0:00
0:00

0:00

Ten tekst nie miałby końca, gdyby nie cisza wyborcza, bo bzdur, jakie prezydent Duda wyprodukował w czasie pięciu lat jest bez liku. Jako "najwyższy przedstawiciel RP i gwarant ciągłości władzy państwowej, który czuwa nad przestrzeganiem Konstytucji, stoi na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz nienaruszalności i niepodzielności jego terytorium" powinien być poważniejszy, jednak specjalizuje się w takiej właśnie formie wypowiedzi.

Zaczniemy od bzdury nagrodzonej w plebiscycie portalu Nauka o klimacie w roku 2018. Potem kilka świeżych bzdur z kampanii wyborczej, i następne, w przypadkowej kolejności.

1. Bzdura klimatyczna, czyli węgiel klimatowi nie szkodzi

Portal uznał słowa Dudy z jego przemówienia otwierającego 3 grudnia 2018 szczyt klimatyczny w Katowicach za największą bzdurę 2018 roku. Uzasadnia: "Stanowisko nauki jest jednoznaczne: nie ma możliwości pogodzenia dalszego spalania paliw kopalnych z ochroną klimatu. Spalanie węgla oznacza emisje dwutlenku węgla a - jak przeczytamy w Specjalnym Raporcie IPCC - jeśli chcielibyśmy zatrzymać ocieplanie się klimatu, musimy całkowicie zaprzestać takich emisji".

A warto dodać, że konkurencja była poważna. Drugie miejsce zajął europoseł Ryszard Czarnecki: "W Wielki Czwartek na granicy Podkarpacia i Lubelszczyzny jest minus 6 stopni. Cóż, pozostaje ryczeć ze śmiechu nad globalnym ociepleniem".

2. "Byli gorszym wirusem niż koronawirus", czyli bzdura-hejt

W kończącej się właśnie kampanii wyborczej 2020 Duda przyrównał rywali politycznych do SARS-CoV-2, złowrogiego koronawirusa, który zabił już na świecie 560 tys. ludzi. Jakby pozazdrościł Jarosławowi Kaczyńskiemu, który tuż przed wyborami parlamentarnymi 2015 dehumanizował uchodźców twierdząc, że roznoszą „choroby bardzo niebezpieczne i dawno niewidziane w Europie" i opisywał o ich biologicznej specyfice: "różnego rodzaju pasożyty, pierwotniaki nie są groźne w organizmach tych ludzi".

Duda sięgnął po epidemiczną metaforę w Krakowie 21 czerwca 2020, wychwalając politykę PiS. "Nie robiliśmy tego, co nasi poprzednicy. Przecież oni podwyższyli podatek VAT, podwyższyli wiek emerytalny, przeciwko czemu protestowało całe polskie społeczeństwo. Wbrew ludziom to zrobili, a ja działałem przez te pięć lat dla państwa, dla ludzi".

Była to populistyczna przesada, ale dopuszczalna w kampanii. Dalej było gorzej:

W 2015 r., kiedy przejmowaliśmy władzę od PO-PSL, bezrobocie wynosiło 9 proc. W najgorszym momencie pandemii wzrosło do 6 proc., czyli było niższe niż kiedy oni rządzili. Byli gorszym wirusem niż koronawirus. Dla gospodarki byli gorsi niż koronawirus

Wypowiedź na wiecu w Brzegu,21 czerwca 2020

Sprawdziliśmy

Bezrobocie spada równo od 2014 roku, za rządów PO-PSL a potem PiS. Porównanie rządów PO-PSL do wirusów to dehumanizowanie politycznych rywali

Uważasz inaczej?

OKO.press pokazało, jak bzdurne są tezy o tym, że PO-PSL niszczyło gospodarkę i było jak "koronawirus". Zwłaszcza od wejścia do UE w 2004 r. polska gospodarka rozwija się dobrze, a rządzą na przemian PO i PiS. Na przykładzie bezrobocia: w 2004 roku przekraczało jeszcze 20 proc. W latach 2004-2008 spadało - kto by nie rządził - po otwarciu europejskich rynków pracy dla Polaków. Potem urosło wraz z kryzysem globalnym, niemal do 15 proc. Od stycznia 2014 spada równo przez dwa lata rządów PO-PSL i dalej za PiS. Teraz się niestety odbije.

Przeczytaj także:

3. Niemcy przy pomocy "Faktu" chcą pozbawić Dudę prezydentury, czyli bzdura medialna

Najpierw "Rzeczpospolita" a potem "Fakt" wyciągnęły na światło dzienne decyzję Andrzeja Dudy o częściowym ułaskawieniu mężczyzny skazanego za to, że znęcał się nad partnerką i gwałcił córkę. Decyzja Dudy umożliwiła skazanemu legalny powrót do wspólnego mieszkania ze swymi ofiarami. "Fakt" opisał rzecz po swojemu. Dał duże zdjęcie Dudy i krzyczący tytuł: "Trzymał córkę, bił po twarzy. Wkładał jej rękę w krocze. Panie prezydencie jak pan mógł ułaskawić kogoś takiego?".

Na wiecu w Bolesławcu Duda zareagował na okładkę tabloidu w tabloidowy sposób, jakby przede wszystkim chciał nakręcić emocje:

Niemcy chcą wybierać  w Polsce prezydenta. To jest podłość. Ja się na to nie zgadzam [o okładce "Faktu" ze zdjęciem Dudy i tytułem "Trzymał córkę, bił po twarzy. Wkładał jej rękę w krocze. Panie prezydencie jak pan mógł ułaskawić kogoś takiego]

Wypowiedź na wiecu w Bolesławcu,03 lipca 2020

Sprawdziliśmy

Nie "Niemcy" tylko tabloid (własność kapitału szwajcarsko-niemieckiego). I nie po to, by "wybierać" prezydenta, tylko by "zabawić" czytelników na sposób tabloidowy

Uważasz inaczej?

"Dzisiaj mamy kolejną odsłonę niemieckiego ataku w tych wyborach, bezpardonowej brudnej kampanii, tym razem skierowanej przeciwko mnie. Boleję nad tym, ale liczę się z tym, że będę brutalnie, kłamliwie, oszczerczo atakowany" - pastwił się dalej nad "Niemcami".

Bzdura tej wypowiedzi polega na tym, że intencje tabloidu, którego głównym celem jest "podgrzewanie tematu" i budzenie emocji odbiorców są opisywane jako działania "Niemiec" czy "Niemców". Tymczasem gazeta wykorzystuje kartę narodową nie dlatego, że realizuje niemieckie interesy, ale w celach pozyskiwania czytelników. Dobrym przykładem instrumentalnego używania uczuć narodowych i ksenofobicznych była piłkarska wojna niemieckiego "Das Bild" i jego polskiego klonu "Faktu" w czasie mistrzostw Europy w piłce nożnej w 2008 roku. Oba tytuły tego samego właściciela obrzucały się nawzajem błotem, Fakt unosił się oburzeniem, że Bild obraża Polaków itp.

Wątek antyniemiecki w propagandzie PiS to klasyka. Pomijając "dziadka z Wehrmachtu" Tuska (wynalazek Jacka Kurskiego w kampanii Donald Tusk kontra Lech Kaczyński 2005 roku), można znaleźć dziesiątki wypowiedzi, które mają wprowadzać elektorat w stan patriotycznego alertu.

„Polska nie potrzebuje od Niemiec lekcji demokracji" - komentował Kaczyński satyryczne komentarze tamtejszych mediów na swój temat. I z komiczną powagą dodawał: "Niemcy są nam winni bardzo dużo w każdym wymiarze, począwszy od moralnego, a skończywszy na ekonomicznym. Rachunek krzywd jest ogromny”.

Jarosław Kaczyński 2 lipca 2017 przypomniał Niemcom, że „Polska nie otrzymała nic za gigantyczne szkody wojenne, których tak naprawdę nie odrobiliśmy do dziś”. Czy wobec tego, historycznie rzecz biorąc, nie mamy pewnych moralnych praw?

Niemcy są nam winni bardzo dużo w każdym wymiarze, począwszy od moralnego, a skończywszy na ekonomicznym. Rachunek krzywd jest ogromny. Od wojny te sprawy nie zostały wyjaśnione, a w sensie prawnym są aktualne”.

Kiedy Martin Schulz, przewodniczący Parlamentu Europejskiego, powiedział, że Polska jest „beneficjentem europejskiej solidarności i nie powinna teraz twierdzić, że uchodźcy to tylko problem Niemców”, poseł PiS Mariusz Błaszczak (rocznik 1969) w TVN24 uznał to za „słowa skandaliczne i butę”. I wypomniał... mu egzekucję:

„Rozmawiamy w Warszawie. Warszawa została zniszczona przez Niemców. Niedaleko stąd, na Woli 50 tys. ludzi wymordowali funkcjonariusze państwa niemieckiego. Niemcy się zachowują, jakby tego wszystkiego nie było”.

W narracji PiS Niemcy nie tylko nie chcą zamilknąć, ale wręcz działają na szkodę PiS. Politycy partii rządzącej obciążyli Niemców winą za swą dyplomatyczna klęskę w Brukseli 8 marca 2017, kiedy szczyt UE - wbrew PiS - jednomyślnie wybrał Donalda Tuska na przewodniczącego Rady Europejskiej. „Zderzyliśmy się z dużą dozą nielojalności, a nawet kłamstwa. Mieliśmy zapewnienia, że niektóre kraje popierają nasze stanowisko” - opowiadał minister Waszczykowski TVP Info. I wszystko byłoby OK, gdyby nie bezwzględna akcja Niemców.

„Jeśli na pół dnia przed rozpoczęciem szczytu w niemieckim Bundestagu kanclerz Merkel wygłasza opinię, że cieszy się z wyboru Tuska, to znaczy, że z Berlina poszła dyrektywa do tych państw, które słuchają”.

Kaczyński też nie miał 8 marca wątpliwości: „Jesteśmy zawiedzeni postawą premiera Węgier. Ale to tylko dowód na dominację Niemiec w Europie”.

„Niemiecki” występuje w retoryce PiS jako epitet o silnym negatywnym zabarwieniu. Dlatego używany jest wobec Donalda Tuska, wroga PiS nr 1. Wpływowy ideolog obozu władzy prof. Zdzisław Krasnodębski 5 marca mówił: „Sądzę, dla jasności sytuacji Donald Tusk powinien przyjąć obywatelstwo niemieckie”.

Kaczyński, 8 marca 2017, o Beacie Szydło: „Wbrew wszystkim, potrafiła przeciwstawić się wszystkim. Pokazała, że Donald Tusk nie będzie już w tej chwili mógł funkcjonować z biało-czerwoną flagą, że nie będzie mógł swoich interwencji w polskie sprawy i innych wypowiedzi jakoś łączyć z Polską”.

W tej sytuacji ostre wypowiedzi na temat Niemców i Niemiec stanowią o wartości polityki PiS. Czyli wypowiedź Kownackiego liczy mu się na partyjny plus.

Kaczyński opisuje to tak:

„Państwo, które potrafi postawić się wszystkim, także Niemcom, w bardzo ważnej dla nich sprawie, to jest państwo o bardzo wysokim statusie. Być może nikt inny w Europie nie mógłby dziś poważyć się na coś podobnego”.

Beata Szydło się nie gięła, nie kłaniała, tylko z podniesioną głową walczyła o to, co jest najważniejsze. Realizowała misję polskiego męża stanu”. Mąż stanu to osoba, która stawia się Niemcom.

Duda kompromitował się także atakując w serii tweetów największe światowe agencje i media (Reutersa, Associated Press, Financial Times, Washington Post, New York Times, Guardiana), że posługują się fake newsami w atakach na niego. Tym razem dotyczyło to wypowiedzi homofobicznych (patrz bzdura nr 4).

4. Prezydent się nie szczepi, czyli bzdura groźna dla zdrowia, zwłaszcza starszych osób

Na wiecu w Końskich Duda wydał zdumiewającą opinię o szczepionkach. Cytujemy słowo w słowo:

„Jeżeli chodzi o szczepionkę. Absolutnie nie jestem zwolennikiem jakichkolwiek szczepień obowiązkowych. Ja osobiście nigdy się nie zaszczepiłem na grypę, bo uważam, że nie.

Miałem oczywiście różne szczepienia jako dziecko i później jako dorastający chłopak, ale na grypę się nigdy nie szczepiłem i nie chcę się szczepić, i uważam, że szczepienia na koronawirusa absolutnie nie powinny być obowiązkowe".

Ta deklaracja Dudy przypomina wypisz wymaluj retorykę ruchu antyszczepionkowców, którego reprezentantem w Sejmie jest poseł Konfederacji Grzegorz Braun. Ruch STOP NOP (NOP to tzw. Niepożądany Odczyn Poszczepienny) zorganizował 6 czerwca 2020 w Warszawie protest w tej samej sprawie - przeciwko obowiązkowej szczepionce na COVID-19.

„Wolnościowy” odruch antyszczepionkowy jest popularny w środowiskach skrajnej prawicy, a pod obywatelskim projektem zniesienia obowiązku szczepień podpisało się w 2018 roku aż 121 tys. osób.

Podlizując się elektoratowi Konfederacji, by uzyskać jego poparcie w II turze wyborów 2020, Duda wykroczył jednak poza poziom dopuszczalnej w kampanii wyborczej przesady czy nawet populistycznej demagogii. Prezydent - bezspornie autorytet dla swego elektoratu, w którym znaczący udział mają osoby starsze, zwłaszcza po 60. roku życia - podał samego siebie jako wzór osoby, która się nie szczepi na grypę, "bo uważam, że nie”.

Cały przekaz prezydenta może zniechęcać osoby starsze do szczepienia na koronawirusa, gdy szczepionka będzie już dostępna.

„Jestem wstrząśnięty. Nie wiem nawet jak to skomentować, bo to brzmi jak zaproszenie do tańca demona antyszczepionkowego" – mówił OKO.press dr Paweł Grzesiowski, pediatra, specjalista ds. profilaktyki zakażeń. "Od lat jednym z głównych haseł polskich antyszczepionkowców jest zniesienie obowiązku szczepień, ale w rzeczywistości, ci ludzie próbują niszczyć ideę szczepień, podważając ich bezpieczeństwo i skuteczność. Z całą pewnością, polityczne wykorzystanie epidemii i szczepień w takim momencie kampanii wyborczej, to po prostu horror.

Za ten wyborczy gest zapłacą zdrowiem, a nawet życiem niezaszczepione dzieci i seniorzy" - mówił dr Grzesiowski.

5. LGBT to ideologia, a geje niech się nie eksponują, czyli bzdury homofobiczne

Na wiecu wyborczym w Brzegu 13 czerwca 2020 Duda mówił o LGBT: "Próbuje się nam proszę państwa wmówić, że to ludzie. A to jest po prostu ideologia". I ciągnął w stylu "tęczowej zarazy" abp. Jędraszewskiego.

„Przez cały okres komunizmu w szkołach dzieciom wciskano komunistyczną ideologię. To był bolszewizm. Dzisiaj też próbuje nam się i naszym dzieciom wciskać ideologię, tylko inną, zupełnie nową. To jest taki neobolszewizm”.

Sztabowiec Dudy, poseł Przemysław Czarnek poszedł dalej, uznając, że LGBT „to nie są ludzie równi normalnym ludziom”.

Wymowa tych słów jest oczywista: wzbudzają niechęć do osób nieheteroseksualnych, kojarząc orientację z jakąś groźna ideologią (nie wiadomo zresztą na czym miałaby polegać). Wyrazem tej samej homofobicznej obsesji jest propozycja wpisania do Konstytucji zakazu adopcji dzieci dla par homoseksualnych „dla bezpieczeństwa dziecka, dla jego prawidłowego wychowania, dla strzeżenia przez polskie państwo praw dziecka i strzeżenia dobra dziecka”.

Sugestia jest klarowna: osoby LGBT czyhają na dzieci, które rodzą pary heteroseksualne i chcą je adoptować w jakiś złowrogich celach.

Duda idzie to śladem "homofobii wyborczej", którą posłużył się Kaczyński w haśle "Wara od naszych dzieci" z marca 2019 roku; przyniosło skutek w kampanii do Parlamentu Europejskiego.

Ta gra na lękach i homofobicznych odruchach zaciemnia realny problem adopcji, którego rządy PiS nie potrafią rozwiązać jeszcze bardziej niż poprzednie, w tym kwestię tysięcy dzieci wychowujących się w żyjących w ukryciu "tęczowych rodzinach", z biologicznym rodzicem (na ogół matką) i jego/jej partnerem/partnerką.

Tłumacząc się ze swoich homofobicznych odzywek Duda użył klasycznego języka tzw. nowoczesnej homofobii:

"Mnie różność i inność absolutnie nie przeszkadza. Ja nie zwracam uwagi kompletnie na to, jak żyją moi sąsiedzi, kim są moi sąsiedzi, dopóki ci sąsiedzi nie zaczną się zachowywać w sposób wyzywający i nie zaczną się swoim zachowaniem w jakiś sposób narzucać.

Ja uważam, że to, jakie są ich preferencje, co lubią, jeżeli realizują to w czterech ścianach swojego domu, jeżeli traktują to jako swoją sprawę prywatną, to mnie nic do tego. Podobnie jest zresztą ze mną, z moją żoną, to są nasze wewnętrzne relacje i my się z tymi relacjami na zewnątrz nie obnosimy i nikogo nie zmuszamy do tego żeby musiał te relacje, zwłaszcza intymne, obserwować.

Jestem absolutnym zwolennikiem różnorodności, ale różnorodności, gdzie tolerancja polega na tym, że również i ja, i moje poglądy, i moje przekonania, co do tego, co to znaczą normy obyczajowe i moralne są szanowane.

Oczekuję, że też będę szanowany. Zwłaszcza w sytuacji, kiedy to mniejszość usiłuje narzucić swoją wolę większości"

Duda wypowiedział absurdalną tezę, że uznanie praw osób nieheteroseksualnych (np. do legalizacji swoich związków partnerskich czy małżeństw) stanowi - jak to ujmują "nowocześni homofobi" - formę dyskryminacji osób heteroseksualnych (Ryszard Czarnecki wyraził to tak: "Wszelkie prawa ci ludzie w Polsce mają zagwarantowane, natomiast jeżeli domagają się czegoś więcej niż osoby heteroseksualne, to dlaczego? W tym momencie osoby heteroseksualne mogą się poczuć dyskryminowane").

Nowoczesna homofobia sprowadza się do tego, by "tolerować" inne orientacje, ale pod warunkiem, że osoby nieheteroseksualne będą żyły w ukryciu. Deklaracje Dudy, że nie obnosi się ze swoimi relacjami z żoną zostały ośmieszone m.in. przez pisarza i wyoutowanego geja, Jacka Dehnela, który przypomniał kampanijne zdjęcia Dudy całującego się z żonę. "Mój wzwód jest lepszy niż twój" - ironizował Dehnel.

6. Bzdura ustrojowa, czyli Duda o istocie demokracji (niezbyt śmieszne)

Gdyby odbywał się plebiscyt na bzdurę o ustroju państwa, OKO.press zgłosiłoby ten cytat z orędzia Dudy z okazji 550. rocznicy polskiego parlamentaryzmu:

Nie można odmawiać zwycięskiej większości prawa do realizacji programu. Spełnianie zapowiedzi jest obowiązkiem względem obywateli. Podważanie tych zasad jest sprzeczne z podstawami demokracji przedstawicielskiej. Podmywa fundamenty parlamentaryzmu.

Orędzie podczas Zgromadzenia Narodowego,13 lipca 2018

Sprawdziliśmy

Realizacja programu zwycięzcy wyborów jako naczelna zasada demokracji to kpina z demokracji. A obietnice PiS były inne

Uważasz inaczej?

Prezydent podał zdumiewającą definicję demokracji przedstawicielskiej oraz "fundamentów parlamentaryzmu" sprowadzając je do "realizacji programu partii, która wygrała wybory".

Duda występuje w obronie PiS, które w reformach sądowniczych narusza zasadę praworządności, a zarazem twierdzi, że tak obiecało swoim wyborcom. Co zresztą nie jest prawdą - w programie PiS nie było tak drastycznych zmian (czytaj szczegółową analizę), była za to deklaracja, że wszystkie zmiany „nastąpić muszą z zachowaniem podstawowych konstytucyjnych gwarancji niezależności i niezawisłości”.

Duda zapomina, że fundamentem demokracji nie jest wola polityczna rządzących lecz przestrzeganie demokratycznych fundamentów, na czele właśnie z zasadą praworządności.

Definicja prezydenta zasługuje na miano bzdury i to groźnej. „Maksymę, która głosi, że większość ma prawo czynić w sferze rządzenia krajem wszystko, co zechce, uważam za bezbożną i godną pogardy” – pisał w 1835 roku Alexis de Tocqueville, klasyk myśli demokratycznej.

Z definicją prezydenta zgodziliby się za to tacy demokraci jak Orbán, Erdoğan i Putin. Wszyscy oni podważają fundamenty demokracji, m.in. trójpodział władz, i wprowadzają system nazywany autokracją wyborczą.

Na konwencji PiS 2 września 2018 sam Jarosław Kaczyński zaczerpnął z krynicy przemyśleń prezydenta: "Nasze zapowiedzi realizujemy. Nie uchybiliśmy demokracji, realizujemy to, co jest istotą demokracji, bo ona nie może polegać na manipulacji".

PiS-owską wizję „demokracji” jako jeden z pierwszych głosił b. minister spraw zagranicznych Witold Waszczykowski, zarówno w kraju, jak i na eksport w BBC: „A ja nie chcę demokracji przymiotnikowej, ja chcę demokrację normalną. Taką, gdzie kto ma program, który zdobędzie popularność społeczeństwa, wygrywa wybory, ma prawo ten program zrealizować”.

W prostszej wersji tę ustrojową bzdurę wyraził Marcin Wolski, nadworny satyryk PiS i szef TVP 2: „Jest jak w brydżu, rozdaje ten, kto bierze ostatnią lewę.

Zasady są proste: były wybory, wygrała ta partia, więc trzeba się z tym pogodzić i morda w kubeł”.

7. Bzdura historyczna o żołnierzach wyklętych, czyli najpierw pogrzeb, potem ciało

Podczas pogrzebu ofiar represji stalinowskich w sierpniu 2016 roku Andrzej Duda postanowił połączyć promocję "żołnierzy wyklętych" z oskarżeniem całej III Rzeczpospolitej i rządzących w niej elit, które - tak jak władze PRL - rzekomo wymazywały pamięć o "żołnierzach wyklętych":

Proszę państwa, o ile do 1989 roku rządził ustrój tych samych zdrajców, którzy zamordowali "Inkę" i "Zagończyka" to przecież po 1989 roku teoretycznie nie. To jak to się stało, że trzeba było 27 lat czekać, by Polska mogła pochować swoich bohaterów?

wystąpienie na pogrzebie, Gdańsk,28 sierpnia 2016

Sprawdziliśmy

Ciała "Inki" i "Zagończyka" odnaleziono dopiero w 2014 roku, a ich tożsamość potwierdzono w 2015 i 2016 roku

Uważasz inaczej?

Odpowiedź na retoryczne pytanie Dudy jest prostsza niż by się zdawało: pogrzeb odbył się 27 lat po odzyskaniu przez Polskę suwerenności dlatego, że ciała „Inki” i „Zagończyka” odnaleziono dopiero w 2014 roku, a ich tożsamość potwierdzono dopiero:

  • Danuty Siedzikówny ps. „Inka” - w marcu 2015,
  • Feliksa Selmanowicza ps. „Zagończyk” - czerwcu 2016.

Było to możliwe po uruchomieniu programu badawczego IPN „Poszukiwania nieznanych miejsc pochówku ofiar terroru komunistycznego 1944–1956”, zgodnie z listem intencyjnym z 2011 roku, podpisanym przez prezesa IPN Łukasza Kamińskiego, sekretarza Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa Andrzeja Kunerta oraz ministra sprawiedliwości rządu Donalda Tuska Krzysztofa Kwiatkowskiego. Czyli elit III RP.

Za rządów PiS (2005-2007), prezydentury Lecha Kaczyńskiego (2005-2010) oraz prezesury IPN Janusza Kurtyki (2005-2010) nie uruchomiono poszukiwań ciał żołnierzy wyklętych.

Zarzut prezydenta jest zatem nonsensowny, bo nie da się pochować ofiary zanim jej ciało zostaje odnalezione. A ostrze polityczne tej bzdury jest zupełnie nietrafione.

8. Bzdura o żarówkach, czyli głupia Unia odbiera nam suwerenność

O żarówkach prezydent wypowiedział się w październiku 2018, w Berlinie na XIX Forum Polsko-Niemieckim, siedząc obok nieco zdetonowanego b. prezydenta Niemiec – Franka-Waltera Steinmeiera.

Wielu ludzi zadaje sobie pytanie, dlaczego UE zabrania tego, zabrania tamtego. Dlaczego na przykład w sklepie nie można w tej chwili kupić już zwykłej żarówki, można kupić tylko żarówkę energooszczędną? Nie wolno kupić, bo UE zakazała.

Berlin,23 października 2018

Sprawdziliśmy

Można kupić zwykłe żarówki. Choć są nieekologiczne i UE ich zakazała

Uważasz inaczej?

Bzdura jest potrójna. Po pierwsze, MOŻNA kupić zwykłą żarówkę. Wystarczy w Google wpisać „zwykła żarówka”:

Po drugie, unijny zakaz, na który zgodę wyraziły wszystkie państwa UE, jest decyzją racjonalną, bo żarówki energooszczędne są bardziej ekonomiczne - i co dziś szczególnie ważne - ekologiczne. Nie ma co głupio narzekać.

Po trzecie, żarówki mają być dowodem na „niedosyt demokracji”. Na deficyt demokracji w UE narzeka wielu analityków, ale przykład został wyjątkowo źle dobrany. Duda wyraził tu raczej rytualne dla eurosceptyków utyskiwanie, że cokolwiek Bruksela zrobi, nawet jak najsłuszniej, to musi być "dyktat" i zamach na suwerenność narodu (np. polskiego). Jak to ujmuje ideowy kolega Dudy Viktor Orbán, „dzisiaj w Brukseli znowu są grane imperialne marsze. Bruksela chce zbudować »europejskie imperium« rządzone przez biurokratów, których nikt nie wybierał w wyborach".

Przesłanką dla kompromitującej refleksji Dudy jest wiara, że "polskość" - ukazana jako zrodzona w cierpieniu i bohaterskiej martyrologii - jest nie do pogodzenia z uzgadnianiem reguł dla całej wspólnoty. Np. w kwestii żarówek.

Polacy i Węgrzy oddawali krew za wolność. Może dlatego, kiedy dziś w Europie głośno mówimy o suwerenności i niepodległości, to ta Europa czasem nie bardzo nas rozumie. My wiemy, ile suwerenność i niepodległość kosztuje. I nie pozwolimy ich sobie odebrać.

Pod pomnikiem Józefa Bema, Budapeszt,23 października 2016

Sprawdziliśmy

To bez sensu. Nikt w Unii Europejskiej nie nastaje na polską suwerenność.

Uważasz inaczej?

9. Bzdura o uchodźcach, czyli ratowanie jako niewolenie

Będąc w sierpniu 2018 w Aucland Duda wylewnie dziękował Nowej Zelandii za przyjęcie w 1944 roku tzw. dzieci z Pahiatua - 733 wojennych sierot z Polski: "Mimo trudności, jakie niosła II wojna światowa, mimo tego, że nie przelewało się nikomu, Nowa Zelandia podzieliła się z tymi małymi Polakami tym, co miała. Mogli przeżyć i później się tutaj realizować”.

Zamiast wspólnie zalać się łzami, pewien dziennikarz spytał, jak to się ma do odmowy przez Polskę przyjmowania uchodźców. Duda sięgnął po swą ulubioną formę językową (bzdurę) : "W Polsce nie ma żadnych działań antyimigranckich. My po prostu nie zgadzamy się, żeby przymusowo przywożono do nas ludzi i to wszystko. Polacy chcieli przyjechać do Nowej Zelandii i zdecydowali się na życie tutaj, to była ich decyzja. To zupełnie co innego niż przymusowa relokacja, czyli przymusowe przywiezienie do kraju i zmuszenie do tego, by w nim przebywać. Bo to jest zniewolenie".

Unijna procedura relokacji to zniewolenie. W Polsce nie ma żadnych działań antyimigranckich. My po prostu nie zgadzamy się na to, żeby siłą przywożono do nas ludzi, którzy nie chcą w Polsce mieszkać.

Konferencja prasowa w Auckland w Nowej Zelandii,22 sierpnia 2018

Sprawdziliśmy

Procedura relokacji jest dobrowolna. Uchodźcy mogą na każdym etapie z niej zrezygnować i zostać w Grecji lub we Włoszech

Uważasz inaczej?

Trudno bardziej odkleić się od rzeczywistości.

Relokacja to transfer osób ubiegających się o azyl z Grecji i Włoch do innych krajów UE w wyniku decyzji Rady Unii Europejskiej z 2015 roku wydanej na podstawie art. 78.3 Traktatu o funkcjonowaniu UE. Mówi on o pomocy krajom członkowskim, które znajdują się w sytuacji kryzysowej w związku z napływem obywateli krajów trzecich. Rząd Ewy Kopacz w 2015 roku zobowiązał się do przyjęcia ponad 6 tys. osób, ale rząd PiS nie wykonał tego zobowiązania.

Wnioskujący o relokację uchodźca faktycznie nie ma prawa wyboru kraju, ale może wskazać, gdzie by chciał, bez gwarancji, że tam trafi. Gdy już dostanie decyzję, w każdym momencie może się odwołać lub zrezygnować i zostać w obozie w Grecji lub we Włoszech. Cała procedura jest dokładnie opisana w decyzjach Rady UE 2015/1523 i 2015/1601, też po polsku.

A jak już by przybył do Polski, to znajdzie się w UE. I - jak to bywa z nielicznymi uchodźcami, których Polska przyjmuje - mógłby ruszyć dalej... Gdzie tu zniewolenie?

10. Bzdura o siłach nadprzyrodzonych, czyli Matka Boska pokonała bolszewików

Nawet rzęsisty deszcz nie ostudził Głowy Państwa, która w mowie na Defiladzie Niepodległości 15 sierpnia 2018 przesądziła, że czynnik nadprzyrodzony miał udział w zwycięstwie w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku. Jeszcze w 2017 roku mówił językiem racjonalnym: "Przeświadczenie (podkr. - red.) o opiece Matki Boskiej dodało sił naszym żołnierzom", ale teraz rzekł tak:

Tutaj na przedpolach Warszawy 98 lat temu zdarzył się Cud nad Wisłą (pauza). Owszem. Z całą pewnością był tam na pewno element cudu

Mowa na Defiladzie Niepodległości,15 sierpnia 2018

Sprawdziliśmy

OKO.press nie wie, czy był cud, czy nie. Ale wie, że prezydent nie zachował bezstronności w sprawach światopoglądowych, religijnych

Uważasz inaczej?

Prezydent miał potem moment rozterki przypisując tezę o cudzie „ludziom wierzącym”:

Ludzie wierzący powiedzą: Pan Bóg stanął w obronie Polski, Matka Najświętsza wsparła swoich chłopców, swoje dzieci, żeby mogli się obronić przed sowiecką czerwoną nawałą, po to, żeby mogli obronić wolność, niepodległość, ale przede wszystkim obronić chrześcijaństwo i życie”.

Powrócił jednak do teologicznej interpretacji dziejów: „Wiemy wszyscy doskonale, że to tylko jeden z elementów sukcesu. Drugim był geniusz dowódców, męstwo żołnierzy, a przede wszystkim ich umiejętności”.

W sumie wychodzi na to, że cudowna ingerencja była, choć sama w sobie by nie wystarczyła. Bo Polak musiał pomóc Matce Najświętszej.

Oczywiście można wierzyć w cuda. Za bzdurę uznajemy jednak fakt, że prezydent dużego, podobno świeckiego państwa, wprowadza do oficjalnego przemówienia czynnik boski jako element wyjaśniający.

Inna rzecz, że wpisuję się to w politykę PiS zawierzania Czarnej Madonnie (i przy okazji Ojcu Rydzykowi) całego kraju przez premiera Morawieckiego, czy sektora energetycznego przez ministra Tchórzewskiego. OKO.press zastanawia się, skąd ta kondensacja kontaktów z Matką Boską - wszystkie trzy gesty miały miejsce w lipcu-sierpniu 2018. Granica kościół-państwo zaciera się w licznych wystąpieniach polityków w świątyniach, także w kampanii wyborczej Dudy w 2020 roku.

Trzeba jednak przyznać, że wiarę prezydenta w cuda podziela znaczna część Polek i Polaków. Jak wynika z sierpniowego (2018) sondażu IPSOS dla OKO.press, aż 51 proc. badanych "zgadza się opinią, że jedną z przyczyn sukcesu w Bitwie Warszawskiej 1920 roku było wsparcie Pana Boga i Matki Najświętszej".

11. Bzdura martyrologiczna, czyli Lubin 1982 zamiast Gdańska 1980

Andrzej Duda, razem z ówczesną premier Beatą Szydło, 37. rocznicę Sierpnia 1980 obchodził w 2017 roku nie w Gdańsku lecz w Lubinie na Dolnym Śląsku. Prezydent dał w ten sposób wyraz polityce historycznej PiS, która pomniejsza rolę Porozumień Sierpniowych (a potem Okrągłego Stołu), a kładzie nacisk na heroiczną walkę z komunizmem.

Reinterpretacja historii jest tu ułatwiona, bo wydarzenie w Lubinie także miały miejsce 31 sierpnia, tyle że 1982 roku. Trwał stan wojenny. Pokojową manifestację dla upamiętnienia Porozumień Sierpniowych przerwały strzały. Zginęły trzy osoby, kilkadziesiąt zostało rannych.

Było to wyjątkowe wydarzenie, tragiczne lecz bez większego znaczenia dla historii, żaden moment zwrotny. "Władza ludowa zdelegitymizowała się wcześniej – wprowadzając stan wojenny 13 grudnia 1981. To, co się stało w Lubinie, było barbarzyństwem, ale wszystko wskazuje na to, że nie było zaplanowane. To były działania spanikowanych milicjantów, a nie taktyka władzy” – podkreśla historyk Piotr Osęka.

Lubin był jednym z ostatnich akordów masowych protestów po 13 grudnia, jesień 1982 i następne lata to czas defensywy dla podziemia. Władze „Solidarności” postawiły na pracę u podstaw.

Promowanie tragedii jako wydarzenia przełomowego jest bzdurą nie tylko z punktu widzenia prawdy historycznej. Jest też odwracaniem sensu najnowszej polskiej historii, w której sukces przynosiła taktyka negocjacji i obywatelskiego nacisku, a nie tragiczny w skutkach opór.

Przy okazji Duda przedstawia zafałszowaną - w kierunku heroizmu - wersję tragicznych wydarzeń.

Tamtego dnia, 35 lat temu, Lubin krwią podpisał Porozumienia Sierpniowe i przez krew zrobił wielki krok ku wolnej Polsce, w której wszyscy dzisiaj żyjemy

przemówienie w Lubinie,31 sierpnia 2017

Sprawdziliśmy

Bzdura. To zaprzeczenie idei Porozumień Sierpniowych.

Uważasz inaczej?

wasi rodzice wyszli wtedy na ulice Lubina i 31 (sierpnia) nie ugięli się pod kulami

przemówienie w Lubinie,31 sierpnia 2017

Sprawdziliśmy

Fałsz. Ludzie uciekali od kul. To była tragedia.

Uważasz inaczej?

12. Bzdura o ekshumacji, czyli oddawanie szacunku poprzez wyjmowanie z grobu

Kiedy w październiku 2016 prokuratura podjęła decyzje o ekshumacjach wszystkich ofiar katastrofy smoleńskiej, sprzeciwiło się temu 17 rodzin. Napisali do prezydenta: „Liczymy na Pana pomoc. Po sześciu latach od tych strasznych dni stajemy samotni i bezradni wobec bezwzględnego i okrutnego aktu: nasi Bliscy mają być wyciągnięci z grobów”.

W odpowiedzi Duda wzniósł się 6 listopada 2016 roku na szczyty hipokryzji. Okazał empatię: "Doskonale rozumiem, że to jest trudny temat dla rodzin. To jest straszny ból, który może przez te sześć lat, w niektórych przypadkach, uległ zmniejszeniu, ale pewnie w niektórych nie”.

Opisał też obrazowo własne „bardzo bolesne” przeżycia:. „Nie straciłem nikogo z rodziny, ale straciłem przyjaciół. Prezydenta Lecha Kaczyńskiego, który był dla mnie osobą niezwykle drogą, którego ogromnie szanowałem, jego żonę – Marię, która była wspaniałą kobietą, pierwszą damą”.

Wszystko to po to, by zaapelować: „Ja mogę tylko prosić rodziny o wyrozumiałość dla działań prokuratury". Ktoś by pomyślał, że postąpi odwrotnie: poprosi prokuraturę o wyrozumiałość dla rodzin.

Duda użył też wyjątkowo bzdurnego (a przy okazji okrutnego) argumentu. O ile potraktowanie ciał ofiar katastrofy zaraz po wypadku w 2010 roku odbyło się "bez poszanowania", to obecne ekshumacje wbrew woli rodziny, są... oddaniem szacunku ofiarom.

W wielu przypadkach bez poszanowania potraktowano zwłoki najważniejszych osób w państwie. Niestety dopiero teraz ten szacunek będzie mógł być oddany

Wywiad dla PAP,06 listopada 2016

Sprawdziliśmy

Sekcja nie zapewnia szacunku. A ekshumacje są w innym celu

Uważasz inaczej?

13. Antykobieca bzdura o przemocy w rodzinie (niebezpieczna w skutkach)

2 grudnia 2016 OKO.press ujawniło, że w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej oraz Ministerstwie Sprawiedliwości trwają prace przygotowawcze do wypowiedzenia Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej.

Skrajnie konserwatywny publicysta Jan Pospieszalski w swym programie "Warto rozmawiać" w TVP próbował wydobyć od Dudy deklarację, że trzeba tak zrobić. Duda odpowiedział, że Konwencji trzeba "przede wszystkim nie stosować" i wyjaśnił:

Wypowiedź Dudy jest podwójnie bzdurna i zarazem niebezpieczna.

Po pierwsze, jak tłumaczyła OKO.press Sylwia Spurek, zastępczyni RPO, wzywanie do niestosowania umowy międzynarodowej oznacza brak zrozumienia Konstytucji, która mówi, że ratyfikowana umowa międzynarodowa (jaką jest Konwencja o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej) stanowi część polskiego wewnętrznego porządku prawnego. Wszystkie umowy międzynarodowe mają rangę ustaw. Niestosowanie się do nich jest równoznaczne z łamaniem ustaw.

Po drugie, Duda przedstawia w oczywisty sposób nieprawdziwy obraz sytuacji i lekceważy poważny problem społeczny, jakim jest przemoc domowa, przemoc wobec kobiet i dzieci, w tym przemoc seksualna.

Statystyki nie zostawiają wątpliwości – przemoc w rodzinie jest powszechna. Według danych policyjnych 93 proc. sprawców przemocy domowej to mężczyźni, natomiast w niemal 90 proc. ofiarami są kobiety i dzieci. W 2015 roku ofiarami przemocy w rodzinie padło 97 501 osób, w tym 69 376 kobiet (dane z policyjnej „Niebieskiej karty”).

Według szacunków Centrum Praw Kobiet rocznie w wyniku przemocy domowej ginie 400-500 kobiet. Chodzi tu nie tylko o zabójstwa, ale też pobicia ze skutkiem śmiertelnym i samobójstwa zdesperowanych kobiet. Jak wynika z raportu Fundacji STER przemocy seksualnej doświadczyło 87 proc. Polek.

To tylko kilka liczb, które ilustrują skalę cierpień i nieszczęść w polskich rodzinach. Wypowiedź prezydenta wyraża lekceważenie dla tego problemu. Może mieć efekt usypiający dla wymiaru sprawiedliwości i zmniejszać wrażliwość społeczną na te kwestie.

14. Bzdura o Trybunale, który musi słuchać każdej ustawy, czyli praworządność postawiona na głowie

Prezydent Duda odegrał czołową rolę w demontażu zasadniczej dla praworządnego państwa instytucji, jaką jest Trybunał Konstytucyjny. Poparł to mnóstwem wypowiedzi, w których wyrażał z wielkim przekonaniem z gruntu nieprawdziwe opinie na temat roli TK w systemie polskiego prawa.

Trybunał jest związany domniemaniem zgodności z konstytucją ustaw, które uchwalił parlament. I nie ma innej drogi.

Przemówienie w Pleszewie,20 października 2016

Sprawdziliśmy

Wpadka. Prezydent zapomniał o art. 195 ust. 1 Konstytucji.

Uważasz inaczej?

Linia rozumowania Dudy (i całego PiS) polegała na tricku - skorzystania z izolowanego zapisu prawnego, bez uwzględnienia sensu prawa. Skoro artykuł 197 Konstytucji RP stanowi, że „organizację Trybunału Konstytucyjnego oraz tryb postępowania przed Trybunałem określa ustawa”, to - mówił Duda/PiS - Trybunał musi przestrzegać ustaw. Jednocześnie PiS-owska większość przyjmowała w czasie podboju TK ustawy bez vacatio legis, czyli wchodzące w życie natychmiast. W intencji rządzących uniemożliwia to kontrolę ich konstytucyjności, czyli sprowadza rolę TK do zera, a TK i tak musi ich przestrzegać.

To wszystko jest jednak sprzeczne z zasadniczym artykułem 195 ustęp 1 Konstytucji: „podczas sprawowania urzędu sędziowie Trybunału Konstytucyjnego są niezawiśli i podlegają tylko Konstytucji”.

Ten przepis – zwany „stosowaniem Konstytucji wprost” – sędziowie Trybunału Konstytucyjnego zastosowali, by orzekając o zgodności z Konstytucją ustaw PiS (np. tej z 22 grudnia) nie powstała sytuacja, w której Trybunał orzekałby o konstytucyjności ustawy na podstawie tejże ustawy. To byłby nonsens, czyli bzdura.

Prezydent jako doktor prawa powinien znać hierarchię norm i wiedzieć, że przepisy Konstytucji są najważniejszym źródłem prawa w Rzeczypospolitej.

Bzdura konstytucyjna prezydenta sprowadza się do tego, że przyjmowane przez Sejm ustawy miałyby zostać poza kontrolą Trybunału Konstytucyjnego. Wręcz odwrotnie, to TK jest przez nie kontrolowany. Na tej samej zasadzie PiS chciał skrócić - ustawą - kadencję I Prezes Sądu Najwyższego, choć Konstytucja określa czas jej trwania.

Takimi trickami prawnymi PiS - wspierany przez bzdury Dudy - rozmontował jednak podstawy praworządnego państwa, które mają zabezpieczać demokrację przed nadmiernymi zakusami większości sejmowej (patrz też bzdura 2).

15. Bzdura amerykańska, czyli jak Obama rozumie i wspiera PiS

Gdyby organizowany był plebiscyt na bzdurę roku 2016 w polityce zagranicznej, Duda miałby spore szanse ze swoją reakcją na przemówienie prezydenta Obamy po ich spotkaniu 8 lipca 2016 w ramach szczytu NATO.

Rzecz była kłopotliwa. Obama w bezprecedensowy sposób pouczył stojącego obok Dudę mówiąc o amerykańskim "zaniepokojeniu [concern] pewnymi działaniami i impasem w sprawie polskiego Trybunału Konstytucyjnego".

Kurtuazyjnie podkreślił, że "szanuje suwerenność Polski", ale "wezwał wszystkie strony [all parties], aby wspólnie pracowały nad utrzymaniem [sustain] polskich instytucji demokratycznych".

"To właśnie czyni nas demokracjami, nie tylko słowa zapisane w konstytucjach, czy to, że głosujemy w wyborach, ale instytucje, na których polegamy każdego dnia, takie jak rządy prawa [rule of law], niezależne sądownictwo i wolna prasa" - mówił Obama.

(6) Wreszcie, chciałbym pogratulować Polsce z okazji obchodzonej niedawno 225 rocznicy podpisania konstytucji, najstarszej spisanej konstytucji w Europie. To pokazuje, że Polacy od dawna pragnęli wolności i niepodległości. Odrodzenie polskiej demokracji po zimnej wojnie było inspiracją dla ludzi w całej Europie i na świecie, w tym w Stanach Zjednoczonych. Rozwój Polski pokazuje, że demokracja i pluralizm nie są przynależne do jednej kultury czy kraju, ale są wartościami uniwersalnymi. Jednym z kluczowych założeń amerykańskiej polityki zagranicznej jest wstawianie się [speak up] za tymi wartościami na całym świecie, nawet w przypadku naszych najbliższych sojuszników.

Właśnie w związku z tym przekazałem prezydentowi Dudzie nasze zaniepokojenie pewnymi działaniami i impasem w sprawie polskiego Trybunału Konstytucyjnego. Podkreśliłem, że bardzo szanujemy suwerenność Polski, i że wiem iż polski Sejm pracuje nad legislacją, by podjąć pewne ważne kroki, ale trzeba wykonać większą pracę [more work needs to be done]. Jako wasi przyjaciele i sojusznicy, wzywamy wszystkie strony [all parties], aby wspólnie pracowały nad utrzymaniem [sustain] polskich instytucji demokratycznych. To właśnie czyni nas demokracjami, nie tylko słowa zapisane w konstytucjach, czy to, że głosujemy w wyborach, ale instytucje, na których polegamy każdego dnia, takie jak rządy prawa [rule of law], niezależne sądownictwo i wolna prasa. Wiem, że to są wartości, na których Panu Prezydentowi zależy. Są to wartości, które leżą w samym centrum naszego Sojuszu, który opiera się, cytując Traktat Północnoatlantycki na „zasadach demokracji, wolności jednostki i praworządności [rule of law]”.

Kiedy myślę o postępach, które świętowaliśmy dwa lata temu na Placu Zamkowym – o wszystkich trudnościach, które Polacy pokonali w swojej historii, o tym, jak Solidarność pomogła pokonać komunizm, o wolności, którą udało się Polakom zdobyć – daje mi to wiarę w przyszłość polskiej demokracji. Polska stanowi [stand], i musi dalej stanowić [needs to continue stand], przykład [as an example] dla demokracji na całym świecie. Nowe zobowiązania, które dzisiaj przedstawiłem dadzą Polakom i naszym sojusznikom w regionie pewność, że NATO stoi z wami ramię w ramię, bez względu na okoliczności, dzisiaj i zawsze.

Opisując reakcję Obamy, Duda zareagował po swojemu, jakby zapomniał, co usłyszał, choć minął tylko jeden dzień.

Prezydent Obama jest bardzo doświadczonym politykiem. Wie, że w demokracji i takie rzeczy się zdarzają (...) On zagrożenia dla demokracji w Polsce nie widzi.

"Dziś wieczorem", TVP Info,09 lipca 2016

Sprawdziliśmy

Fałsz. Obama dokładnie tłumaczył, dlaczego sprawa TK zagraża demokracji.

Uważasz inaczej?

Duda kompletnie zmienił sens słów Obamy, który nie wykazał się przecież - w najmniejszym stopniu - zrozumieniem dla kłopotów rządu z praworządnością, wręcz przeciwnie nazwał rzeczy po imieniu i z wyższością światowego mocarstwa dał Dudzie lekcję demokracji.

16. Wyborcza bzdura gospodarcza, czyli Polska za PiS cudem świata

Wracamy do kampanii wyborczej 2020. Andrzej Duda został namaszczony przez partię jako ten, który - jak to ujął Kaczyński w liście do członków PiS - "w ciągu minionych 5 lat z pełnym zaangażowaniem umiejętnie prowadził zainicjowany przez PiS proces pozytywnych zmian w naszym kraju" i jest "współtwórcą dobrej zmiany, czyli reform w sferze polityki gospodarczej, polityki zagranicznej i bezpieczeństwa, w dziedzinie oświaty i kultury oraz polityki historycznej”.

Aby ratować zagrożony wynik wyborów Duda z rozmachem godnym premiera Morawieckiego (a czasem nawet większym) wychwalał osiągnięcia rządu, czyli - jak się okazało - swoje własne.

Roztoczył wizję wzrostu zarobków, jakiego nie widział świat, a już na pewno nie widziała Polska po 1989 roku:

Średnia płaca wzrosła o 20 proc., tego nie było od 1989 roku – tak ogromnego wzrostu w ciągu czterech lat

Spotkanie wyborcze w Goździe,07 czerwca 2020

Sprawdziliśmy

W latach 2015-2019 średnia płaca wzrosła o 26 proc. Po 1995 roku wzrost w czterolatkach był wyższy aż 9 razy

Uważasz inaczej?

Duda twierdzi, że wzrost 20 proc. zarobków za rządów PiS (21015-2019) jest rekordem wolnej Polski. Poziom jego kompetencji wyraża się już w tej liczbie 20 proc., bo faktycznie zarobki wzrosły o 26,1 proc.

Czyli nawet pochwalić się nie umie.

W dodatku nawet przy 26 proc. Duda myli się, i to bardzo: bo wyższy wzrost wystąpił aż... 9 razy. Pięciokrotnie na początku transformacji, co jest trudno porównywalne z uwagi na inflację. Szybszy wzrost wystąpił też w czterech czterolatkach od 2004 do 2011 roku, kiedy po wejściu Polski do UE zarobki poszybowały:

  • W latach 2004-2008 – 28,6 proc.
  • 2005-2009 – 30,4 proc.
  • 2006-2010 – 30,2 proc.
  • 2007-2011 – 26,3 proc.

17. Fenomenalne wzrosty, czyli Duda myli się o 50 miejsc (bzdura statystyczna)

„Te pieniądze [z 500 plus] stały się ważnym kołem zamachowym polskiej gospodarki i spowodowały, między innymi one, czy może przede wszystkim one, że w ciągu tych ostatnich pięciu lat ta gospodarka tak znakomicie funkcjonowała, mieliśmy takie fenomenalne wzrosty gospodarcze, które stawiały nas na pierwszych miejscach w świecie i w absolutnej czołówce europejskiej”.

Nie wiemy, jak Andrzej Duda definiuje „pierwsze miejsca”, ale na pewno nie jest to kategoria tak szeroka, by obejmowała miejsce nr 58., jakie zajmujemy wg szacunków MFW z naszym czteroprocentowym wzrostem PKB.

Większy wzrost gospodarczy cechuje przede wszystkim kraje nisko rozwinięte, z którymi nie możemy się nawet ścigać, ale pytanie pozostaje: po co wygadywać takie bzdury?

Pytanie retoryczne, wiadomo: żeby wygrać wybory.

18. Duda o spadku PKB po COVID-19, czyli wywyższenie przez poniżenie innych krajów

Nawet gdy Duda mówi o konsekwencjach kryzysu poepidemicznego przedstawia go jako ogromny sukces polityki rządu PiS, czyli swój własny (patrz - wyżej, bzdura nr 16). Wypowiedź nie jest szczytem precyzji, ale nie wymagajmy od prezydenta zbyt wiele:

Oczywiście to PKB według prognozy nie jest dodatnie, ale jest kilka razy mniej negatywne niż to, co w innych wielkich krajach UE

Spotkanie wyborcze w Łomży,07 lipca 2020

Sprawdziliśmy

Według KE polska gospodarka skurczy się o 4,6 proc., najgorsza recesja - we Włoszech - to -11,2 proc. W większości państw UE skala recesji nie odbiega tak bardzo od naszej

Uważasz inaczej?

Gdy prezydent mówi, że „[nasze PKB] jest kilka razy mniej negatywne niż to, co w innych wielkich krajach UE”, to po prostu nie ma racji.

Wszystkie gospodarki UE wpadają w recesję i notują spadki. Polska faktycznie zaliczy najmniejszy spadek wśród krajów UE. Ale ten spadek nie jest „kilka razy mniej negatywny” niż w innych krajach UE.

KE prognozuje, że w 2020 roku polska gospodarka skurczy się o 4,6 proc. Druga jest Dania - minus 5,2 proc, trzecia Szwecja - minus 5,3 proc. Najgłębsza recesja wystąpi we Włoszech (-11,2 proc.), Hiszpanii (-10,9 proc.) i Chorwacji (-10,8 proc.). Nasz wynik jest więc liczbowo zaledwie 2,4 razu lepszy niż najgorszy wynik Włoch. Trudno uznać, że to "kilka razy".

Warto też spojrzeć na różnicę między wzrostem w 2019 roku a prognozą na rok 2020 - jak bardzo prognoza odbiega od zeszłorocznego wzrostu. Tutaj Polska nie jest już unijnym liderem:

Przodują Szwecja, Niemcy i Finlandia. Polska jest na siódmym miejscu.

Prezydent chwali się, że dane KE oznaczają, że Polska wróci na ścieżkę wzrostu z lat 2016-2019. I ma rację. KE prognozuje również sytuację w 2021 roku. Wówczas wzrost polskiego PKB ma wynieść 4,1 proc. To tyle samo co w 2019, chociaż nieco mniej niż w 2018 (5,3 proc.) i 2017 (4,9 proc.).

Warto jednak spojrzeć na inne kraje. Okazuje się, że

pod względem wzrostu prognozowanego na 2021 rok Polska jest w UE na 26. miejscu. Wyprzedzamy jedynie Finlandię.

Jeśli spojrzeć na różnicę między prognozowanym wzrostem 2020 a 2021, jesteśmy ostatni. Polska gospodarka odbije o 8,7 pkt proc. W Chorwacji, Francji, Hiszpanii i we Włoszech to odbicie będzie wynosiło około 18 pkt proc. Wzrost w tych krajach wyniesie ok. 7 proc.

Znów – nic nadzwyczajnego. Kolejność prognozowanego wzrostu w 2021 jest prawie dokładnie odwrotna od tej z 2020 roku. Im ktoś głębiej spadł w 2020, tym mniej będzie musiał nadrabiać w kolejnym roku. I takie wyjaśnienie usłyszymy od rządzących, gdy okaże się, że Polska pod względem wzrostu jest na końcu Europy. Wówczas liczyć będzie się kontekst, odcienie szarości i całe otoczenie gospodarcze. Teraz, gdy jest okazja do przechwałek to wszystko nie liczy się wcale - pisało OKO.press.

19. Bzdura o mediach niezłomnych, czyli Duda sam się wychwala

Ocena tygodnika "W sieci" (obecnie "Sieci") braci Jacka i Michała Karnowskich zdumiewa przesadą.

Państwa pismo umacnia w Polakach ideę wolności jako wielkiego dobra, z którym wiążą się odpowiedzialność, prawda, powinności moralne, solidarność, troska o bliźnich.

List prezydenta z okazji gali "wSieci",25 stycznia 2017

Sprawdziliśmy

Tygodnik "wSieci" umacnia tyle wartości, że aż nam się zegar zepsuł

Uważasz inaczej?

Jak można tak wychwalać pismo, które ma oczywistą propagandowo-polityczną funkcję i prowadzi tyle hejterskich nagonek na opozycję? To zdziwienie bzdurną wypowiedzią o tygodniku "w Sieci" nieco maleje, gdy zobaczymy, że pismo pełni w systemie wiedzy-władzy PiS szczególna rolę. Jest oficjalnym stemplem ideowo-politycznym, czego wyrazem jest przyznawanie tytułu "Człowieka wolności".

O ile w czasach przed dobrą zmianą tytuł przyznawano osobom mniej ważnym (w 2013 roku - Krzysztofowi Szwagrzykowi, a w 2014 - Jarosławowi Markowi Rymkiewiczowi), o tyle od 2015 roku nagroda trafia do najbardziej zasłużonych:

  • Andrzeja Dudy (2015),
  • Jarosława Kaczyńskiego (2016),
  • Julii Przyłębskiej (2017),
  • Piotra Glińskiego (2018).

Innymi słowy, wychwalając pod niebiosa "Sieci", Duda wypowiada się pośrednio o sobie samym, jako "człowieku wolności". Co prowadzi nas do ostatniego plebiscytu - na "auto-bzdurę", czyli najgłupszą wypowiedź o samym sobie.

20. Bzdury o samym sobie, czyli człowiek niezłomny, który uczy się cały czas i jest apolityczny

Już w inauguracyjnym przemówieniu w sierpniu 2015 w Sejmie apelując o "odbudowanie wspólnoty" Duda uderzył w patetyczne tony ("Budujmy wzajemny szacunek - tylko wtedy, gdy jesteśmy wspólnotą, możemy naprawić Polskę. A Polska i Polacy potrzebują tej naprawy w wielu obszarach") i objął nimi także swoją własną osobę:

"Chcę zadeklarować, że będę w tym zakresie niezłomny".

Ta wielokrotnie wyśmiewana zapowiedź, okazała się z gruntu fałszywą prognozą. Prezydent został raczej mistrzem politycznego hejtu. Duda wraca jednak do tamtej narracji podkreślając swoje walory, np. niezależność:

Ja nie stoję po stronie żadnej z partii, panie redaktorze.

RMF FM,18 stycznia 2017

Sprawdziliśmy

Fałsz. Prezydent Duda zawsze aktywnie wspiera PiS

Uważasz inaczej?

Podczas jednego z przemówień w kampanii wyborczej 2020 Dudy rozległ się grzmot zbliżającej się burzy. "Właśnie - przerwał prezydent i odegrał pantomimiczną scenkę biorąc się pod boki - Ma się tę moc? Ma się?" - powiedział.

Prezydent często też podkreśla majestat swego urzędu i swojej osoby nadużywając formuły "ja, jako prezydent".

Duża jest tu dawka próżności i miłości własna. Duda potrafi zwierzyć się narodowi z tego, jak sam siebie podziwia. Na przykład w słynnym monologu

" target="_blank" rel="noopener nofollow noreferrer">Ja się uczę cały czas. Zobacz, to tylko 40 sekund.

;
Na zdjęciu Piotr Pacewicz
Piotr Pacewicz

Założyciel i redaktor naczelny OKO.press (2016-2024), od czerwca 2024 redaktor i prezes zarządu Fundacji Ośrodek Kontroli Obywatelskiej OKO. Redaktor podziemnego „Tygodnika Mazowsze” (1982–1989), przy Okrągłym Stole sekretarz Bronisława Geremka. Współzakładał „Wyborczą”, jej wicenaczelny (1995–2010). Współtworzył akcje: „Rodzić po ludzku”, „Szkoła z klasą”, „Polska biega”. Autor książek "Psychologiczna analiza rewolucji społecznej", "Zakazane miłości. Seksualność i inne tabu" (z Martą Konarzewską); "Pociąg osobowy".

Komentarze