. Jeśli jego rozporządzenie wejdzie w życie, to na nic szumne deklaracje rządu o walce ze smogiem. Zimą znów kilka milionów kopciuchów zadymi Polskę spalając najtańszy pseudowęgiel
Żadne polskie przedszkole nie leży na terenie, na którym powietrze spełniałoby normy Światowej Organizacji Zdrowia. Wśród 10 najbardziej zanieczyszczonych miast w UE, siedem leży w Polsce. Z powodu smogu umiera 45 tys. Polek i Polaków. Groźba kary może wreszcie zmobilizować władze, by nas ratować
"Nie ma w Polsce przedszkola, które znajdowałoby się w miejscu, gdzie powietrze jest czyste. Czyli nie ma w Polsce placówki, której otoczenie nie oddziaływałoby negatywnie na zdrowie dzieci". Takie przygnębiające wnioski płyną z raportu Greenpeace Polska i Fundacji #13 "Polskie przedszkola w smogu". Tymczasem rządowe plany walki ze smogiem leżą odłogiem
Dane GUS pokazują, że w styczniu 2017 r. mieliśmy o ponad jedną trzecią zgonów więcej niż w styczniu 2016. 11 tysięcy nadmiarowych zgonów jednego miesiąca to bardzo duża liczba. Przecież nie zdarzyła się żadna klęska żywiołowa, masowy zamach terrorystyczny. Najwyższy czas zdać sobie w pełni sprawę z prawdziwej ceny, którą płacimy za brudne powietrze w Polsce
Smog zatruwa powietrze - wiadomo. Smog w dużym stopniu jest wynikiem spalania węgla fatalnej jakości - wiadomo. Ludzie go kupują, bo jest tańszy - wiadomo. Rząd powinien zakazać jego sprzedaży, ale szykuje rozporządzenie, które nadal dopuszcza jego sprzedaż. Dlaczego? Nie wiadomo
W styczniu Komitet Ekonomiczny Rady Ministrów postulował wprowadzenie norm jakości węgla spalanego w przydomowych piecach. Rozporządzenie rzeczywiście się pojawiło, ale jego projekt niczego nie zmienia. To tylko jeden z przykładów tego, jak rząd pozoruje walkę ze smogiem
Lista pomysłów polityków na to, jak poradzić sobie ze smogiem, wydłuża się. Niestety są to zwykle pomysły nietrafione. Europosłanka PiS twierdzi, że w walce ze smogiem pomogą sieci ciepłownicze
"Co roku z powodu smogu w naszym kraju przedwcześnie umiera blisko 50 tys. osób. Mamy dosyć bezczynności kolejnych rządów i stawiania węgla ponad zdrowiem obywateli" - alarmują cztery organizacje pozarządowe i piszą skargę do Komisji Europejskiej. Na Polskę.
Konstanty Radziwiłł wycofuje się z wcześniejszych wypowiedzi deprecjonujących zagrożenie smogiem. Ale podtrzymuje, że palenie jest groźniejsze dla zdrowia. I ma rację. Choć smog zabija rocznie 10 razy więcej osób niż samochody, papierosy zabijają więcej.
Radna województwa mazowieckiego z ramienia PSL, aktorka Dorota Stalińska, twierdzi, że sejmik województwa nie może zajmować się kwestią smogu. Co innego mówią przepisy. Znają je małopolscy radni – tam sejmik województwa zajął się zanieczyszczonym powietrzem
Smog to nie tylko tysiące przedwczesnych zgonów, ale również ogromny koszt dla gospodarki, bo tyle kosztuje absencja w pracy, obniżenie produktywności, leczenie chorych. W 3-4 lata suma wydana na walkę z negatywnymi konsekwencjami smogu mogłaby przyczynić się do… znacznego zredukowania zanieczyszczenia powietrza.
OKO.press